2023'ün en iyi tasarıma sahip havayolları

Havayolları için markalaşma, farkındalık oluşturma bir sahip olma çok önemlidir. Eğer bir havalimanında uzaktan gördüğünüz uçuş ekibini üniformalarından tanıyabiliyorsanız, o havayolu işin bu tarafını çözmüş demektir. Ancak iş bu kadarla bitmiyor tabii…

Kabin ekiplerinin üniformalarıyla birlikte uçakların dış görünüşleri, uçak içi tasarımlar, aydınlatma, mefruşat, renk uyumları, koltuk konfigürasyonları, şirket logoları gibi sayabileceğimiz birçok husus markanın ön plana çıkmasına destek olur. Şirketler de markalaşma serüvenlerini yapmış oldukları tasarımlarla ön plana çıkarırlar. Yolcular da havayollarını, uçakları, kabin ekiplerini bu tasarımlarla tanırlar.

Ülkemizde kırmızı beyaz Türk Hava Yolları, sarı kırmızı Pegasus, mavi ise AJet gibi havayollarıyla özdeşleşen tasarım renkleridir. Marka algısı için çok önemli bir ayırt edici özelliktir. Havacılık sektöründe her türlü tasarım çok dikkat çeker ve yolcu üzerinde etki bırakır. Yani pazarlamanın da bir parçasıdır. Havacılık endüstrisinin gelişiminde tasarımların çok önemli katkısı vardır. Bunun için her sene yarışlar yapılır, ödüller verilir.

Dünya genelinde havacılıkta en iyi tasarımları belirleyen TheDesignAir, 11. Kez en iyi tasarıma sahip havayollarını belirledi. Bu çalışma esnasında havayollarının markalaşmaya ve tasarıma verdikleri değer ödüllerle kendini ortaya koymuş durumda. 10 binin üzerinde görüş alınarak yapılan araştırmada en ilginç ve yenilikçi tasarımlar ortaya çıkmış. Hangi havayollarının ne tür tasarım çalışmalılarıyla ödül aldığını merak ediyorsanız buyurun, göz atalım.

En iyi first class: Japan Airlines

Japan Airlines’ın (JAL) filosuna yeni kattığı Airbus A350-1000 model uçağının en iyi premium ekonomi tasarımı ödülüne ek olarak en iyi first class ödülünün de sahibi oldu. Yeni tasarımda first class özel süitler, 43 inç genişliğindeki 4K ekranlara sahip. Son sistem hoparlörleriyle tamamlanmış eğlence sistemi en önemli detay olarak görülmüş. Öte yandan çift kişilik bir yatağa dönüşen koltukları ve geniş bir depolama alanı sunan özel gardıroplar da ön plana çıkmış ve ankete katılardan tam not almış.

En iyi business class: Hawaiian Airlines

Hawaiian Airlines’ın 2024 başında Boeing 787 Dreamliner uçaklarında kullanmaya başlayacağı yeni business class koltukları bu alandaki en iyi tasarım seçildi. Yeni hizmete girecek bu tasarım kullanılmaya başladığından itibaren balık sırtı konsepti olarak dünyada Qatar Airways’ten sonra ikinci havayolunda da bulunmuş olacak. Teague tarafından tasarlanan bu yeni ürün, yıldızlı gökyüzünden yaprak motifli girişlere ve Koa ahşabının kullanımına kadar havayolunun deneyimsel bir hikâye anlatımına katkı sunması sebebiyle dikkat çekmiş.

En iyi premium ekonomi: Japan Airlines

Japan Airlines (JAL) 2023’ün en iyi premium ekonomi sınıfı tasarımı olarak belirlendi. Havayolunun kısa süre sonra hizmete girecek A350-1000 model uçakları için tasarlanan premium ekonomi sınıfı tasarımı konfor açısından diğer havayollarından bir adım önde olduğunu gösteriyor. Business sınıftaki koltuk aralıklarına sahip tasarımda 42 inçlik ayak boşluğu bulunuyor. 180 derecelik ayak alanı bulunan tasarım tüm yolcular için geniş bir konfor yelpazesi sağlıyor.

En iyi kabin üniforma: Kuwait Airways

Kuwait Airways, bu yıl İtalyan moda tasarımcısı Ettore Bilotta tarafından tasarlanan yeni üniformalarını tanıttı. Mayıs ayında tanıtılan yeni tasarımlar havayolu şirketinin imajını yükseltti. Türk Hava Yolları, Alitalia ve Etihad gibi şirketlerin de üniformalarında imzası bulunan tasarımcı, Kuwait Airways için de eldiven, çanta, şapka gibi aksesuarları ön plana çıkaran bir tarzla dikkat çekti. Ayrıca tasarımda Kuveyt’i simgeleyen çöl renklerine yer verilmiş. Bu çalışmalar 2023’ün en iyi kabin ekibi üniforması anketinde Kuwait Airways’i zirveye taşımış.

