Yangın uçağı ihalesini Orman Bakanlığı yapmayacak!

Yazın yaşanan orman yangınlarıyla müdahalede yangın uçağı sorununun ortaya çıkması sebebiyle Tarım ve Orman Bakanlığı’nı ciddi şekilde eleştirmiştim. Zira son 3 yıldır orman yangınları için gerekli olan uçakların zamanında kiralanması ve tedarikinde ciddi sıkıntılar yaşandı. Bu yıl ise Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın devreye girmesiyle ancak Rusya'dan yangın uçağı tedarik edilebildi.

Bunlar yetmezmiş gibi Türk Hava Kurumu’nun (THK) filosunda bulunan Türk tescilli yangın söndürme uçakları da bilinçli olarak ve ihale kriterleriyle oynanarak kullanılmasına izin verilmedi. Netice itibariyle hükümet bu işin Tarım ve Orman Bakanlığı bünyesinde olamayacağına karar vererek yangın uçağı temini görevini Savunma Sanayi Başkanlığı’na (SSB) havale etti.

Hâlbuki orman yangınlarıyla mücadele için ihtiyaç duyulan uçak ve helikopterleri 1986 yılından bu yana Orman Bakanlığı ve uhdesinde bulunan Orman Genel Müdürlüğü tedarik ediyordu. Ortaya çıkan sorunlar veya beceriksizlik sebebiyle görev SSB’ye verilmiş.

Fakat Tarım ve Orman Bakanlığı’nın inadı veya beceriksizliği sebebiyle THK’nın yangın söndürme uçakları da boşuna eleştirildi, gündem oldu ve yerde yatırıldı. Bu yüzden de her sene son anda kiralanan uçak ve helikopterler için yurtdışına ciddi paralar aktarıldı. Şimdi bu hatadan dönüldüğü anlaşılıyor.

Sağlık Bakanlığı da hava ambulans ihalesinde işin sürdürülebilir olmasına zarar veren bazı yanlışlar yapıyor. Havacılığı bilmeyenlerin imza attığı hava ambulans temini ihalesi kriterlerindeki hatalara da göz atılmasında fayda olacaktır. Bunlardan birisi Sağlık Bakanlığı’nın ihaleye TL olarak çıkmasıdır. Havacılıkta yüzde 90 civarında giderlerin dolar olduğu düşünüldüğünde TL ile yapmanın ne tür sıkıntılara sebep olduğunu da en iyi bakanlık yetkilileri biliyor. Ama henüz yanlıştan dönülmüş değil. Böyle giderse hava ambulansı işinin de SSB’ye tevdi edilme ihtimali olduğuna dikkat çekmiş olayım.

Orman yangınlarına müdahale edecek uçak ve helikopter temin işinin SSB’ye devredildiğini ise SSB’nin ihale ilanıyla öğrenmiş olduk. SSB temin edecek Orman Genel Müdürlüğü de bilgi ve birikimiyle bu hava araçlarını kullanacak. SSB görevi alır almaz Tarım ve Orman Bakanlığı gibi işi son dakikaya bırakmadan ihale ilanına çıktı.

SSB’nin ihale ilanlarına göre büyük ve küçük tanker uçak, amfibik uçak, gece görüş helikopteri, ağır ve hafif sınıf helikopter kiralaması gerçekleştirilecek. Uçak ve helikopterler; büyük, orta ve küçük kategorilere ayrılmış. Ayrıca bir de gece görüşlü helikopter kriteri eklenmiş. Böylece 6 kategoride dolar üzerinden ihale yapılacak. Teklife Çağrı Dosyalarının da 24 Aralık 2021, saat 17.00’ye kadar SSB Uçak Daire Başkanlığı, Destek Uçak Projeleri Müdürlüğü’nden 5 bin ABD Doları karşılığında alınabilecek.

Araştırdığımda SSB kısa sürede satın alma işinin zor olduğunu gördüğü için kiralamaya yönelmiş. Buradan edineceği tecrübeyle de satın alma araştırmalarına devam edecekmiş. Doğrusu da kısa süreli kiralama değil, Türkiye’nin sahip olacağı bir yangın söndürme filosunun oluşturulmasıdır.