2022 ek zamlar yılı oldu, 2023’e yüzde 40’lık zam ile girecekler
"Teknoloji Sektörü Ücret ve Yan Haklar Raporu"na göre daha önce yılda bir kez maaşlarını gözden geçiren şirketler, artık yılda en az iki gözden geçiriyor. Hibrit modelinden tamamen uzaktan çalışma modeline yönelen teknoloji şirketleri maaşlara 2022'de sene başı zammı hariç, ortalama yüzde 42 zam yaptı, 2023 yılında ise yılbaşı itibariyle maaşlara ortalama yüzde 40'lık artış yapılması planlanıyor. 2022 ek zamlarla birlikte değerlendirildiğinde, teknoloji sektörü maaşlarındaki toplam zam üst çeyrekte yüzde 156 seviyelerine ulaştı.
Endeavor Türkiye ile girişimci şirketler için insan ve kültür konularında danışmanlık hizmetleri veren Melon’ın ortak yürüttüğü “Teknoloji Sektörü Ücret ve Yan Haklar Raporu”nun sonuçları açıklandı.
Türkiye’nin hızlı büyüyen 70 teknoloji şirketinden alınan verilerle hazırlanan rapora göre katılımcıların tamamı 2022 yılında ek zamlar uygularken, daha önce yılda bir kez maaşlarını gözden geçiren şirketler, artık yılda en az iki gözden geçiriyorlar.
Bir önceki yıl araştırmasında şirketlerin yaklaşık yarısı maaş zamlarını yılda bir kez değerlendirdiğini belirtirken, mevcut durumda, şirketlerin yüzde 76'sı yılda iki veya daha fazla kez maaş artışlarını gözden geçiriyorlar.
DÖRT ŞİRKETTEN BİRİ TAMAMEN UZAKTAN ÇALIŞIYOR
Rapora göre katılan şirketlerin yüzde 70’i 2023 yılında hibrit çalışmayı planlarken, bir önceki yıl araştırmasına göre tamamen uzaktan çalışmayı planlayan şirketlerin sayısında büyük bir artış var. Geçen yıl tamamen uzaktan çalışacağını belirten şirket oranı yüzde 6 iken bu sene bu oran yüzde 24 çıktı.
HANGİ GÜN OFİSE GELİNECEĞİ KARARI ÇALIŞANA BIRAKILIYOR
Hibrit çalışan şirketler arasında ofisten çalışılacak günlere karar verme konusunda şirketler çalışanlarına esneklik sağlıyor. Katılımcı şirketlerin yüzde 50’si bu kararı çalışanlarına bırakıyor. Geçen yıl bu oran yüzde 37 iken, bu yıl yüzde 50'ye yükseldi.
HİBRİT ÇALIŞMA ÇALIŞAN BAĞLILIĞINI DÜŞÜRÜYOR
Şirketlerin yüzde 92’si üretkenliğin ofisten çalışmaya kıyasla aynı veya daha yüksek olduğunu söylerken, yüzde 65’i uzaktan çalışma ortamında etkin iletişimi sürdürme ve yüzde 48’i de çalışan bağlılığını koruyabilme konusunda endişeli.
2022 EK ZAMLAR YILI OLDU
2022 sene başı maaş zammı hariç, şirketler medyanda ortalama yüzde 42, üst çeyrekte ortalama yüzde 60 ek zam uyguladılar. 2022’de ek zam uygulayan her 10 şirketten 8'i şirketler bu zamları bütçelenmemiş zamlar olarak uyguladı.
MAAŞ ZAMLARI TOPLAMI YILLIK ENFLASYONUN ÜZERİNDE
2022 yıl sonu zammı ile birlikte, 2022’de yapılan zamlar toplamı (2021 yıl sonu zam hariç) medyanda yüzde 96, üst çeyrekte ise yüzde 156 seviyelerinde.
Rapora göre 2023'te, yılbaşı itibariyle uygulanacak tahmini maaş artışı ortalaması, medyanda yüzde 40, üst çeyrekte ise ortalama yüzde 60 olacağı tahmin ediliyor. 2022 ek zamlarla birlikte değerlendirildiğinde, teknoloji sektörü maaşlarındaki toplam zam üst çeyrekte yüzde 156 seviyelerine ulaştı.
TEKNOLOJİ YETENEĞİ YURT DIŞINA GÖÇÜYOR
Şirketlerin yüzde 60’ı yetenek kaybındaki ana nedenin, yurt dışı pazarlardan gelen iş teklifleri olduğunu belirtti. Şirketler, geçen sene işten ayrılan her iki yazılım geliştiriciden biri yurt dışında bir şirkete geçtiğini belirtti.
SAĞLIK KONUSU HER ZAMANKİNDEN FAZLA ÖNEMLİ
Rapora göre sektörde neredeyse bütün şirketler, çalışanlarına özel sağlık sigortası ya da tamamlayıcı sağlık sigortası sağlıyor. Şirketlerin yüzde 90'ı çalışanlarına tamamlayıcı ya da özel sağlık sigortası sunuyor. Özel sağlık sigortası sağlayan şirket oranı ise yüzde 57. Bu oran geçen yıla göre yüzde 7'lik bir artış gösterdi. Özel sağlık sigortası sağlayan şirket oranında son iki senede belirgin bir artış gözlemlendi.