En iyi uçak boyaması: JetBlue

ABD’nin düşük maliyetli havayolu Jetblue, 2023’te yeni yüzünü tanıttı. Yenilenen dış boyaması ile de en iyi tasarıma imza attı. Havayolu mavi, beyaz olarak uzun yıllardır kullandığı dış boyamasını mavinin farklı tonlarıyla değiştirdi. Özellikle uçağın kuyruk bölümündeki ikonik tasarım oldukça dikkat çekti ve 2023’ün en iyi boyama tasarımı olarak belirlendi.

En iyi inovasyon: Bermudair ‘Aisle Suite’

Bermudair’ın Embraer E-175 uçakları için tasarlanan Aisle Suite konsepti en iyi uçak içi tasarımı olarak ön plana çıkmış. Factorydesign tarafından ortaya çıkarılan tasarım 1-1 koltuk konfigürasyonda daha fazla alan ve konfor sunuyor. Kısa uçuşlar yapan havayolu şirketi 2-2 konfigürasyonunu 1-1 suit konfigürasyonunu dönüştürerek çarpıcı bir tasarıma imza atmış.

En iyi havayolu markası: Etihad

2023 Etihad için unutulmayacak bir yıl oldu. Çünkü havayolu 20. Yılını kutladı. Şirket yeni Armani Casa serisi lansmanını düzenledi, yeni B787 kabinlerine ve daha da önemlisi Abu Dabi’deki Terminal A’daki yeni evine taşındı. Etihad için heyecanlanacak çok şey oldu. Ancak Etihad birkaç yıldır ürününü, imajını ve filosundaki tutarlılığı geliştirmek için yorulmadan çalıştı. İşte tam da bu nedenlerden dolayı Etihad, bu yıl en çok gelişme gösteren havayolu markası olarak seçildi.

Avrupa’nın en iyi havayolu: Türk Hava Yolları

Türk Hava Yolları, geçen yıl olduğu gibi bu sene de Avrupa’nın en iyi tasarıma sahip havayolu seçildi. Yolcu deneyimi ve marka temas noktalarında üstün performans göstermesiyle de ödülü tekrar kazandı. Dijital ve fiziksel deneyimler, tutarlı bir marka imajı, renk paleti ve tasarım dilinin kullanılması, Avrupa’daki rakipleri karşısında daha etkileyici olmasını sağladı.

2023’ün en iyi tasarıma sahip 7 havayolu

1-Etihad (Altın ödül)

2-Türk Hava Yolları (Gümüş ödül)

3-Condor (Bronz ödül)

4-China Airlines

5-Virgin Atlantic

6-Air New Zealand

7-Oman Air

Uçağa bindiğinizde koltuğunuza oturup uçuşunuzun bittiği ana kadar birçok defa tek kullanımlık ürünlerle temas halinde olursunuz. Plastik ambalajlardan battaniye ve yastık çıkarırsınız. Daha sonra size verilen kulaklıkların plastik ambalajlarını çıkarıp atarsınız. Plastik bir bardak ve karıştırıcıyla içeceğinizi yudumladıktan sonra onu çöpe atarsınız. Plastik kaşık, çatal ve bıçakla, alüminyum, plastik veya kâğıt kaplarda sunulan yemeğinizi yerseniz. Bunların hepsi de sonra çöpe gider. Sadece bir günde yapılan binlerce uçuşta, yüzbinlerce yolcu kaynaklı devasa bir çöp yığını, atık oluşur.

Yapılan araştırmalar uçakla seyahat eden her bir yolcu uçuş başına yaklaşık 1,43 kg atık ürettiğini gösteriyor. Bu da 2024 yılı tahmini trafik rakamlarına göre yılda yaklaşık 6 milyon ton demek. Üstelik bu çöplerin yaklaşık yüzde 20’si ise el değmemiş yiyecek ve içeceklerden oluşuyor.

