Sarsıcı iklim değişikliği raporu: Sadece sel zararı yılda 1 trilyon Euro
Danimarka'da bulunan Avrupa Çevre Ajansı'nın yayımladığı İklimsel Risk Değerlendirmesi Raporu'nda hem Avrupa'yı hem de Türkiye'yi ilgilendiren önemli sonuçlar var. Esra Toptaş yazdı…
Son yıllarda dünyanın en önemli gündemlerinden biri hiç kuşkusuz iklim değişikliği. Bir yandan aşırı sıcaklar, diğer tarafta değişen yağış rejimi derken hem biz hem de dünya anormal doğa olaylarını konuşuyor. Peki 2024'te bizi neler bekliyor?
Danimarka'da bulunan Avrupa Çevre Ajansı'nın yayımladığı İklimsel Risk Değerlendirmesi Raporu'nda hem Avrupa'yı hem de Türkiye'yi ilgilendiren önemli sonuçlar var. Raporun en önemli bulgularından biri de Türkiye'nin de yer aldığı Güney Avrupa'da iklim değişikliği riski yüksek.
Rapordaki sonuçları, Su Politikaları Derneği Başkanı Dursun Yıldız anlattı:
Türkiye'nin de bulunduğu Güney Avrupa bölümü iklim değişimine en çok maruz olan bölge olarak görülüyor. Bu bölgede toplam yağışlarda düşüş; ortalama sıcaklıkta, aşırı yağışlarda ve kuraklıkta artış eğilimi daha yoğun olarak yaşanıyor.
Raporda ayrıca şu çarpıcı veriler var:
* Şubat 2023 ile Ocak 2024 arasındaki 12 aylık ortalama küresel sıcaklık, sanayi öncesi seviyeleri 1.5 ° C'yi aştı. 2023, küresel olarak 100 bin yıldan fazla, sanayi öncesi seviyelerin 1,48 ° C üzerinde rekor olan en sıcak yıldı ve dünya okyanus sıcaklığı da yeni yüksekliklere ulaştı. Avrupa en hızlı ısınan kıtadır; 1980'lerden beri, kıtada ısınma küresel oranın yaklaşık iki katı idi.
* Son yıllarda Avrupa’da çok uzun süreli meteorolojik değerlerde rekorların kırıldığı görüldü. Avrupa ayrıca aşırı sıcaklık dalgaları ve uzun süreli kuraklıklar, şehir selleri, akarsu taşkınlara yol açan aşırı yağış ve kıyı sellerine yol açan deniz seviyesi yükselişi de dahil olmak üzere daha çok ve daha güçlü iklim değişikliği tehlikeleri ile karşı karşıya.
* Avrupa'daki iklim değişikliği tehlikelerinin çoğu, 21. yüzyılda, Paris Anlaşması ile uyumlu iyimser senaryolar altında bile artacaktır. Ancak değişimin büyüklüğü ve gidişatı , sera gazı emisyonlarını azaltma çabalarına bağlı olacaktır. Kötümser bir senaryoya göre, AB'de sadece kıyı selleri ile ilgili ekonomik zarar bu yüzyılın sonuna kadar yılda 1 trilyon Euro'yu aşabilecek.
* Avrupa’da aşırı sıcak hava dalgaları giderek yaygınlaşıyor ve özellikle Güney ve Batı Avrupa’da nüfusun büyük bir bölümünü bu tehlikeye maruz bırakıyor. Avrupa’da 60.000 ila 70.000 erken ölümün alınan birçok önleme rağmen, 2022 yazında yaşanan rekor sıcaklıklarla ilişkili olduğu düşünülüyor.
* 2021'de Almanya ve Belçika'da aşırı yağış ve büyük seller 44 milyar Euro hasar ve 200'den fazla ölüm ile sonuçlandı. 2023'te Slovenya’daki zarar ulusal GSYİH'nın yaklaşık yüzde 16'sı olarak tahmin ediliyor. 2023'te Yunanistan'da tahıl üretilen bölgeyi sel bastı. Bu olaylar yerleşimler, altyapı, tarım ve insan sağlığı üzerinde ciddi, doğrudan etkilere neden oldu. Ayrıca etkilenen bölgelerde büyük ekonomik zararlar ve ulusal ölçekte büyük mali zorluklara yol açtılar. Bu durum mevcut AB dayanışma fonunun sınırlarını aştı.
* 2022 ve 2023’teki büyük orman yangınlarının ekosistemler, karbon depolama ve insan yerleşimleri üzerinde ciddi, doğrudan etkileri oldu. Ayrıca etkilenen bölgelerdeki insan sağlığı, altyapı, turizm ve ekonomi üzerinde daha geniş etkilere yol açtı.