Kanye West seçimleri sabote ediyor
Kanye West’in Amerika’nın Başkanlığına aday olması bir şaka mı, bipolar hastalığının sonucu mu, yeni albümü için reklam çalışması mı, dikkat çekme çabası mı derken işin aslı ortaya çıktı. Dünyanın en meşhur rap yıldızlarından Kanye dün Forbes’tan bir yazarla mesajlaşırken “Yarışa girip kazanman mümkün değil, bu durumda oyları bölmekten başka bir amaca hizmet etmeyecek seçim kampanyan,” sorusuna “Seninle tartışmayacağım,” diye yanıt verdi. Bu cümle Kanye’nin uyduruk adaylığının bir Trump operasyonu olduğunun itirafı.
Kendisini “yaşayan en büyük yaratıcı dahi” olarak tanımlayan Kanye terlik, ayakkabı, ev, hatta yeni bir İnternet konseptinden sonra şimdi de okul tasarladığını da söyledi. COVID-19 salgını sonrasında eğitim sistemini tartışmak için Trump kabinesinin eğitim bakanı Betsy DeVos’la görüşecekmiş. İktidarla temas sürüyor anlaşılan.
NEDEN ISRARLA ADAY
Önceki gün Donald Trump “Kanye’yi severim, seçim pusulasına girmesinde benim için sakınca yok,” demişti. “Ama benim bir ilgim yok.” Halbuki ikili arasında doğrudan bağ var.
Amerikan basını birkaç gündür Kanye’nin lideri olduğu “Doğumgünü Partisi”nin en az dört eyalette pusulalara girme çabasında Trump kampanyasının elamanlarını tespit etti. Örneğin, seçim için kritik önemi bulunan Wisconsin eyaletinde Kanye West’in aday olabilmek için toplaması gereken imzaları Trump kampanyasının bir avukatı bizzat eyalete teslim etti.
Kanye West’in seçilebilme ihtimali yok, bunu kendisi de biliyor. Amerikan seçim sisteminde her eyaletin, sonunda Başkan’ı seçecek 538 kişilik kurulda belli oranda üyeleri var. İstatistiki olarak burada 270 oy almak gerekiyor, ama Kanye West sadece sekiz eyalette seçime girebilecek o da başvuruları kabul olursa. Dolayısıyla kurulda yeterli sayıya ulaşması imkansız.
Topladığı imzalar bile tartışmalı. Geçenlerde New Jersey’de aday olabilmek için imza teslim süresi dolana kadar ekibinden bazı insanlar otoparklarda imza toplamaya çalıştı, başvurudaki 800 imza birbirine çok benzediği için şüpheler oluştu, iş yargıya varmasın diye adaylıktan çekildi.
Yine de sekiz eyalette oy pusulasında yer almasının tek amacı Biden ve Trump arasındaki oyları bölmek. Donald Trump zaten seçim kampanyasını sadece Florida, Wisconsin, Michigan ve Pennsylvania üzerine yoğunlaştırdı. Biden ondan ülke genelinde beş milyon daha fazla oy alsa bile ABD’nin seçim sistemine göre Trump zaten Cumhuriyetçilere oy vereceği belli olan eyaletler dışında kararsız bu dört yeri de kazanırsa 270 sandalyeye ulaşacak.
George W. Bush’un Başkan seçilmesi sadece Florida’ya kalmıştı; Bush sadece 530 oyla bu eyaleti kazanıp Başkan oldu. Tek bir oyun hakikaten önemli olduğu seçimler var. Kanye’nin oy pusulasında yer alacağı, rekabetin başa baş yaşanacağı bu eyaletlerde sırf şöhretinden dolayı ona mührü basacak (veya bilgisayar ekranına tıklayacak) birkaç bin kişi bulunmaz mı? 2016’da sadece 23 bin oyla kaybetmişti Wisconsin’ı Hillary Clinton.
Bu sene Biden bu eyaletlerde önde gözüküyor anketlere göre, ama bir de gizli tepki oyu var. 77 yaşındaki orta yolcu bir adaya oy vermek istemeyen, Trump’ı da sevmeyen seçmen üçüncü partiler sayesinde oyları bölebilir. Amerikan tarihinde bunun örnekleri var. Bir de tıpkı bir aralar Türkiye’de Erdoğan’a oy verdiğini söylemeyenler gibi Trump’a oy vereceğini açıklamayan bir seçmen grubu da var. O yüzden Kanye’nin adaylığı şaka olmaktan çıktı, ciddi bir tehdide dönüştü.
EN KİRLİ SEÇİM
Sadece Kanye West değil, bu seneki Amerikan tarihin belki de en şaibelisi olmaya gebe. Geçtiğimiz seçimde Rusya’nın müdahalesi söz konusuydu, bu sene başka taktikler uygulanacak. Örneğin Trump postayla oy verecek eyaletlere savaş açtı. Posta idaresi son günlerde paket, mektup gibi rutin teslimatları geciktirmeye başladı; bunun seçime yönelik bir taktik olduğu konuşuluyor. Zira Trump bu kuruma da kendi adamını atadı. Birçok eyalette seçmene postayla oy pusulasının ulaşamama, ulaşan zarflarının da seçim kurullarına zamanında teslim edilememe ihtimali var.
Postayla oy özellikle salgın sırasında önemli, zira birçok eyalette sandıkların kurulduğu merkezler (okul, kilise, vs.) kapalı olacak. COVID-19 gölgesinde yapılan ön seçimlerde insanlar beş saati bulan kuyrukları görünce oy kullanmaktan vazgeçti. Bazı eyaletlerde seçmenlere postayla yollanan oy pusulası zarfları açılmadı. Cumhuriyetçiler katılımı azaltmak için ellerinden geleni yapıyor.
Bu kavga seçimlere kadar sürecek, ama iş işten geçmiş bile olabilir. Öyle ya da böyle Kanye, Trump, posta idaresi derken 2020 en kirli seçim olacağa benziyor.