ABD yönetimi İran'ın manevralarını izliyor

Uzmanlık alanı “İran ve müttefikleri” olan Pentagon’daki ve CIA’daki birimler, Trump-Putin zirvesinde Suriye için alınan karar sonrası İran’ı izlemedeki seviyelerini daha da artırdılar.

Kendisine bağlı milislerle Suriye’deki iç savaşta hayli etkin rol oynayan İran’ın, Suriye’nin güneybatısı için çatışmasızlık planına nasıl tepki vereceği merakla bekleniyordu Washington’daki birimlerde.

Hatta bölgede Amerika’nın öncelikli sorun olarak tanımladığı İran’ın, barış başlangıcında sorun çıkaracağı tahmin ediliyordu.

Birimlerdeki uzmanlar, İran her ne kadar Rusya’yla birlikte hareket etse de her zaman onlarla uyumlu olacağının bir garantisinin bulunmadığını söylüyorlar.

ÜST DÜZEY TEMAS

Washington’a gelen istihbarata göre, Ruslar zirveye gitmeden İran’la bir dizi ciddi temas gerçekleştirmiş. Hatta temasları üst düzeydeymiş. Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu, İran Ulusal Güvenlik Danışmanı Ali Şamkani ile görüşmüş. Şamkani aynı zamanda dini lider Ayetullah Hamaney’in askeri danışmanı. Ruslar, Şamkani’den İran’ın, Suriye’nin güneybatısı için önerilecek çatışmasızlık planına engel çıkarmayacakları taahhüdünü almış.

Rusya, İran’dan bu garantiyi aldıktan sonra ABD’yle temasa geçmiş ve planın zirveye getirilmesi için yeşil ışık yakılmış.

Her iki ülkenin dış politika uygulama ve stratejik düşünme yöntemlerini iyi bilen buradaki devlet birimlerindeki uzmanlar, İran’ın karşılığında bir şey almadan bu teminatı vermeyeceğine emin olduklarından, günlerdir bu konunun ne olduğu üzerine çalışıyorlar.

İRAN’IN PLANI

Sonunda burada varılan ilk sonuç şöyle: Washington, İran için daha önemli olanın Suriye’nin güneybatısı değil doğusu, özellikle de İran-Irak sınırı olduğunu düşünüyor.

İran bir süredir Suriye içinden Şii milisler ve Şam rejiminin askerleriyle Irak sınırına doğru hareket içinde. Irak tarafından da Şii milisler sınırda buluşma noktasına doğru ilerliyor.

Nihai amacın, Irak sınırından Suriye’ye geçip Beyrut’a kadar uzanan bir İran yolunu güvence altına almak olduğu vurgulanıyor. İran bu yolu, Beyrut’taki Hizbullah’la karayolundan bağlantıyı sağlam tutmak için arzuluyor.

Washington’daki kaynaklar, İran için bu yolun Suriye’nin güneybatısından çok daha önemli olduğundan son anlaşmaya itirazını yükseltmediği düşüncesinde.

CİDDİ BİR İSTİHBARAT

Bu arada kaynaklar, istihbarat birimlerine Irak Devrim Muhafızları Ordusu Kudüs Gücü’nün komutanı Kasım Süleymani’nin, İran-Irak sınırındaki buluşma noktasında namaz kılarken çekilmiş fotoğrafının ulaştığı söyleniyor.

Süleymani’nin o noktada bulunmasının, İran’ın yol planının uygulanmasında ne kadar ciddi olduğunun da göstergesi olarak kabul ediliyor.

PENTAGON’DAN ŞAŞIRTAN AÇIKLAMA

Bütün bunlar olurken, Pentagon’dan yapılan, “İran’ın çalışmalarından haberdarız, ama şu anda sadece DEAŞ’la savaşa odaklanmış durumdayız. Diğer konular ilgi alanımızın dışında” açıklaması şaşkınlık yarattı.

Pentagon ayrıca, “Yönetim kısa süre içinde İran’ın bölgedeki çalışmaları hakkında yeni bir tavır alırsa bunu da Savunma Bakanı James Mattis açıklayacaktır” da dedi.

İran’ın kendisine açmak istediği yol, Amerika’nın İngiltere’yle birlikte kurduğu Mugavir el Tavra (Devrimci Komando Ordusu) adlı muhalif Suriyeli birliği eğittiği üssün bulunduğu El Tanf bölgesinden geçiyor. Bu nedenle Pentagon’un son yaptığı, “İlgimiz dışında” açıklaması anlaşılamadı.

Kaynaklar bunu Amerika’nın kendi askeri ile İran’ı karşı karşıya getirmek istememesine bağlıyor ve “Amerika büyük ihtimalle bu İran yolu çabasına müdahaleyi, Rakka’dan sonra bölgeye YPG güçlerini getirtebilirse onlarla yapmaya çalışacak” diyor.

Bu konu şu anda Washington’da Kürtler ile yönetim arasında görüşülüyor.