Türkiye’ye çifte yılbaşı piyangosu çıktı
Dünya piyasalarındaki gelişmeler ve özelinde TL'nin performansı, doğalgaz ve elektrikte fiyat düşüşlerine imkan tanıyor. Doğalgazın fiyatı bir ayda yüzde 28 geriledi. Türkiye'de elektriğin yaklaşık üçte biri doğalgazdan üretiliyor. Brent petrolün fiyatı ise 10 günde 10 dolar geriledi. Dolayısıyla, yapılan fiyat indirimlerinin bütçe üzerinde ekstra bir yükü olmayabilir. Buna karşılık enflasyonu düşürücü etkisi olacağı açık. Abdurrahman Yıldırım yazdı...
Cumhurbaşkanı Erdoğandün hayatımızı doğrudan ilgilendiren bir kaç açıklama yaptı.
-Bu açıklamalardan biri asgari ücretin yüzde 26.05 artırılması ve net 2.020 liraya çıkarılmasıydı. Hem asgari ücret düzeyindeki maaş ve ücretler bu oranda artacak, hem de toplam ücret ve maaşlar içinde asgari ücret kadarki pay bu oranda yükseltilecek. Yaniasgari ücretin toplam ücret ve maaşları artırıcı etkisi olacak.Bu yönüyle hemen bütün çalışanları doğrudan ilgilendiriyor.
-Brütü 2.558, işverene maliyeti 3.005 liraya çıkan asgari ücretteki artış, çalışan kesimin isteklerini büyük ölçüde karşıladı. 2 bin liralık ücret isteklerini aşağı yukarı yerine getirdi.
ASGARİ ÜCRET ARTIŞININ ETKİLERİ
-Yüzde 26’lık artış aynı zamanda bu yıl yüzde 20 dolayında çıkması beklenen tüketici enflasyonunun 6 puan kadar üzerinde.Ücret ve maaş alanları enflasyon karşısında koruduğu gibi, bir de refah payı veriyor.
-İşveren tarafı ise alınan karara sevinemedi ve sessiz kalmayı tercih etti. Ocak ayı geldiğinde maaş ve ücret faturaları kabaracak. Yurtiçi talep ve satışlar ise iyi değil. Şirketler kesimi zaten zorda.
-Ücret ve maaşların yeni yıldan itibaren artışı eğer yurtiçi talebi canlandırmaya yeterse şirketler de sattıkları mal ve hizmetlerin fiyatını artırma imkanına kavuşacaklar.
-Ancak onlardan önce perakende satış yapanlar bu fırsatı kullanacak. Dolayısıylaasgari ücretin enflasyonun üzerinde artırılmasının talep ve fiyatları artırıcı etkisi olacak gibi.
%10 İNDİRİM ENFLASYONU TÖRPÜLER
-Buna karşılık yeni yılla birlikte enflasyonda artış olacağı ihtimali son dönemdeki gelişmeler ve dünkü acıkmaların ardından zayıfladı. DünCumhurbaşkanı Erdoğankonut, KOBİ ve ticarethaneler için elektrik ve doğalgaz fiyatlarının yeni yıldan itibaren yüzde 10 indirileceğini açıkladı.
-Bu iki kalem malın TÜFE sepeti içindeki ağırlığı yüzde 8.9 ile yüksek düzeyde.Yüzde 10 indirim yeni yılda da enflasyonda fren yaptırabilir. Üzerine bir de otomobil, beyaz eşya ve mobilyadaki KDV indirimlerinin devamına karar verilirse enflasyonun yıllık bazda artmayacağı garanti altına alınabilir.
Dolayısıylaücret artışlarının enflasyona yapacağı baskı, doğalgaz ve elektrik fiyatlarının indirilmesiyle yok edilmiş veya törpülenmiş olacak.
BÜTÇEYE NEDEN YÜK DEĞİL?
-Denilebilir ki doğalgaz ve elektrik fiyatlarındakidüşüş bütçeye yüktür.Bunun hesabını ancak ilgili kurumlar yapar. Ancakdünya piyasalarındaki gelişmeler ve özelinde TL’nin performansı her iki üründe de fiyat düşüşlerine imkan tanıyor.
-Dolar ve eurodan oluşandöviz sepeti aralık ayı başına göre yüzde 2.8 geriledi.Petrol dediğin de dolarla fiyatlanıyor ve ithal ediliyor.
PETROL 10 GÜNDE % 18 DÜŞTÜ
-Bundan daha önemlisi ise petrol fiyatlarında meydana gelen sert düşüşler. Dün itibariyleBrent petrolün fiyatı 50.47 dolara indi.Daha 10 gün önce 61.45 dolardı.10 günde 10 dolarlık gerileme söz konusu. Oran olarak da yüzde 18
-Kaldı ki petrol fiyatları 3 Ekim’den bu yana hızla geriliyor. O tarihte 86.74 doları gören ham petrol varil fiyatı 50 dolara inerek yüzde 42 geriledi.
DOĞALGAZ BİR AYDA % 42 GERİLEDİ
-Petrol fiyatlarının konumuz açısından önemi ise doğalgazı beraberinde çekmesinde. Petrole paralel hareket eden doğalgaz fiyatlarında düşüş meydana gelmesi de, her iki indirimin bizce temel gerekçesi.
-Doğalgazın dünya piyasalarındaki fiyatı bir ay önce 4.806’dan dün 3.448’e indi ve yüzde 28 geriledi.Doğalgaz fiyatları bu kadar düşmüşse yurtiçinde de pekala gerileyebilir.
ELEKTRİĞİN ÜÇTE BİRİ DOĞALGAZDAN
-Bunun yanında doğalgazdan üretilen elektrik fiyatları da düşürülebilir.Türkiye’de elektriğin yaklaşık üçte biri doğalgazdan üretiliyor.
-Bu açıdan yapılan fiyat indirimlerinin bütçe üzerinde ekstra bir yükü olmayabilir. Buna karşılık enflasyonu düşürücü etkisi olacağı açık.
NEDEN ÇİFTE PİYANGO?
-Bu da bize, petrol ve doğalgaz piyasalarının sunduğu bir imkan.Bir yerde petrol fiyatlarının düşmesiyle Türkiye’ye çifte yılbaşı piyangosu çıktı da denilebilir.
-Çifte piyango çünkü akaryakıt yanında doğalgaz fiyatlarını da düşürüyor.
-Çifte piyango çünkü tükettiğimiz elektriğin üçte birini de doğalgazla üretiyoruz.
-Dolayısıyla her iki üründe de indirim yapabiliyoruz.
