Fed faizde durarak şahin, TCMB faiz artırarak güvercin mi?

Küresel ve Türkiye piyasaları olarak sonbahara kritik bir haftayla giriş yapıyoruz. Türkiye’de önemli gelişme TCMB’nin perşembe günü faizi kaç puan artıracağı ve ABD’de Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Türk heyetinin yapacağı görüşmeler, dünyada ise ABD merkez bankası FED’in faiz artırımında durup durmayacağı olacak.

➔Fed’in kararı bu yıl ki en önemli kararlardan birisi olmaya aday. Merkez Bankası’nın faiz kararı da geçen ayki 7.5 puanlık sürpriz artışın yarattığı pozitif havanın devamı açısından belirleyici olacak.

FED’DEN ŞAHİN DURAKLAMA MI?

➔Fed’in faizleri 1.5 yılda 5.25 puan artırarak yüzde 5.25-5.50 çıkarması ve tepe noktasına yaklaşması, enflasyonu da yüzde 9.1’den yüzde 3.7’ye indirmesinin ardından durması bekleniyor. Fed’in faizi pas geçmesine neredeyse yüzde 100 ihtimal veriliyor.

➔Ancak son günlerde enflasyonun en büyük ateşleyicilerinden petrol fiyatları hızla yükseldi ve varili 95 doları gördü. Petrolde haftalık yüzde 4’ü bulan fiyat artışı yanında doğalgaz fiyatları yüzde 5’in üzerinde arttı.

➔Petrol fiyatlarındaki artışın Suudi Arabistan ve Rusya’nın arz kısıntılarını yıl sonuna kadar sürdürme kararları ve Çin ekonomisindeki kısmen pozitif gelişmeler rol oynadı.

➔Petrol ve doğalgaz fiyatlarındaki sıçramanın önümüzdeki aylarda enflasyonu yükseltici etki yapacağı açık.

➔Kış mevsiminin nasıl geçeceği de bilinmiyor. Sert geçme ihtimali karşısında enerji talebi de artacak.

➔Petrol fiyatlarındaki yukarı yönlü hareketi yanında Fed’i şahin tutum takınmaya çekirdek enflasyonun hala yüksek seyrediyor olması da itecek.

➔Geçen hafta açıklanan verilerle enerji ve gıda hariç çekirdek enflasyon yıllık yüzde 4.3’e gerilemesine karşılık, hala yüzde 2’lik hedefin iki katından fazla.

➔Bu nedenlerle Çarşamba günkü faiz kararı pas geçme yönünde olsa bile Fed’in şahin bir görüntü vermesi yüksek olasılık.

➔Olur da faiz artırırsa bu kez Fed Başkanı Jerome Powell’ın şahinliği bırakarak güvercin tutum takınması beklenebilir.

DOLARA, 10 YILLIĞA VE ALTINA ETKİSİ

➔Bir kere Fed faiz artırımında artık durduğunu söylemeyecek. Faiz kararlarının enflasyon ve ekonomik gelişmelere göre toplantıdan toplantıya verileceğini, gerekmesi halinde yeni bir faiz artırımına gidileceğini belirtecek.

➔Ayrıca bu toplantı Fed’in ekonomik tahminlerini yenileyeceği toplantı da olacak. Hem faiz beklentilerinin hem de bu tahminler yine şahin görüntü içinde yerine alabilir.

➔Dolayısıyla faiz artırmayacak bir Fed toplantısı şahin görünümüyle piyasalar ve ekonomi üzerinde faiz artırmış etkisı yaratabilir.

➔Bunun böyle de olması gerekir. Çünkü 5.25-5.50 bandına çıkarılmış ve artık duracak diye beklenen faizlerde yapılacak “artık durduk” tescili, piyasalarda ve ekonomide faizin düşürülmesi gibi bir etki yaratabilir. Bunu da Fed istemez ve erken bulur.

➔Fed faiz artırımında pas geçse bile ortaya koyacağı görünümle doların değerini, 10 yıllık ABD tahvil faizlerinin yüzde 4’ün üzerindeki seyrini korumasına yol açabilir.

➔Altın fiyatlarının faizlerin tepe noktasına ulaşılmasını, sonrasında faiz indirimlerinin gündeme gelmesini beklediğini biliyoruz. Fed’in ne ölçüde şahinleşeceği bu beklentiyi de etkileyecek.

➔Muhtemelen altın yatırımcıları beklentilerini bir sonraki toplantıya saklamak durumunda kalacaklar.

TCMB FAİZİ 5 PUAN MI 7.5 PUAN MI ARTIRIR?

➔Bizim Merkez Bankası ise faizi artıracak. Geçen ayki 7.5 puandan sonra piyasa tahminleri ve anketler bu ay 5 puanlık artışa gidilebileceği yönünde.

➔Bu oranda bir beklenti aslında taban.

➔Çünkü ağustos ayındaki yüksek artışın en önemli nedeni temmuz ayı enflasyonun yüzde 9’un üzerine çıkmasıydı.

➔Aradan geçen zamanda ağustos ayı enflasyonu açıklandı ve onun da yüzde 9’u geçtiğini gördük.

➔Ayrıca enflasyondaki yüksek artış eylülde de sürecek.

➔Hatta yeni açıklanan Orta Vadeli Programda hükümet yıl sonu için yüzde 65 enflasyon tahmininde bulundu. Bu TCMB’nin yüzde beklentisinin de üzerine çıktı.

➔Üç ay sonrasının beklenen enflasyonu yüzde 65 iken yüzde 30’a çıkarılmış bir politika faizi pek işe yaramaz. Bu açıdan hızlı faiz artırımlarının sürmesi beklenmeli.

➔Nasıl ki geçen yıl Fed faizi 0.75 şeklinde arka arkaya 4 kez artırdı, bizde de bunun benzeri bir artış gerekiyor ki, işe yarasın.

➔Kaldı ki faiz artırımlarının ekonomi ve enflasyon üzerindeki etkisi hemen görülmüyor. Etkinin asıl görüleceği zaman dilimi yaklaşık 3 çeyrek sonrası ki, seçimin sonrasına kalıyor.

➔Denilebilir ki dünyada faiz artışının sonuna gelindi veya yaklaşıldı. Türkiye ise kendi siyasi takviminden dolayı bu küresel döngüyü gecikmeli katıldı.

➔İşin acı tarafı ise enflasyonda da faiz artırımında da dünya 1 iken, biz 10 katı oluyoruz.