Temmuz'da heyetler Eylül'de liderler…
CUMHURBAŞKANI Erdoğan ile ABD Başkanı Biden arasındaki görüşmenin detayları da belli olmaya başladı.
Görüşmede her iki kesimi de memnun eden konu, Afganistan Kabil Havaalanı’nın halen olduğu gibi Türk Silahlı Kuvvetleri’nin denetiminde bir süre daha kalması olmuş…
Özellikle ABD Başkanı bu konudaki memnuniyetini net bir şekilde iletmiş.
İki ülke arasındaki sorunlu konulara gelince…
Öncelikli konular arasında bulunan ve birçok sorunun da ana unsuru gibi görünen S-400 meselesi görüşmede dile getirilmiş.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın da basın toplantısında dile getirdiği gibi bu konuda öteden beri sürdürdüğü tutumunu net ortaya koymuş.
ABD’nin teslimini ötelediği F-35 konusu da gündeme gelmiş, parası ödenmiş olmasına karşın verilmemesinin normal olmadığına vurgu yapılmış.
ABD tarafı da bunu yine S-400 ile bağlantı kurup, Kongre kararına işaret etmiş.
Suriye, Libya, sözde Ermeni soykırımı konuları ise açılmamış.
BAKANLAR VE BAŞKAN YAKINLARI
Oldukça sakin ve karşılıklı yapıcı bir tonda geçtiği söylenen görüşmede bu konuların üçlü görüşmeler şeklinde ele alınmasında mutabakata varılmış.
Buna göre Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu ve Milli Savunma Bakanı Akar, mevkidaşı Blinken ve Lloyd Auitin ile bir araya gelirken, üçüncü mekanizma olarak Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın’ın ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan ile müzakerede bulunması kararlaştırılmış.
Güvenlikle ilgili konular Savunma bakanları arasında görüşülürken, siyasi konuların diğerleri arasında ele alınmasına karar verilmiş.
ÜÇLÜ MEKANİZMA
Üçlü mekanizma için öngörülen tarih Temmuz…
Hedeflenen en geç iki ay içinde müzakere süreçlerinin tamamlanıp, sorunların ortadan kaldırılmasına yönelik çözümlerin ortaklaştırılıp, Eylül ayında BM Genel Kurulu sırasında liderlerin önüne konulması.
Nitekim Cumhurbaşkanı Erdoğan da Eylül’de BM Genel Kurulu açılışında New York’ta olacağını ve Türk Evi’nin yeni binasının açılışını yapacağını açıklamıştı.
Çözüm modellerinin ne olacağı konusu şu ana kadar kesinleşmiş gözükmüyor.
İlk hedef olarak ABD’nin Afganistan’dan ayrılma tarihi olarak belirlediği 11 Eylül öncesi Kabil Havaalanı’nın Türkiye’nin bir süre daha kontrolünde kalmasına yönelik soruna odaklanılması hedefleniyor.
PAKİSTAN SORUNU
Ancak buradaki en büyük açmaz hem Türkiye’nin kalacak olması, hem de Pakistan’ın da devreye sokulma arzusu.
Türkiye’nin kalmasına yönetimi ağırlıkla elinde tutan Taliban sıcak bakmıyor, Pakistan’ın devreye girmesini de Afganistan’daki Kabil yönetimi olumlu karşılamıyor; kendisi açısından teröre destek veren ülke olduğunu belirtiyor.
Pakistan’ın devreye konulmasının nedeni anlaşılıyor ki Taliban’ın ikna edilmesi, Türkiye de bu durumda mevcut yönetimi aynı konuda iknaya çalışacak.
Bunun için ABD’den de diplomatik ve finansal destek bekleniyor.
Her ne olursa olsun Kabil Havaalanı konusu bir anda çözülebilecek bir sorun gibi durmuyor.