Sıcak Bölge'den panik notları-41

Bugün, evde sıkılmakta olduğumdan mıdır nedir bilmiyorum ama maalesef felsefi boyutları da olan bir günlük ile karşınızdayım.

Sorun özetle şu;

-imkanları neredeyse sınırsız olan

-para bulma meselesi bulunmayan

-istediği, iyi aradığı takdirde akıllı, bilgili insanları da bulabilecek bir ülke olan Amerika, acaba neden hayatın en temel, en basit konularında bile bu kadar işlevsiz olabiliyor ve özürlü gibi davranabiliyor.

Bugün biraz bunun üzerinde kafa yoracağım ama cevabını baştan verebilirim sanıyorum.

Burada öyle bir sistem var ki, sıradan insanın hayatını daha düzgün yaşamasına önem verilmesine, ona birazcık yardımcı olunmasına neredeyse ‘ayıp’ diye bakıyor bu sistem. Özetle insana katiyen önem vermeyen bir düzen bu. Kapitalizm genelde böyle ama buradaki sistem kapitalizmi bile utandıracak düzeyde acımasız davranıyor insana.

*

Bu yüzden hayatın en basit çözümlü, en kolay sonuçlandırılacak her bir işi burada çözümsüz hale getirilmiş durumda.

Çünkü mantıki çözümler getirilirse bu bizim gibi sıradan insanların hayatını daha rahat yaşamasına yola açar diye korkuluyor ve bunun olması bilerek engelleniyormuş gibi bir hava var burada.

*

İşin acıklı yanı insanların çoğunluğu da kendilerine böyle davranılmasına alışmışlar ve bu acımasız sistemi katiyen sorgulamıyorlar.

İşler çözümsüz olduğunda herkes rahatlıyor ve hayat normale döndü havasına giriyor gibi gördüğüm kadarıyla.

Benim gibi Türk insanının pratik çözümler üreten zekasına alışmış bir insanı çıldırtabilir buradaki zeka durgunluğu düzeyi.

*

Aslında buradaki vahim durumu çözümlemek için benim gibi çalışma hayatınızın önemli bölümünü Amerikan Gotiği'nin işlevsizliğini, saçmalamalarını incelemeye filan adamanız da gerekmiyor.

Sadece dünyanın hemen her ülkesinde basit yoldan çözülebilecek her hangi bir sorununun burada nasıl tamamen çözümsüz hale getirildiğini görmeniz yeter. Tek bir olay görseniz bile burada sosyal durumun nasıl da vahim olduğunu hemen anlayabilirsiniz.

*

Ortalama Amerikan insanın pratik zekası neredeyse sıfır düzeyinde.

Pratik zeka sadece başka insana kötülük düşünürken devreye sokuluyor gibi bir hava var burada.

Basit sorunlara çözüm düşünürken ellerine yazılı verilmiş çözüm yolları dışına katiyen çıkamıyorlar.

Onlara bir soru yönelttiğinizde de ellerine yine yazılı verilmiş cevaplar dışında doğruyu bulamıyorlar. Eğer siz zorlarsanız da kafaları hemen karışıveriyor. Bu durumda var olan sistemi daha da işlevsizleştirecek hataları da yapabilirler.

*

Örneğin salgın ortamlarında toplu taşıma araçlarının dezenfekte edilmesi öyle zor akla gelebilecek, dahiyane bir fikir tabii ki değil...

Düşünebiliyor musunuz New York bu araç dezenfektesi işine daha yeni, geçen hafta girdi. Gördüğüm kadarıyla onu da doğru dürüst yapamıyorlar.

Bu yaşamakta olduğumuz günler hakkında çıkabilecek sorunlar için çözüm kuralları yazılı olmadığından pratik çözümleri yine bulamıyorlar.

Bizde olan püskürtme makineleri galiba burada olmadığından dezenfekte işini, paspas benzeri bir süpürgeyi kovaya batırdıktan sonra bununla etrafı silerek yapmaya filan çalışıyorlar.

Bu salgın günleri için yazılı problem çözümleri olmadığından, Amerikan insanının pratik zekası da olmadığı için yeni çözümleri bir türlü üretemiyorlar.

Ve sonunda salgına karşı saçma sapan işler yapılabiliyor ve sistem elinde aslında her imkanı olmasına rağmen başarıyı bir türlü yakalayamıyor.

*

Örneğin bu anlatacağım son olay Florida eyaletinde yaşandı.

Belki duymuşunuzdur devlet salgın nedeniyle işsiz kalan insanlara bir miktar para yardımı yapılacağını duyurmuştu.

İlk başta bu yardımı alabilmek için kurulan sistem o kadar karmaşıktı ki kimse ne yapılacağını tam anlamadığından ihtiyacı olanlar paralarını bir türlü alamadılar.

Sonra baktılar ki olamıyor sistemi sözde daha kolaylaştırıp yeniden denediler.

Bazıları para almaya başladı ama bu arada asıl ihtiyacı olanlar yerine Harvard Üniversitesi gibi dünyadaki bir çok ülkeden bile daha zengin olan kurumlar da aldı bu paradan. Küçük işletmeler yerine çok pahalı biftek lokantaları zinciri de aldı bu ihtiyaç parasını. Muayenehanesi kapatılan doktorlardan önce sistem yüzünden ilk önce hamburgerciler yararlandı bu yardımdan. Yararlandılar ama et kıtlığı da başladığından bunun da pek bir yararı olmadı onlara sonunda.

*

Şimdi görüldü ki Florida eyaletinde yardım paraları ihtiyacı olanlara bir türlü ulaştırılamıyor.

Diğer eyaletlerde ağır aksak da olsa paralarını alanlar varken Florida'da bugüne kadar kimsenin parasını alamadığı görüldü ve bunun nedeni araştırıldı.

Ve aranan neden de sonunda bulundu:

Meğerse Florida’da daha önce bu gibi durumlarda devreye sokulması için yeni bir sistem oluşturulmuş.

Bu çalışmaya tam tamına 119 milyon dolar para da harcanmış.

Sonunda bakmışlar ki işsizlere parayı ulaştırmak için kurulan bu yeni sistem tamamen çalışmaz haldeymiş.

Vali kendi eliyle bozdurduğu sistemi düzeltmek için 79 milyon dolar daha harcamış.

Sistemi daha da bozmak için harcadıkları bu parayı halka direkt verselerdi iş baştan çözülmüş olacaktı

Ama burada işi daha da içinden çıkılmaz hale getirme gayreti olduğundan insanlar hala daha süründürülüyor orada.

Son gelen habere göre Florida’da işsizler çeklerini hala daha alamamış durumdalarmış.

*

Benim demek istediğim bu işte. Bu kadar zengin olan, imkanları bulunan bir ülkede bunlar olabiliyor, bazen eleştirsek de kızsak da devletimizin kıymetini bilelim, ülkemiz insanı düşünme açısından ABD’nin kat kat üstünde bunu bilin. Amerika ile karşılaştırıldığında devletimizin yapabilecekleri ve imkanları daha kısıtlı olsa da durum böyle, bunu hiç unutmayın.