Otobüs sektörü müzeye kavuşuyor
Geçmişi Osmanlı İmparatorluğu dönemine dayanan, bugün dünyanın en büyük otobüs işletmeciliğinden biri haline gelen Türk otobüs sektörü, 150'inci yılını kutlayacağı 2014 yılında ilk defa müzeye kavuşacak
Türkiye Otobüsçüler Federasyonu (TOFED), müze için ilk adım olarak çekirdek koleksiyon oluşturulması çalışmalarına başladı.
Oluşturulacak çekirdek koleksiyon, müzenin kuruluşuna kadar geçecek süre içinde öncelikle Büyük İstanbul Otogarında konferans salonunun önündeki geniş fuaye alanında sergilenecek. Sektörün, 150'inci yılını kutlayacağı 2014 yılında müze binasına kavuşması planlanıyor.
Özellikle gençlerin ilgisini daha çok çekebilmek maksadıyla bilgisayar sistemlerinin yoğun olarak kullanılacağı müzede, interaktif masa ve dokunmatik ekranlarla her türlü bilgi ve görüntünün ziyaretçilere ulaştırılması sağlanacak.
LCD ekranlar ve kioskların da yer alacağı müzede, antika otobüsler, fotoğraf arşivi, biletler, sefer plakaları, gerçek ve gerçeği ile bire bir aynı olan kopya otobüsler, şoför ve muavin kıyafetleri, otobüs ve omnibüs maketleri, otobüs parçaları, eski bavullar, otobüs kornaları, direksiyonlar, otobüs şirketleriyle ilgili hisse senetleri gibi çok sayıda materyal sergilenecek.
Türkiye'de 19'uncu yüzyıldaki ismi ile omnibüs, daha sonra kullanılan ismi ile otobüs ve işletmeciliğinin geçmişi oldukça köklü temellere dayanıyor. Bugün Başbakanlık Osmanlı arşivindeki 29 Mart 1864 tarihli belgeden Osmanlı döneminden Hacı Manuk'a Üsküdar'da 25 yıl süreyle omnibüs işletme izni verildiği biliniyor.
Bireysel olarak başlatılan bu girişimler zamanla büyüme ve şirketleşmeye başladı ve 1909 yılında ilk otobüs işletmecisi olarak ''Dersaadet Otobüs ve Omnibüs-i Osmanlı Anonim Şirket-i Umumisi'' kuruldu.
Türk otobüs sektörü, sahip olacağı müze sayesinde geçmişle gelecek arasında köprü kurmuş olacak.
"SEKTÖRLE İLGİLİ MATERYALLERİ MÜZEYE BAĞIŞLAYIN"
TOFED Genel Başkanı Mehmet Erdoğan, öncelikle sergi ve daha sonra da dünyada benzer müzelerle boy ölçüşebilecek seviyede çağdaş bir otobüs müzesini hayata geçirmek için çalışmalara başladıklarını belirtti.
Bugün için ABD'de 30 civarında, İngiltere'de ise 10'un üzerinde otobüsle ilgili müze olduğunu, bu müzelerin ziyaretçilerle dolup taştığını gördüklerini ve ''Türkiye'de neden bizim de bir müzemiz olmasın?'' sorusunu sorduklarını ifade eden Erdoğan, ''Türk otobüsçülüğünün bir arşivi yoktu. Müze projemizle artık bu hayalimizi yakın gelecekte gerçekleştireceğiz'' dedi.
Müze kurmak için ilk etapta Türkiye Otobüsçüler Eğitim ve Sağlık Vakfını kurduklarını, şu anda vakfın kuruluş aşamasının bitmek üzere olduğunu belirten Erdoğan, ilgili yerlere müracaatlarını yaparak vakfın çatısı altında müzeyi yasal hale getireceklerini kaydetti.
Mehmet Erdoğan, ''19-21 Nisan 2012 tarihlerinde İstanbul Fuar Merkezinde düzenlenecek 4. Otobüs Endüstrisi ve Yan Sanayi Uluslararası İhtisas Fuarında, Türk otobüsçülük sektörünün gelişimini fotoğraflarla gösteren bir sergi de düzenleyeceğiz'' şeklinde konuştu.
Müze projesiyle ilgili İstanbul Valiliğinin ''Bu projeyi Avrupa Birliği projesi haline getirelim'' önerisinde bulunduğunu, Ulaştırma Bakanlığının da projeye sahip çıktığını belirten Erdoğan, ''Haliç kıyısındaki tersanelerin boşalacağını biliyoruz. Oradaki tersanelerden 8-10 dönümlük bir arazinin müzemize tahsis edilmesini istiyoruz. Amacımız müzemizi otobüsçülüğümüzün 150'inci yılını kutlayacağımız 2014 yılına yetiştirmek'' dedi.
Çeşitli firma ve şahısların ellerinde bulunan antika otobüsleri müzeye bağışlamayı taahhüt ettiğini de ifade eden Erdoğan, sektör temsilcilerinden, ellerinde bulunan eski otobüs, fotoğraf ve sektörle ilgili diğer materyalleri müzeye bağışlamalarını istedi.
sadece objeye değil, kültüre de dayalı olacak''-
"MÜZE SADECE OBJEYE DEĞİL, KÜLTÜRE DE DAYALI OLACAK"
TOFED Kültür ve Sanat Danışmanı Ali Rıza İşipek de müzeyi halkın rahat ulaşabileceği merkezi bir yerde kurmak istediklerini belirterek, Haliç'te tersaneler boşaltıldığını, kültürel alan ve müze olarak kullanılacak bu bölgedeki büyük hangarların otobüs müzesi için çok uygun olduğunu söyledi.
İşipek, uygun bir hazine arazisi veya devlete ait kullanım dışı kalmış bir bina bulunmaması halinde ise müze yapımına uygun merkezi bir yerde yaklaşık 5 bin metrekarelik bir arazinin satın alınması hususunu da değerlendireceklerini kaydetti.
Müzenin sadece objeye dayalı değil, kültüre dayalı da olacağını vurgulayan İşipek, müzede interaktif ekranlar olacağını, eski kaptanlar ve otobüsçülerle yapılan söyleşilerin müzede izlenebileceğini belirtti.
Ali Rıza İşipek, ''Sektörde mola yerleri ayrı bir tarih, sektörün kendine has lisanı ayrı bir tarih... Örneğin 'ördek var' dediğimizde o ördek yoldan alınan yolcu anlamına gelir. 'Çaylar şirketten' dendiğinde Türk halkı bilir ki bu ifade otobüs molalarında kullanılır. Bunu bir İngiliz'e, Amerikalı'ya anlatamazsınız. Biz bunları biliyoruz ama yeni nesil bilmiyor. Bu kültürü müzeye taşımazsak unutulur gider'' dedi.
Otobüslerin ilk çıktıklarından günümüze büyük evrim geçirdiğini, eskiden bagaj yerlerinin yukarıda olduğunu, burunlu otobüsler, kamyondan bozma yapma otobüsler bulunduğunu anlatan İşipek, müzede eski ve yeni otobüslerle camiada efsane olan marka ve model otobüslerin de sergileneceğini kaydetti.
İşipek, şu anda bulunamayan eski otobüslerin ise planlarına uygun olarak bire bir aynılarını müze için yaptıracaklarını ifade ederek, şu anda ellerinde bine yakın fotoğraf arşivi bulunduğunu söyledi.
AA
