Kazakistan'da son durum: 212 milyon dolarlık zarar, 164 ölüm, binlerce gözaltı

Kazakistan'da akaryakıt fiyatlarına yapılan zamların protesto edilmesi sonucu başlayan olaylara katılanların tespit edilerek gözaltına alınmasına yönelik çalışmalar sürüyor. 5 bin 135 kişinin gözaltına alındı, 164 kişi hayatını kaybetti. İşte Kazakistan'da son durum...

Giriş: 09.01.2022 - 21:11 Güncelleme: 09.01.2022 - 21:11

Kazakistan'daki protestolarda 212 milyon ABD doları hasar tespit edildiği bildirildi.

Geçici Kazakistan İçişleri Bakanı Yerlan Turgumbayev, yaptığı açıklamada, ülkesinde 2 Ocak'tan bu yana süren olayların kronolojik sıralamasını vererek, polisin çalışmalarının geçici sonuçları hakkında bilgi paylaştı.

Ülkenin batısında 2 Ocak'ta sıvılaştırılmış petrol gazına (LPG) yapılan zamlar ve sosyoekonomik durumun kötüleştiği gerekçesiyle başlatılan protestoların, 4 Ocak'ta yerel idare binalarının silahlarla ele geçirilmesiyle devam ettiğini söyleyen Turgumbayev, Atırau, Kızıl Orda, Almatı, Aktubinsk, Jambul bölgeleri ile Semey şehri yerel yönetim binalarının ele geçirildiğini ve 5 bölgedeki idare binalarına da saldırı girişiminde bulunulduğunu hatırlattı.

REKLAM

Protestocuların herhangi bir talepte bulunmadığı ve müzakerelere yanaşmadığı Almatı kentinde, durumun ağırlaştığını kaydeden Turgumbayev, polisin asayişi sağlama çabalarına rağmen protestocuların kentte 7 silah dükkanındaki mühimmata el koyduğunu, belediye ve toplu taşıma araçlarını gasbettiklerini ve bunlarla güvenlik güçlerine karşı direndiklerini anlattı.

Turgumbayev, 5 Ocak'ta Almatı'nın civar yerleşim birimlerinden sayıları 20 bini bulan organize kitlenin, kent merkezine gelerek yerel yönetim binasına girdiğini, protestocuların polise karşı silah kullandığını, kamu binalarını yaktığını, polis ve askeri okul öğrencilerine saldırdığını, güvenlik güçlerinin özel ekipmanlarını ele geçirerek şehirde rasgele ateş açtıklarını, 100'den fazla AVM, dükkan, banka, ATM ve finans kuruluşlarını da yağmaladığını söyledi.

Yaklaşık 800 saldırganın Almatı Havaalanını ele geçirmesinin ardından hava yolu trafiğinin çöktüğünü aktaran Turgumbayev, olayların organize olduğunun gözlendiğini kaydetti.

Kazakistan'da 2 Ocak'tan bu yana devam eden olaylarda 346'sı polis aracı olmak üzere 400'den fazla aracın tahrip edildiğini ifade eden Turgumbayev, protestolarda 212 milyon dolarlık hasar tespit edildiğini ifade etti.

REKLAM

Turgumbayev, ülkede olağanüstü hal ilan edilmesinin ardından olaylarla ilgili 125 soruşturma başlatıldığını, 5 bin 135 kişinin gözaltına alındığını, 516 kişiye idari ceza kesildiğini, gümrük kapılarından silahlar, yüklü miktarda para, çok sayıda cep telefonu ve değerli eşyayla ülkeden çıkmaya çalışan yaklaşık 300 kişinin gözaltına alındığını kaydetti.

Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, Kazakistan Ulusal Güvenlik Komitesi’nin (KNB) iki başkan yardımcısını görevden aldı.

Kazakistan Cumhurbaşkanlığı basın servisinden yapılan açıklamaya göre, Tokayev, KNB Başkan Yardımcıları Marat Osipov ve Daulet Yergojin'i görevden alarak yerlerine Bakıtbek Kosjanov ve Askar Amerhanov'u atadı.

Kazakistan Ulusal Güvenlik Komitesi Başkanı Karim Masimov, ülkedeki protestolar nedeniyle 6 Ocak’ta Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev'in kararıyla görevden uzaklaştırılmış, ardından devlete ihanet şüphesiyle gözaltına alınmıştı.

Masimov, soruşturmada gözaltına alınan diğer şahıslarla birlikte geçici tutuklama merkezine konulmuştu.

REKLAM

Kazakistan Savunma Bakanı Yardımcısı Sultan Kamaletdinov, “teröristler” tamamen öldürülene kadar terörle mücadele operasyonlarının devam edeceğini söyledi.

