Mesai saatleri değişiyor mu? İş Kanunu'nda hangi düzenlemeler yapılacak?
Milyonlarca çalışanı yakından ilgilendiren yeni bir düzenleme yolda. Edinilen bilgiye göre; İş Kanunu'nda yapılacak birtakım değişikliklerle mesai saatlerinin düşürülmesi ve esnek çalışma modellerinin hayata geçirilmesi planlanıyor. Konu hakkında tüm bilinmeyenleri ve merak edilen detayları SGK Uzmanı Murat Göktaş anlattı. İşte, detaylar...
Son zamanlarda çalışma hayatına ilişkin yeni bir düzenleme gündeme geldi. İş Kanunu'nda değişik yapılmasını öngören çalışmada, haftalık mesai saatlerinin düşürülmesi ve esnek çalışma modeli gibi konular ele alınıyor. Milyonlarca çalışanın yakından takip ettiği konun detaylarını Habertürk TV'ye konuşan SGK Uzmanı Murat Göktaş anlattı. Peki, mesai saatleri değişiyor mu, İş Kanunu'nda hangi düzenlemeler yapılacak? İşte, detaylar...
"İŞ KANUNU GÜNÜMÜZ ÇALIŞMA KOŞULLARININ TAMAMINI KAPSAMIYOR"
İş Kanunu'nda değişiklik yapılmasına ilişkin bir süredir çalışmanın olduğunu ve tablonun yavaş yavaş şekillenmeye başladığını belirten Göktaş'ın açıklamalarından konu başlıkları şöyle;
"İş Kanunu'nda temel bir sorun var; Kanun 122 maddeden oluşuyor, birkaç tane ek ve geçici madde var. 122 maddeyle günümüzdeki çalışma ilişkilerinin tamamını düzenleme imkânı söz konusu değil.
İş Kanunu'nda birçok konu düzenlenmediği için idari denetim yapan teftiş kurullarının düzenlemeleri ile yargının bakış açısı birbirinden farklı. Örneğin, kanunda günlük en fazla çalışma süresi 11 saat olarak belirtiliyor. Gece çalışmasında ise 7,5 saat. Bunun üzerinde olması durumunda yargı bir mesai uygulaması yapılması gerektiğine karar veriyor ancak kanunda bununla ilgili bir düzenleme yok. Yargı böyle karar verdiği için uygulama haline gelmiş."
HAFTALIK MESAİ SÜRESİ 40 SAATE DÜŞÜRÜLEBİLİR Mİ?
Göktaş, İş Kanunu'nda mesai saatlerinin 40 saate düşürülmesine yönelik bir süredir çalışma olduğunu söyledi ancak beraberinde birçok ele alınması gereken ayrıntıyı da masaya yatırdı;
"Avrupa'da buna ilişkin bazı düzenlemeler var. Türkiye'de çalışanlar açısından 40 saat olması iyi ama işverenler açısından düşündüğümüz zaman çok iyi sonuç verir mi bilemiyoruz. Şu anda Türkiye'de ortalama çalışma süresi 50.2 saat. 45 saat haftalık çalışma süresinin üzerine 5.2 saat de fazla mesai yapılıyor çünkü yeterince çalışacak insan bulunamadığı için mevcut çalışanlara mesai yaptırmak yoluyla hizmet görülüyor."
MESAİ SAATLERİNİN DÜŞÜRÜLMESİ MALİYETİ ARTIRIYOR
"Mesai saatleri 40 saate düştüğü zaman artık 5 saat mesai yerine 10 saat mesai yapılması gibi bir ihtiyaç ortaya çıkabilir, bu defa da işveren maliyeti artar. Mesaiye kalındığında duruma göre yüzde 25 veya yüzde 50 daha fazla ücret veriyorsunuz.
Eskiden beri, İş Kanunu'nda bununla ilgili bir çalışma olduğunu söyleyebiliriz. Deniz İş Kanunu'na göre, deniz sektöründe çalışanlar 48 saat, diğer sektörde çalışanlar için de 45 saat çalışma süresi var. Basın Kanunun'nda bununla ilgili herhangi bir süre öngörülmemiş ama Borçlar Kanunu ve diğer kanunlar esas alınarak 45 saatlik bir düzenleme var diyebiliriz. Muhtemeldir ki bu önümüzdeki günlerde çok tartışılacak bir konu."
SEKTÖR BAZLI MESAİ SAATİ DEĞİŞİKLİĞİ OLUR MU?
Göktaş, mesai saatleriyle beraber esnek veya uzaktan çalışma modelinin de gündemde olduğunu ancak henüz yanıtlanmayan birçok sorunun da olduğunu ekledi;
"Kanun, sektör sektör 'şu saatte başlar, şu saatte biter' demeyecek ama işverenlerin veya kamunun esnetmesine izin verecek bir düzenleme yapacak. Örneğin, İstanbul'da herkes sabah 07.00 gibi çıkıyor ve saat 08.00-08.30 bandında iş başı yapıyor, böylece ciddi bir trafik yoğunluğu oluşuyor. Burada esnek çalışma modeline geçilebilir. Kanunda imalat ve sanayi sektörü hariç olmak üzere hizmet sektöründe evden veya uzaktan çalışma imkânı veriyor ama çok net ayrıntı verilmemiş.
Evden çalışan birisi için ara dinlenme ve öğle arası nasıl planlanacak, mesai hesaplaması nasıl yapılacak, hangi saatler mesaiye girecek? Bunun gibi çalışma hayatına ilişkin birçok konunun açıklığa kavuşturulması gerekiyor."
