Parmaklarımızı çıtlatmak eklemlerimize zarar verir mi?
Bazı insanlar bir iş yapmadan önce veya yaptıktan sonra, uyanır uyanmaz veya hiçbir sebep yokken alışkanlıktan kaynaklı parmaklarını çıtlatır veya diğer adıyla kütletir. Bu durum sanıldığı gibi bizi rahatlatıyor mu yoksa zarar mı veriyor? İşte detaylar...
Parmak çıtlatmak, kimi zaman stresten, kimi zaman da can sıkıntısından sık yapılan bir alışkanlıktır. Peki, bu alışkanlık sağlığımız açısından tehlikeli bir durum oluşturur mu?
PARMAK ÇITLATMA NEDEN YAPILIR?
Parmakların ya da diğer eklemelerin çıtlatılması bir rahatlama yöntemi olarak bilinir. Eklemlerden çıkan gaz sesi, kişinin rahatlamasını sağlar. Aynı zamanda bu işlem ile eklemler uyarılır. Bu uyarılma neticesinde eklemi çevreleyen kaslarda da gevşeme meydana gelir. Oluşan bu durum da yine kişilerin rahatlamasını sağlar.
Parmak çıtlatma alışkanlığının nasıl başladığı kişiden kişiye değişebilir. Bazı kişiler stresli dönemlerinde bu hareketi yapmaya başlamış olabilir.
Stres anında kişiler rahatlamak adına normalde yapmadığı hareketleri yapabilir. Ortaya çıkan bu rahatlama hissi de durumun alışkanlık haline gelmesine yol açar.
PARMAK KÜTLETMENİN ZARARLARI HAKKINDAKİ YANILGILAR
Parmak kütletme, sıklıkla kırılma, parçalanma gibi seslerle ilişkilendirilerek zararlı bir alışkanlık olarak görülmektedir. Bu yaygın algı, insanların sağduyusuna dayalı bir inançtan beslenmektedir. Ancak bilimsel araştırmalar, bu iddianın geçerliliğini sorgulamaktadır.
2011 ARAŞTIRMASI
2011 yılında yapılan bir araştırma, 50-85 yaş arasındaki parmaklarını sürekli kütleten ve hiç kütletmeyen 215 kişi üzerinde gerçekleştirilmiştir. Bu çalışmada, parmak kütletme alışkanlığının kireçlenme gelişimiyle hiçbir ilişki kurulamamıştır. Araştırma sonuçları, parmak kütletmenin eklem sağlığı üzerinde olumsuz bir etkisi olmadığını ortaya koymuştur.
50 YILLIK DENEY
Tıp doktoru Donald Unger, parmak kütletme alışkanlığını uzun süre araştırmış ve 50 yıl boyunca sadece sol elindeki parmakları kütletmiştir. Sağ elindekileri kütletmeyerek yaptığı bu deneyi, 2009 yılında Tıp alanında Ig Nobel Ödülü'nü kazanmasını sağlamıştır. Unger'ın 50 yıl süren çalışması, parmak kütlemenin kireçlenme gibi bir sağlık sorunu oluşturmadığını göstermiştir.
PARMAK KÜTLETME SESİ
2015 yılına kadar parmak kütletme esnasında duyulan sesin kaynağı tam olarak keşfedilememişti. O zamana kadar, bilim insanları bu sesin üç olasılık üzerinden açıklanabileceğini düşünmüşlerdi: Eklemlerdeki boşluklar, bağların ani kasılması ve eklem içi adhezyonların kırılması. Bu üç seçenek arasında, en güçlü olasılık, eklemdeki boşlukların (kavitelerin) patlamasıydı.
PARMAK ÇITLATMAK EKLEM HASTALIKLARINA YOL AÇAR MI?
Parmak çıtlatma hareketi direkt olarak eklemler ile bağlantılıdır. Eklemlerin çıtlatılmasının ardından tekrar çıtlatma işlemi gerçekleşemez. İçeride yer alan bu gazın ortaya çıkması için on beş, yirmi dakikalık bir sürenin geçmesi gerekir. Gün içerisinde parmak çıtlatma işleminin gerçekleştirilebilme miktarını yaklaşık yirmi dakikada bir olarak baz almak mümkündür.
Parmak çıtlatma işlemi eklemlerde herhangi bir hastalık oluşmasına neden olmaz. Çıtlatma işleminin sıklığı da bu durumu eklemez. Kısacası zararlı olan durum parmak çıtlatma işlemi değildir. Çıtlatılmanın hatalı bir şekilde gerçekleştirilmesi ya da aşırı güç uygulanmasıdır. Bu nedenle de parmak çıtlatmak eklem rahatsızlıklarına yol açan bir durum değildir.
KÜTLETME SONRASI KEMİK YAPISI
Yeni yapılan araştırmalar, parmak kütletme sonrası kemiklerin birbirine daha yakın olmadığı, aksine kemikler arasında bir mesafe oluştuğunu ortaya koymuştur. Bu durum, patlayan baloncukların ardında boşluk bıraktığı ve bu boşluğun tekrar dolana kadar orada kaldığına işaret etmektedir. Araştırmacılar, bu boşluğun kütletme sırasında kemiklerin birbirine sürtünmesiyle oluştuğunu belirtmektedir.
BU ŞİKAYETLER VARSA DİKKAT!
Parmak çıtlatması ile beraber ağrı, şişme veya hareket kaybı gibi şikâyetlerin de eşlik etmesi halinde mutlaka bir uzman hekime başvurun.
