Amerika'nın terörle mücadele yöntemleri masaya yatırılıyor

CIA Başkanı Mike Pompeo’nun ABD Dışişleri Bakanlığı’na, Gina Haspel’in de onun yerine atanmasını nisan başında onaylamak için soruşturma yapacak olan senato komisyonunda şimdiden Amerika’nın terörle mücadele yöntemleri tartışılmaya başlandı.

Daha önce Pompeo’nun CIA Başkanlığı’na atanmasında fazla sorun çıkarmayan komisyonun, dışişleri bakanlığı için de fazla sorun çıkarması beklenmiyor. Ancak Haspel’in atanması sonunda onaylansa dahi komitenin onu hayli zorlamaya hazırlandığı anlatılıyor. Senatörlerin elinde CIA’nın karanlık yöntemlerini irdeleyen resmi bir rapor da var.

ORTODOKS OLMAYAN YÖNTEMLER

Haspel, terörle mücadele süreçlerinde ortodoks olmayan yöntemler kullanmasıyla tanınan, çok tecrübeli ve olağanüstü zeki bir istihbaratçı.

Haspel de bu yöntemleri kullandığını kabul ediyor ama bunun kendi tercihi olmadığını, zamanın başkanı George W. Bush tarafından onaylandığını vurguluyor.

Aslında bunda haklı da. Çünkü hiçbir CIA ajanı, başkandan onay almadan kendi başına resmi politika olarak işkence yöntemlerini kullanamaz. Kullanırsa hakkında yasal işlem yapılabilir.

Bunun böyle olduğunu belirten kaynaklar ise Haspel’in bu yöntemlere biraz fazla istekli davranarak başvurduğunu vurguluyor.

Başkan Bush, terörle mücadelenin tırmanışta olduğu dönemde etkin politikalar arayışındayken, sıcak ve güncel istihbarata acil ihtiyaç varken bu ortodoks olmayan yöntemlerin kullanılmasına izin vermişti. Başkan Yardımcısı Dick Cheney bunu koordine etti, devlet bürokrasisi de uydu.

KARARTILMIŞ OPERASYONLAR

O dönemde üzerinde büyük baskı hisseden CIA ise “karartılmış operasyon merkezleri” denilen ve başka ülkelerde kurulmuş olan çok gizli sorgulama yerleri açmıştı. Küba’daki Guantanamo’nun bile istenilen sonucu vermeyeceğini, onun fazla göz önüne olduğunu düşünen CIA, çözümü o dönemde böyle bulmuştu.

Bunlardan Tayland’da kurulanının başına Haspel getirilmişti.

Haspel, “waterboarding” diye bilinen ve sorgulananın suratına ıslak havlu konulduktan sonra su dökülünce boğulma hissi yaşatan yöntemi kullandırmış, ayrıca özellikle Irak ve Suriye’den kaçırılıp getirtilen El Kaide militanı olduğu iddia edilen kişileri kutulara kapatıp uzun süre tutturmuş.

VİDEOLAR İMHA EDİLDİ

Üstelik bütün bunların videosu da çekilerek kayda alınmış.

Haspel daha sonra Virginia’daki CIA merkezine çekilince Tayland’daki merkezde tutulan bu kayıtları imha ettirmiş.

Pompeo daha sonra onu başkan yardımcısı yaptı. Böyle olunca “Bu durum Pompeo’nun onun yöntemlerini onayladığı anlamına mı geliyor?” tartışması da var Washington’da. Şimdi de Donald Trump onu CIA Başkanı yapmak istiyor, dolayısıyla aynı tartışma Trump için de çıktı.

Senatörler, atanması için sorgulanacağı komite toplantısında bütün bu konuları sormayı planlıyor Haspel’e. Başkanın emrine uyduğu için atanmasının engellenebileceği sanılmamakla birlikte onun komitede hayli zorlanacağını söyleniyor.

Ancak onu tanıyanlar, Haspel’in bir dâhi düzeyinde zekâ seviyesi olduğunu, bu zorluğu da atlatacağını belirtiyor.