Uçak seyahatlerindeki karbon ayak izinin azaltılmasını engellemenin bir yolu da bu atıkların azaltılmasıdır. Ayrıca premium, legacy veya network/uçuş ağına sahip geleneksel havayollarının her yolcu için standart olarak yüklediği yiyecek ve içecek israfı da söz konusu. Bu durum uçakta ikramları paralı sunan düşük maliyetli (low cost carrier -LCC) havayollarında önemli oranda ortadan kalkmış durumda. Her yolcu için ikram yüklenen, havada yiyecek ve içecek tüketmeyenlerin de ücretini bilet alırken peşin ödediği geleneksel havayollarında ise henüz bu hususa çözüm bulunabilmiş değil. Ayrıca bazı durumlarda ise havayollarının uçtuğu ülkelerin mevzuatları gereği seyahat boyunca kullanılmayan tüm ürünlerin varılan havalimanında imhası gerekiyor. Bu da ayrı bir çevre meselesi. Netice itibariyle uçaklardaki tüm bu atıklar çöpe gittiği için çevre için önemli ve büyük bir sorun teşkil ediyor. Karbon ayak izinin azaltılması, etkin maliyet sistemlerinin uygulanması ve çevre duyarlılığı kapsamında birçok havayolu bu sorunu çözmek için çaba sarf ediyor.

easyJet’ten örnek çevreci proje

Avrupa’nın önde gelen düşük maliyetli havayollarından easyJet, çevre koruma bilinci çerçevesinde yeni bir adım atıyor. Düşük maliyetli havayolu şirketi uçuş ekiplerine, yeniden kullanılabilir bardak, çatal, bıçak takımı sağlayacak. easyJet, sektörde bir ilke imza atarak 14 bin kişiden oluşan tüm mürettebatı (pilotlar ve kabin ekibi) için yeniden kullanılabilir ürünlere dönüş yaparak tek kullanımlıkları azaltmayı hedefliyor.

Toplamda yılda 71 tona denk gelen 10 milyondan fazla tek kullanımlık ürünü engellemesi beklenen bu girişim, easyJet’in operasyonlarının çevreye olumsuz etkisini azaltmaya yönelik süregelen taahhüdünün bir parçasını oluşturuyor. Yeniden kullanılabilir bardak, çatal ve bıçaklar, havayolu mürettebatının tekrar tekrar kullanabilmesini sağlamak için dayanıklı malzemelerden üretilmiş olacak.

Havayolu tüm mürettebata Ocak 2024’ün sonuna kadar bardak ve çatal – bıçak setleri dağıtacak. Bundan sonra da işe yeni başlayan pilot ve kabin ekibine, tahsis edilen üniforma setinin bir parçası olarak bir bardak ve çatal – bıçak seti verilecek. Proje sizce de iyi değil mi?

Eğer teknik bir sorun çıkmaz ise KAAN 27 Aralık’ta ilk uçuşunu yapacak. Bu tür test uçuşlarında birçok bileşenin aynı anda uyumlu olması gerekir. Çeşitli uçak projelerinden biliyorum en basit eksiklik, teknik ekibin onay vermeyeceği küçük bir aksaklık veya sorun nedeniyle uçuş ertelenebilir. Bu sebeple 27 Aralık önemli, ama kesin uçuş yapılacak gibi de düşünmeyelim. Eğer KAAN ilk uçuşunu yaklaşık 10 gün sonra yaparsa, bu uçuş aynı zamanda sonsuz uçuşlarının da başlangıcı olacaktır. Çünkü kendini geliştirmesi için daha çok uçuşlar yapması gerekecektir. Tıpkı yavru kartallar gibi bu da onun ilk kanat çırpışı olacak.

Fakat ülkemizin havacılık serüveninde Milli Muharip Uçağımız (MMU) KAAN’ın çok ayrı bir yeri olacak. KAAN için atılan her adımda Türkiye küresel ölçekte çok şey öğrenecek. Kimin yanımızda durduğunu, kimin karşı çıktığını, teknoloji paylaşımında, ürün tedarikinde hangi ülkelerin bize sıkıntı çıkaracağını yaşayıp görmeye devam edeceğiz. KAAN bir kırılma noktası olacağından ciddi tecrübeler yaşayacağız ve milli motorla uçmaya başladığı an geldiğinde ise Türkiye birçok prangayı söküp atmış olacak. Bu sebeple KAAN sadece bir 5’nci nesil savaş uçağı değil, neslimizi gelecek taşıyacak önemli bir projedir.

Türk Havacılık ve Uzay Sanayii (TUSAŞ) Genel Müdürü Temel Kotil, KAAN’ın yıl sonuna kadar ilk uçuşunu yapacağını duyurmuş ve KAAN’ı şöyle tarif etmişti: “Savunmada bir şey “stratejik aset” ise onun yerine başka bir şey konulamaz. Stratejik olan ürünün de yüzde 100 milli olması gerekir. Şu an KAAN’ın motoru ve bir sorun olduğunda pilotun kendisini kurtarması için kullanacağı fırlatma koltuğu yurt dışından. Gerisi yerli ve milli. Yerli ve milli motor için çalışıyoruz. Fırlatma koltuğunu da yüzde 100 yerli yapacağız.”

