Çatı yerine sayıda ittifak
AK Parti ile MHP arasında yerel seçimde ittifaka ilişkin beklenen oldu; iki parti Cumhur İttifakı’nın devamında prensipte anlaştı.
AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Mehmet Özhaseki ile MHP Genel Başkan Yardımcısı Sadir Durmaz’ın dünkü buluşmasında karara bağlandı.
Görüşmenin hemen ardından telefonla konuştuğum Özhaseki, gelinen durumdan memnundu.
MHP’li Durmaz ile yaptıkları görüşme “muhabbet” havasında geçmiş; prensipler üzerinde durulmuş.
Cumhurbaşkanı ve AK Parti Genel Başkanı Erdoğan’ın belirlediği şekilde AK Parti’den Özhaseki ve Genel Başkan Vekili Numan Kurtulmuş görüşmelere katılacaktı.
MHP Genel Başkanı Bahçeli’nin, Sadir Durmaz dışında ikinci ismi belirlemesi halinde dörtlü olarak buluşup, yol haritasını belirleme konusunda anlaşmışlar.
Aslında farklı bir tutum ve gelişme de beklenemezdi…
BİRBİRİNE İHTİYACI VAR
Çünkü ittifak yapmaları için gerekçeleri, yapmamaları için gösterilen nedenlerden çok daha fazla…
Yani her iki partinin de yerelde ittifak için kaçar yanları yok.
İkisinin de birbirinin desteğine aynı oranda ihtiyacı var.
MHP’nin genel seçimde aldığı oyun devamını sağlamak ve elindeki belediyeleri tutmak için AK Parti’ye ne kadar ihtiyacı varsa, AK Parti’nin de megapollerde seçimi kazanmak için MHP desteğine o denli ihtiyacı var.
SONRAKİNİ TAYİN EDER
Ayrıca yerel genel seçim Türkiye’de hep genel seçimin tayin edicisi olduğu için de ayrı bir önem arz ediyor.
Nasıl ki merhum Turgut Özal, 1983’te kazandığı seçimin rüştünü 1984 yerel seçimindeki başarısıyla ispat ettiyse; SHP 1991’deki iktidar ortaklığını 1989 yerel seçimiyle garantilediyse; RP’nin iktidara yürüdüğü 1994 yerel seçiminde görüldüyse, bu yerel seçim de gelecek için turnusol kağıdı olacak.
KAÇINI ALDIĞINA BAKAR
Kimse de oy oranına bakmayacak, hangi partinin elindeki belediyelerden kaçını koruduğuna veya üzerine kaç belediye daha koyduğuna bakacak.
Zaten oran hesaplamaya kalksa da başaramayacak.
Çünkü bütün şehir olarak isimlendirilen 30 büyükşehirde oy oranında baz alınan il genel meclisi kaldırıldı.
Nüfusun ağırlıklı bölümü 30 ilde olduğu için diğer 51 ilde il genel meclisinde alınan oyun da bir önemi kalmadı.
O nedenle partilerin alacağı oy oranından çok, kaç belediyeyi kazandığına bakılarak başarısı ölçülecek.
Dolayısıyla AK Parti’nin daha çok belediye kazanması için MHP ile ittifakını devam ettirmekten başka yolu yok.
Yerel ittifakın MHP’nin önerdiği yöntemle olup olmayacağını söylemek için de çok erken.
Nasıl olacağını ancak tarafların daha geniş kadrolar ile bir araya geldiği toplantı sonrası Erdoğan- Bahçeli görüşmesi belirler.
MASADA BELİRLENİR
AK Parti’deki beklenti, MHP’nin ortaya koyduğu “Herkesin elinde olan belediyeyi korusun, diğer yerlerde kim güçlüyse o desteklensin” modelinin ötesinde.
Amaçlanan, görüşmeler sonucu uzlaşılan yerlerde ittifak yapıp, diğer bölgelerde herkesin kendi adayını çıkarmasına dayalı model…
Örneğin, Mersin’de MHP adayının kazanması için düşük profilli aday çıkararak vereceği destek karşılığı, İstanbul’da olduğu gibi Ankara, Antalya, Aydın, Eskişehir, Tekirdağ gibi illerde AK Parti’ye desteği istenebilir.
Bu illerde de belediye meclislerinde MHP’ye yüksek oranlı üyelik hakkı verilebilir…
RAKİBİ ÜRETİR
Bütün bunların yanında ittifakın getirisi kadar, karşıda da yaratacağı ittifak nedeniyle bir o kadar da götürüsü var…
Nitekim CHP, genel seçimde ittifak düşünmüyordu. Cumhur İttifakı olunca Millet İttifakı'nın kurulması için çaba gösterdi.
CHP Grup Başkanvekili Özgür Özel’in çalışmasına göre Millet İttifakı CHP’ye 13, İYİ Parti’ye de 9 daha fazla milletvekili getirirken, Cumhur İttifakı nedeniyle AK Parti’nin 12, MHP’nin 5 milletvekili kaybı oldu.
HDP ise ittifaklar dolayısıyla 5 vekil eksildi.
Yerel seçimin kendine özgü dinamikleri ve seçmen davranışı olduğu için çatıdaki ittifakın tabanda da aynı oranda tutacak adayları çıkarması da gerekir.
PARTİ BAŞINA 291 BİN ADAY
O nedenle milletvekili genel seçimindeki kadar ittifakı oluşturmak kolay değildir.
Çünkü birinde D’Hondt sistemi kapsamında 600 milletvekili için yapılan ittifak düzenlemesinin yerelde oluşabilmesi için çok daha kapsamlı bir hesaba ihtiyaç var…
Çünkü her bir parti 30’u büyükşehir, 51’i il ve bunlara bağlı ilçe belediyelerinin yanı sıra, 20 bin 498 belediye meclisi, 1251 il genel meclisi, 18 bin 143 köy muhtarı, 31 bin 635 mahalle muhtarı, 80 bin 696 köy ihtiyar meclis üyesi ile 137 bin 781 mahalle ihtiyar meclis üyesini belirlemesi gerekiyor…
Toplamda 291 bin kişi demek…
Seçime 5 parti dahi katılsa bir milyon kişinin yarıştığı ender sandıklardan birine daha tanıklık edilecek.
Her bir ilçe, il başkanının yıllardır çektiği belediye başkanlığı özlemi de cabası…