VERGİDEN MUAF TUTAR ÜZERİNDE YEMEK ÖDEMESİ
Rapor kapsamında değerlendirilen şirketlerin neredeyse tamamı çalışma modelinden bağımsız olarak çalışanlarına yemek ücretini yan hak olarak sağlamaya devam ediyor. 2022 senesi vergiden muaf belirlenen tutar olan 51 TL'nin üzerinde yemek desteği sağlayan şirketler katılımcıların yüzde 88'ini oluşturuyor. Katılımcı şirketlerin yemek ücreti desteği medyanı ise günlük 65 TL.
YASAL SINIRIN ÜZERİNDE İZİN GÜNÜ
İşverenler çalışanlarına izin hakkı sağlama konusunda esneklik sağlıyor, yasal hakkın üzerinde uygulamalar yapıyor. Şirketlerin yarısı çalışanlarına 14 gün olan yasal sürenin üzerinde izin hakkı sağlıyor. Ayrıca her iki şirketten biri doğum gününde izin veriyor.
ÇALIŞANLARI ÇEKMEK VE ELDE TUTMAK İÇİN…
Şirketlerin yarısı ise çalışanlarına pay opsiyon (hisse senedi) sunuyor. Her iki şirketten biri (34/70) çalışanlarına pay (hisse) opsiyonu sunuyor. Bu şirketlerin çoğu kritik rollere ya da yönetici rollerine bu planı sunarken, tüm çalışanlara bu planı sunan şirket oranı yüzde 64 (22/34). Pay opsiyonu sağlayan şirketlerin yüzde 70'i ise performansı pay opsiyonu tanımak için bir kriter olarak görüyor.
Şirketlerin yüzde 20'si çalışanlarına kar paylaşımı sunuyor. Bu oran geçen yıla göre iki kart artış gösterdi. Çalışanları enflasyonist ortamda elde tutma aracı olarak, bu tür primlerin daha sık kullanılmaya başlandı.
EN YÜKSEK MAAŞLAR DA EN HIZLI DEVİR ORANI DA YAZILIMDA
Uzaktan çalışmanın yeni normal kabul edildiği ortamda, yurt dışındaki şirketler bu durumu kendileri için fırsat görerek gözlerini Türkiye'deki teknoloji yeteneklerine çevirdiler. Bu şirketler, kendi ülkelerine göre düşük ama Türkiye'de bir şirketin teklif edebileceğinden çok daha yüksek maaşlarla iş teklif ediyorlar.
PERFORMANSI PRİM ÖDEMESİ İLE ÖDÜLLENDİRİYORLAR
Şirketlerin yüzde 65'i çalışanlarına performans primi verirken, şirketlerin yüzde 80'i satış rollerine satış primi sağlıyor. Performansa prim veren her üç şirketten biri yalnızca belirli rol veya seviyelere prim veriyor.
Başlangıç seviye rollerdeki kadın çalışan oranları, C seviyeye doğru ilerledikçe ciddi düşüşe uğruyor. Başlangıç seviyeden C seviyeye giderken, ortalama kadın çalışan oranı yüzde 40'lardan yüzde 25 seviyesine düşüyor.
YAZILIM ROLLERİNDEKİ KADIN İSTİHDAMI YÜZDE 16!
55 şirketten alınan maaş verileri baz alındığında yazılım rollerinin yalnızca yüzde 16'sını kadınlar oluşturuyor. Giriş seviyesinde yüzde 20'lerde başlayan bu oran, üst seviyelere doğru azalarak, C seviyede sıfırlanıyor.
Yazılım rollerinde, yalnızca son 6 ayda yüzde 50'nin üzerinde maaş artışı gerçekleşti. Geçen senenin aynı dönemine kıyasla giriş seviye bir yazılımcının maaşı ortalama yüzde 150 arttı.
Mayıs 2022'den bu yana son 6 ayda bu rollerde ortalama yüzde 50 civarında maaş artışı gerçekleşti. Bu rollerin maaşları geçen yılın aynı dönemine kıyasla ortalama üç kat artış gösterdi.
ÇALIŞANLARIN BÜTÜNSEL ESENLİĞİ KRİTİK
Şirketler çalışanlarının ruhsal sağlığını desteklemek için çeşitli yan haklar sağlamaya devam ederken, çalışanların finansal esenliği konusu da şirketlerin ajandasında yer almaya başladı.
Araştırmayı değerlendiren Endeavor Türkiye Genel Sekreteri Aslı Kurul Türkmen, “Bu yıl da önceki yıl olduğu gibi insan kaynakları girişimcilerin ana gündem konuları arasındaydı. Beyin göçü ve enflasyon ortamı, girişimcilerin yetenek politikalarını defalarca gözden geçirmelerini gerektirdi. Çalışma düzeninde köklü değişiklikler yapan, ofise dönen, uzaktan çalışan ya da hibrit çalışmayı deneyen girişimler oldu” dedi.
Melon Kurucusu Sure Köse Ulutaş da ölçeklenmekte olan şirketlerin başarısı ve büyümesi için en kritik konunun yeteneği çekmek ve elde tutmak olduğunu belirtti.
