Kuzey Suriye'de büyük oyun

BAŞKAN Trump, Suriye’nin güneybatısından sonra ikinci bir bölgede daha barış anlaşması yapılacağı mesajını verdi.

Amerika’nın DEAŞ’la mücadele özel temsilcisi Brett McGurk, bu yeni bölgenin Türkiye için hayati önem taşıyan Suriye’nin kuzeyi olabileceğini söyledi geçen hafta.

Özel temsilci, sorulara rağmen bu konuyla ilgili ayrıntı vermedi, ama Afrin’i de içine alacak bir barış planı üzerine çalışılıyor.

Bunun Suriye’nin güneybatısında varılan anlaşma kadar kolay olmayacağı biliniyor Washington’da. Barış planı için Rusya’nın da çalıştığı ve üzerinde tartışılsın diye bazı fikirlerin devreye sokulduğu belirtiliyor.

ZOR SÜREÇ

Rusların da önerilerini bilen Washington’daki kaynaklar, şu bilgileri aktardılar:

Washington, Suriye’nin kuzeyinde bir barış için hem Türkiye’nin hem de PYD/ YPG’nin kaygılarını göz önüne almak durumunda. Türkiye’nin her an Afrin’e bir saldırısının beklendiği Washington’da, bu durumda YPG’nin DEAŞ’a karşı yürüttüğü operasyonun kesilmesinden korkuluyor.

Tartışılması için paylaşılan öneriye göre, Türkiye’nin kırmızı çizgilerine uyabilecek bir PYD/YPG çözümü ihtimal dahilinde.

Rakka taarruzu başlamadan önce, Suriye Kürtlerine kuzeyde bir bağımsız idari alan sözü verilmişti Washington tarafından. Türkiye’nin, Fırat’ın batısının kırmızı çizgi olduğu mesajı da ABD yönetimi tarafından alındı.

Washington aynı zamanda Suriye’de bir güç olarak kullandığı PYD/YPG’ye sözünü tutmayıp onların Rusya tarafına geçmesini istemiyor. Zaten gelen bilgilere göre, Afrin’de Ruslar ile YPG’nin görüşmeleri sürüyor.

Kürtler, Fırat’ın doğusundaki bölgeyi batıda Afrin’le birleştirmek istediklerini daha önce Washington’a ilettiklerinde ABD, DEAŞ’a bir operasyon yapılacağından buna ret cevabı vermemişti. Ama şimdi ABD, hem Türkiye’den tepki almamak hem de YPG’yi kırmamak için bir çözüm yolu arıyor.

Bir formüle göre, Kürtlerin Fırat’ın batısına geçmeden doğusunda bir hâkimiyet bölgesi oluşturmalarına yeşil ışık yakılacak.

BÜYÜK PLAN

Ancak bunun olabilmesi için ABD daha büyük bir plan üzerinde çalışıyor.

1- Fırat’ın doğusunda bir oluşuma izin verilebilmesi için YPG, PKK ile tüm bağlantılarını kesecek ve kendi bölgesinden Türkiye’ye yönelik hiçbir saldırının olmamasını sağlayacak. Eğer bir ihlal olursa ABD, YPG ile tüm bağlantılarını, yardımını kesecek.

2- Türkiye’den ise kırmızı çizgisine uyulduğu için Fırat’ın batısındaki Afrin ile doğu tarafı arasındaki bölgenin, sivil Kürt halkının geçişlerine açık ve güvenli tutulması istenecek.

RUSLARIN TAVRI

Bu planın Ruslar tarafından da onaylanması gerekeceğinden onların tavrı da dikkatle izleniyor Washington’da.

Ruslar bir taraftan Afrin’de Türkiye’ye imkânlar sağlayacağını söylerken diğer taraftan Afrin’de bulunan YPG unsurlarıyla koordineli çalışmayı sürdürüyor.

ABD zaten Rakka’da Ruslarla birlikte çalıştıklarını söylüyor. Ruslar bölgede Türkiye’nin yardımına ihtiyaç duyulduğu için YPG’ye rağmen Afrin’de Türkiye’nin önünü açabileceğini söyledi.

Bunun karşılığında Özgür Suriye Ordusu’nun ve radikal grupların bulunduğu İdlib’de bir çatışmasızlık alanı oluşturulması için iki ülkenin Türkiye’nin yardımına ihtiyacı var.

Türkiye’ye, “Bize İdlib’i güvenli yapın, biz de size Afrin’de kolaylık sağlayalım” önerisi de yapılıyor.

Türkiye’nin Rus kartını ABD’ye karşı oynama şansı, güneybatıdaki anlaşma sonrasında hayli azalmış durumda.

Rusya ve ABD’nin bölgede Türkiye’ye ihtiyacı var. Barışın YPG tamamen dışlanmadan olabilmesi için ABD’nin yukarıda anlattığım büyük planının Rusya desteğinde işlemesi gerekiyor.