Gübre böceğinin sayısı azalırsa!..
BAŞLIĞI bu şekilde atmamın nedeni Enez’den, İğneada’ya Trakya’da bütün tarım alanlarına ağır zarar veren çayır tırtılı…
Dikkat ediyorum, konu ile ilgili ne kadar kişi varsa sorunun neden kaynaklandığı yerine, mücadele yöntemine odaklanmış.
Cümleleri de genelde şöyle bitiyor:
“Dronla ilaçlamaları tamamladık…”
Anlamadığım, başka büyük zararlara neden olduğu gerekçesiyle 2006’dan bu yana uçakla ilaçlama yasaklanmışken, onlar dronu hava aracı olarak kabul etmiyor mu?
Daha önemlisi bu yöntemle yapılan ilaçlamanın başka büyük arazları ürettiğini görmüyor mu?
Peki, çözüm ne?
Yaşanmış en iyi örneği Avusturya’nın 70 yıl önce karşılaştığı sorunu Türkiye’nin de içinde bulunduğu ülkelerden getirdiği faydalı böceklerle çözme yöntemi…
Avustralya’ya göç eden Amerikalı ve İngilizler, beraberlerinde bizon ve koyunlarını da götürmüş; hatta sonradan çok sayıda da getirilmesini sağlamış.
Bir süre sonra Avustralya meraları, büyük baş hayvanların biriken gübreleri nedeniyle yok olmaya başlamış.
TÜRKİYE’DEN GÖTÜRÜLÜP AVUSTRALYA’YI KURTARDI
Dr. George Bornemissza, sayısı 30 milyonu aşan sığır dışkıları ile Avustralya’nın yerel gübre (b.k) böceklerinin uğraşmakta eksik kaldığı sonucuna varmış.
Bu amaçla 1960 başında deniz aşırı ülkelerden sığır dışkısına uyum sağlayabilecek gübre böceklerinin toplanıp getirilmesi kararı alınmış.
Türkiye ile birlikte, Avrupa, Afrika ve ABD’den çok sayıda farklı tip gübre (b.k) böceği toplanıp meralara salınmış…
Dinozorlar çağından kalma, Mısır antik çağında prenseslerin kolye yapıp boyunlarına astıkları gübre böcekleri, Avustralya meralarının tekrar canlanmasını sağlamış.
Çünkü, gübre böcekleri, hayvan dışkısının içine girip veya arka bacakları ile top haline getirip toprağa gömerek, metan gazı dahil tüm zararlı yönünü ortadan kaldırıyor.
HANİ HAVADAN YASAKTI
Dönelim havadan ilaçlama konusuna…
Başta da belirttiğim gibi Tarım Bakanlığı’nın 2006’dan bu yana yasakladığı, yasağın kalkması için açılan iki davayı Danıştay’ın reddettiği dönemde, insansız hava araçları ile ilaçlamaya nasıl izin veriliyor?
Aslında buna izin verilerek, çayır tırtılına gelecek yıl başka zararlı böceklerin eklenmesinin de yolu açılıyor.
Çünkü havadan ilaçlama sadece zararlı olanları değil, aynı zamanda çevrede bulunan tüm faydalı böcekleri yok ediyor.
Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi de on yıllardır bu konuda çiftçiyi uyarıyor, bugüne kadar ulaştığı 1,5 milyon çiftçiye akıllı veya faydalı diye tanımladığı böcekleri tanıtıyor.
Yetmiyor aşağıda da örneği görüldüğü gibi küçük kutular içinde ağaçlara veya tarım ürünlerinin içine atmalarının getirdiği faydaları sıralıyor.
KENDİLERİ DE ADLARI GİBİ
Akıllı böcek yumurtalarının nasıl sonuç gösterdiğini bizzat uygulayarak görmüş kişi olarak belirteyim ki dünyanın en ucuz, doğal ve zararsız işi…
Öncelikle aldığınız meyveleri yerken üzerinde bulaşık, kanser ve karaciğer hastalıklarına yol açan tarım ilacı atıklarını da vücudunuza depolamıyorsunuz.
Daha önemlisi yağmur yağdı attığınız ilaç heba oldu derdi de yok; astığınız kutularından çıkan faydalı böcekler sürekli üreyerek her yana yayılıyor ve sizin uğraşmanıza gerek kalmadan zararlıları temizliyor.
Aslında faydalıların hepsi de bildiğimiz tanıdığımız böcekler, zaten adlarını da faydalı olmalarından dolayı olsa gerek, peygamber böceği, kelebek, bal- bombus arısı, uğur böceği gibi asırlardır iyilik üzerine kurulu kelimelerden seçmişiz.
Şurası kesin ki Türkçe ismi iyilik üzerine kurulu ne kadar böcek varsa bilin ki faydalı ve bir o denli de akıllı…
Şimdi diyeceksiniz ki gübre böceği de mi?
Evet öyle; sebzenin besinini aldığı tek kaynağın gübre olduğunu unutmayalım.
O nedenle gübre böceği de olsa, akıllı, faydalı böceğin yok olduğu yerde, iyilik de güzellik de yok olur, yerini zararlılar doldurur.
ALTI AY ÖNCEDEN GÖRDÜ
Nitekim 6 ay kadar önceydi; yüksek ziraat mühendisi İsmail Atay ile sohbet ederken ürettikleri akıllı böcekleri gösterip, ay çekirdeği üreten Trakya, çeltik üreten İç Karadeniz ve karpuz-kavun, muz üreten Çukurova bölgesinde faydalı böcek sayısının gittikçe düştüğünden yakınmıştı.
Dediği de oldu…
Trakya’yı tırtıl kapladı; demek ki yarın da çeltik ve muz tehlikede.
ZARARLI FAYDALIDAN FAZLA OLUNCA
Yıllarını faydalı böceklere veren Ankara Ziraat Fakültesi’nden Prof. Dr. Cem Özkan ile dün sohbet ederken bir milyon böcek çeşidi bulunduğunu, yakında tırtıl dışındakilerin de zararlı etkileriyle karşılaşılabileceğine dikkat çekti.
İklim değişikliği ile birlikte doğadan faydalı böceklerin ilaçlama ile yok edilmesinin buna yol açtığının da altını çizdi.
Prof. Dr. Özkan, çayır tırtılının her 2-3 haftada bir 400 bin yumurta bıraktığını da anımsatıp ekledi:
“Bu kadar çok üreyen bir canlıyla ancak onun kadar çok üreyen bir başka faydalı canlı mücadele edebilir...”
Ayrıca çoğu yurt dışından ithal tarım ilaçlarının fiyatlarına da erişmenin gittikçe zorlaştığı bu dönem umarım çiftçinin de ekolojik tarıma, dolayısıyla faydalı, akıllı böceğe yönelmesine yol açar…
Prof. Dr. Özkan’ın da altını çizdiği gibi üstelik bunu kendisine sunacak bir üniversite ortamı da hazır…