Kazakistan Savunma Bakanı Yardımcısı Sultan Kamaletdinov ve Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü (KGAÖ) Barış Gücü Komutanı Andrey Serdyukov ortak bir açıklama yaptı.

Kamaletdinov, ülkede durumun istikrara kavuştuğunu ve kontrol altına alındığını belirterek, “Halihazırda terörle mücadele operasyonları sürüyor ve operasyonlar teröristler tamamen öldürülene kadar devam edecek” ifadelerini kullandı. Kamaletdinov ayrıca, Kazakistan halkına verdiği desteklerinden dolayı KGAÖ barış gücüne teşekkür etti.

Serdyukov ise yaptığı açıklamada, KGAÖ Konseyi kararı uyarınca kolektif barış gücünün Kazakistan topraklarına konuşlandırılmasının tamamlandığını belirtti.

Halihazırda barış gücünün önemli idari, askeri ve sosyal önem arz eden binaları koruma altına aldığını ifade eden Serdyukov, barış gücü görevinin durum tamamen istikrara kavuşana kadar devam edeceğini dile getirdi.

REKLAM

Kırgızistan, Kazakistan'da gözaltına alınan ünlü Kırgız müzisyen Vikram Ruzahunov'un serbest bırakılmasını talep etti.

Kazakistan'da meydana gelen olaylara katıldığı iddiasıyla bir Kırgız vatandaşının gözaltına alınmasına ilişkin bir video medya ve sosyal ağlarda yer aldı.

Yüzünde çok sayıda kesik ve şişliklerin olduğu kişi, "Kazakistan'daki gösterilere 90 bin tenge (200 dolar) karşılığında katılmak için geldiğini ancak gösterilere katılmadan geri dönerken gözaltına alındığını" belirtti.

Videodaki kişinin ünlü müzisyen Ruzahunov olduğunu fark eden meslektaşları başta olmak üzere sosyal medyada çok sayıda kişi olaya tepki gösterdi.

Kazakistan'ın Bişkek Büyükelçiliği binası önünde toplanan meslektaşları Ruzahunov ile dayanışma göstererek, müzisyenin yılbaşı programları için Kazakistan'a gittiğini ve gösterilere katılmasının mümkün olmadığını ifade etti.

REKLAM

Öte yandan Kırgızistan Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamaya göre, Dışişleri Bakan Yardımcısı Azizbek Madmarov, Kazakistan'ın Bişkek Büyükelçisi Rapil Joşıbayev'i bakanlığa çağırarak, müzisyenin bir an önce serbest bırakılması için nota verdi.

Cumhurbaşkanı Sadır Caparov da Facebook hesabından yaptığı açıklamada, "Vikram Ruzahunov hakkında ilk haberler gelir gelmez bakanlıklarımıza derhal gerekli talimatları verdim. İki ülkenin bakanlıkları arasında gerekli çalışmalar yapılıyor. Kazakistan'da çok sayıda çalışan vatandaşımız var. Belki aralarında eylemlere katılabilecek olanlar vardı. Ancak eylemlerde yer almayan ve haksız yere hesap sorulan tüm vatandaşlarımızı kararlılıkla savunacak ve koruyacağız. İki ülkenin özel servislerinin çalışmalarının sonuçlarını bekleyeceğiz." ifadelerini kullandı.

Kırgızistan Milli Güvenlik Devlet Komitesinden yapılan açıklamada da Kazakistan'ın özel yetkili birimlerine "Kırgızistan vatandaşlarının Kazakistan'daki olaylar ve yağmalarla hiçbir ilgisinin olmadığın ve olamayacağının" iletildiği bildirildi.

Kazakistan'da 2 Ocak'ta Mangistau bölgesindeki Zhanaozen ve Aktau'da akaryakıt fiyatlarına zam yapılmasına karşı halk sokaklara dökülmüş, protestolar iki gün sonra Almatı ve ülke genelindeki diğer şehirlere yayılarak şiddetini arttırmıştı.

REKLAM

Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev ise, KGAÖ’den barış gücü desteği istemişti. KGAÖ üyesi ülkeler, Kazakistan’da 2 bin 500 barış gücü konuşlandırma kararı almıştı.

Kazakistan Sağlık Bakanlığı'nın paylaştığı son verilere göre, olayların başladığı günden bu yana 103'ü Almatı kentinde olmak üzere toplam 164 kişi hayatını kaybetti. Protestolara yönelik başlatılan operasyonlarda ise gözaltı sayısının 5 bin 800’e yükseldiği bildirildi.