Netice itibariyle Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler’in de büyük bir heyecanla işaret ettiği üzere Türkiye’nin 5’inci nesil muharip uçağı KAAN’ın uçmasına az kaldı. Ümidimiz ve beklentimiz 2028’te tamamlanması beklenen yerli motorla KAAN’ın uçması ve sonra da en kısa sürede Türk Silahlı Kuvvetler (TSK) envanterine girmesi…

İkinci heyecanla beklediğimiz hadise ise uzay yolculuğumuz. Türkiye’nin ilk uzay yolcusu, ilk astronotu olacak Alper Gezeravcı, yaklaşık 20 gün sonra 9 Ocak 2024’te yolculuğuna çıkacak. Havacılıkta tarihler değişebilir, ertelenebilir. Onun için limitli konuşmak gerekir. Ben, Güney Amerika’daki Fransız Guyanası’na kadar gidip, uydumuzu hava şartları sebebiyle gönderememe tecrübesini yaşadım. Dolayısıyla KAAN’ın ilk uçuşuna da ilk Türk astronotumuzun seyahatine de bu çerçevede bakmak lazım. Yani kesin gözüyle değil, gerçekleşme ihtimali limitlere bakalım.

İlk Türk astronot Gezeravcı, Uluslararası Uzay İstasyonu’na (ISS) gidecek. Haklı olarak da ilk Türk astronot olmaktan onur ve gurur duyuyor. Türk Hava Kuvvetleri ile Türk Hava Yollarında 20 yıldan fazla uçuş tecrübesi olan bir isim. Ama bu uçuş bambaşka bir şey. NASA’nın Houstun Uzay Merkezi’nde geçirdiğim kısa zamanlar bile beni heyecanlandırmıştı. Uzay yolcusu Gezeravcı’nın hislerini düşünemiyorum…

Türk astronot bir ekiple yola çıkacak. Bu sebeple kullanılan ifade şöyle: “Ocak ayında yola çıkmaya hazır olacağız.” Hazır olup, şartların da hazır olmasını beklemek gerekiyor.

Ocak 2024’te fırlatılması planlanan ve yaklaşık 14 gün sürmesi beklenen uçuş, Axiom Space tarafından gerçekleştirilecek ve bir Crew Dragon uzay aracı kullanılacak. Uzay aracı Florida’daki Kennedy Uzay Merkezi’nde bulunan Fırlatma Kompleksi 39A’dan kalkacak. Oradan Uluslararası Uzay İstasyonu’na uçacak. Görev tamamlandığında okyanusa düşecek.

İlk Türk astronotun çıkacağı uzay yolculuğu için heyecanlanan bir diğer isim ise Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır. Büyük ihtimalle Bakan Kacır ve Türkiye’den bir ekip de Florida’da ilk Türk astronotu yolcu etmek için hazır olacak. Türkiye Uzay Ajansı (TUA) uzay çalışmalarında daha kapsamlı ve sistematik bir yaklaşımla hareket etmek amacıyla 5 yıl önce kuruldu. Milli Uzay Programı’nın ilk adımlarından birisi de “Türk Astronot ve Bilim Misyonu” hedefiydi. Kısa sürede bu TUA’nın bu düzeye gelmesi önemlidir. TUA Başkanı Yusuf Kıraç’ı bundan sonra diğer misyonlar bekliyor. Bu seyahat aynı zamanda Türkiye’nin uzay çalışmaları için de önemli bir başlangıç olacaktır.

Üçüncü ve son önemli gelişme ise hava savunma sisteminin zirvesi SİPER’de yaşandı. Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanı Haluk Görgün’ün dikkat çektiği üzere hava savunma sistemlerinde 8-10 yıl önce yerli ve milli ürünler çok fazla yoktu. Ama şu an yerli ve milli hava savunma sistemlerinin katmanlarını konuşuyoruz. Korkut, Sungur ve HİSAR-A, HİSAR-O derken zirveye yaklaştık. En üst katmanda gök vatanımızın savunacak SİPER sisteminin bu yıl testleri yapıldı. Gelecek yıl 2024’te ise seri üretimine geçilip, Türk Silahlı Kuvvetlerinin envanterine girecek.

Hafta için Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanlığı tarafından, Hava ve Kara Kuvvetleri Komutanlığının ihtiyaçlarını karşılamak için “SİPER Ürün-1 ve HİSAR Projelerinin Seri Üretim Sözleşmeleri İmza Töreni” Millî Savunma Bakanı Yaşar Güler refakatinde gerçekleşti. Bundan sonra gözler SİPER’in gelişiminde imzası olan, Türkiye’yi hava savunma sisteminin zirvesiyle tanıştıran TÜBİTAK SAGE, Roketsan ve ASELSAN’da olacak. Üç kurumumuzu da tebrik ediyorum. Öyle görünüyor ki 2024’te çok güzel şeyler yaşayacağız…