İki kadından biri bu yüzden ölüyor!
En çok hangi kadınlar risk altında?
CEYDA ERENOĞLU / HT MAGAZİN
cerenoglu@htgazete.com.tr
Kadın kalbi ihmale gelmez (1)
Kalp - damar hastalıkları kadınlar arasında giderek artıyor. Her iki kadından birinin bu nedenle yaşamını yitirmesi ise sorunun geldiği noktayı gösteriyor. Erkeklerle kadınların hastalığa yakalanmalarının çok sayıda ortak nedeni bulunsa da kadınlara özgü nedenler de yok değil... İşte o nedenler ve kadınların kırıklarla dolu kalp karneleri...
Kadınların son yıllarda kalp damar hastalıklarına daha çok yakalandıkları bir gerçek olmasına karşın bu konuyla ilgili net veriler bulunmuyor. İç Hastalıkları ve Kardiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Nevrez Koylan, bunun nedeninin, kadınların yapılan araştırmalara katılma oranının erkeklere oranla çok daha düşük olmasından kaynaklandığını söylüyor.
Ancak, ABD istatistiklerine bakıldığında kalp hastalıklarına bağlı yaşam kayıplarının kadınlarda erkeklerden daha fazla olduğu görülüyor. Kadın kalbini önemli yapan şeyin, kadınların kalp hastalıkları konusunda ihmal edilmeleri olduğunu söyleyen Koylan, "Bu durum klinik çalışmalarda da ortaya konuyor ve yapılan kardiyovasküler araştırmalar kadınların bu alanda yeterince temsil edilmediklerini gösteriyor"diyor.
2006 - 2009 yılının ortalarına kadar yayınlanmış 62 klinik araştırmaya katılanların üçte birinin kadın, üçte ikilik bölümünün ise erkek olduğu görülüyor. Buna rağmen kadınların yarıdan fazlasının ölüm nedeninin kalp - damar hastalıkları olması, konunun ihmal edilmemesi gerektiğini gösteriyor. İhmalin bir başka nedeni ise kadınlarda kalp - damar hastalıklarının ortaya çıkma yaşının daha geç olmasına bağlanıyor.
HORMONLAR KORUYUCU MU?
Kadınlarda kalp hastalıkları erkeklerdeki gibi dramatik belirtilerle ortaya çıkmıyor. Kadınların sorunları çoğu zaman yanlış yorumlanabilecek yan belirtiler veriyor. Toplumda kadınların hormonlarının koruyucu olduğuna dair inanış kısmen doğru olsa da tümüyle doğru bulunmadığına dikkat çekiliyor.
KALP KONTROLÜ İHMAL EDİLİYOR
Günümüzde kadınlarda en sık görülen ve her 2 kadından birinin ölümüne yol açanın kalp-damar hastalıkları olduğu belirtiliyor. Kardiyovasküler hastalıklar, kadınlarda başlıca ölüm nedeni olmakla kalmayıp Avrupa'daki kadın ölümlerinin de yaklaşık yüzde 54'ünü oluşturuyor. " Kadınların meme kanserine verdikleri önemle kalp hastalıklarına verdikleri önem karşılaştırıldığında bu fark açıkça görülüyor" diyen Koylan, "Her yıl düzenli smear yaptıran ve mamografi çektiren kadınlar ne yazık ki kalp hastalıklarından korunma ve erken tanı konusunda aynı hassasiyeti göstermiyorlar" diyor.
40 yaş üstü kadınları doğum kilolarını veremiyor
40 yaş üstü Türk kadınlarının büyük bölümünün doğumda aldıkları kiloları veremedikleri için obez oldukları belirtiliyor. Şişmanlıkla birlikte diyabet ve hipertansiyon görülme sıklığı da kaçınılmaz şekilde artıyor. Özellikle ev kadınlarının egzersizi ihmal etmeleri risk oluşumunu artırıyor. Kilo artışı ise; diyabet ve damar tıkanıklığına davetiye çıkartıyor. Son yıllarda genç kadınların sigaraya daha erken yaşta başlamaları da kalp hastalıklarının bu cinste daha genç yaşlarda görülmesine neden oluyor.
KALP HASTALIKLARININ OLUŞUMUNDA ORTAK NEDENLER
Erkek ve kadınlar için ortak nedenler
* Sigara içmek
* Diyabet
* Yüksek kolesterol
* Hipertansiyon
* Obezite
* Hareketsiz yaşam
Sadece kadınlardaki nedenler
* Menopoz
* Doğum kontrol hapı kullanımı
Menopoz sonrasında risk artıyor
Kadınlarda kalp – damar hastalıkları erkeklere göre 10 yıl daha geç ortaya çıkıyor. Riskin özellikle menopoz sonrası dönemde arttığı belirtiliyor. Bu artışın nedeninin hormonların; hipertansiyon, diyabet, hiperlipidemi, santral obezite ve metabolik sendroma karşı koruyucu etkilerinin ortadan kalkmasıyla ilişkili olduğu belirtiliyor.
Kadınlarda hipertansiyon sıklığı erkeklerden çok daha fazla
Stresli yaşam tarzı ve yanlış beslenme alışkanlıkları, kadın erkek ayrımı gözetmeksizin kalp hastalıkları açısından aynı oranda risk faktörü oluştursa da bu etkenlerin nasıl bir yapıyı etkilediğine bakmak ve hangilerinin bir arada bulunduğunu sorgulamak gerekiyor. Kadında hipertansiyon sıklığının erkeğe oranla yüzde 30 – 40 daha fazla olduğuna dikkat çekiliyor. Bu durum; kadınlarda hipertansiyonun erkeklerin 2 katına yakın olması ve yaşın ilerlemesiyle daha da artması anlamına geliyor. Obezitenin de kadınlarda erkeklerden daha belirgin olduğu görülüyor. Metabolik sendrom sıklığının erkeklerde yüzde 27 iken kadınlarda yüzde 45 bulunması da önemli bir gösterge olarak kabul ediliyor. Bütün bu yüksek oranlar hem çalışan kadınlar hem de ev kadınları için kalp hastalıkları riskinin artış nedenlerini açıklıyor. Tüm bu sorunlara bir de menopoz eklenince lipitlerin yapısı değişiyor. Menopozdan önce vücuttaki yağ dağılımı menopozdan sonra daha belirgin hale geldiği için bünye bundan olumsuz etkileniyor.
Kadın kalbi artık daha erken hastalanıyor
Yapılan araştırma ve istatistikler, kadınların yakın gelecekte kalp hastalıklarında erkekleri geçeceği anlamına gelmese de daha fazla ön plana çıkacaklarına ve kadınlardaki kalp hastalıkları yaşının daha çok düşeceğine işaret ediyor. Erkeklerde kardiyovasküler hastalıkların görülme sıklığı 45 - 50 yaşından sonra artarken, kadınlarda 55 - 60 yaşından sonra görülen bu sorun 65 yaşından sonra iki cins için eşitleniyor.
Yarın: Hangi cinste hangi tür kalp hastalığına daha sık rastlanıyor?