Habertürk
    Takipde Kalın!
      Günlük gelişmeleri takip edebilmek için habertürk uygulamasını indirin
        Haberler Ekonomi Para 1.6 milyar dolarlık rest - Para Haberleri

        ABD ile Türkiye arasındaki S-400 gerilimi dün ABD Başkanı Donald Trump'ın ticaret hamlesiyle su yüzüne çıktı. Trump, Türkiye'yi gelişen ekonomisi nedeniyle gelişmekte olan ülkelere tanınan Genelleştirilmiş Tercihler Sistemi (GTS) Programı'ndan çıkarmak istediğini duyurdu. Kararın Türkiye'nin , ABD'nin S-400 füzelerini satın almaması karşılığında önerdiği Patriot teklifini reddetmesinin ardından gelmesi dikkat çekti. ABD; 3.5 milyar dolar değerindeki Patriot hava ve füze savunma sistemlerine karşılık Türkiye'nin GTS programı kapsamındaki 1.6 milyar dolarlık ithalatının önünü kesmek istiyor.

        AĞUSTOS AYINDA GÖZDEN GEÇİRME KARARI ALMIŞTI

        Türkiye'nin GTS programına uygunluğunu gözden geçirme kararı da Ağustos ayında Rahip Brunson krizi sırasında alınmıştı. ABD, 23 Mart'ta pek çok ülke ile birlikte Türkiye'den ithal ettiği ithal çelik ve alüminyuma yüzde 25 ve yüzde 10 ek gümrük vergisi getirmiş, 13 Ağustos'tan itibaren bu vergileri iki katına çıkarmıştı. Türkiye de önce 21 Haziran'dan itibaren aralarında viski, otomobil, kuruyemiş ve pirincin de yer aldığı 22 ürüne 266 milyon dolarlık ek vergi getirmiş, daha sonra bu vergileri iki katına çıkarmıştı.

        TÜRKİYE PROGRAMDAN EN ÇOK YARARLANAN 5. ÜLKE

        Gelişmekte olan ülkeleri desteklemeyi ve ticaretin artırılmasını hedefleyen programın yürürlüğe girmesi için 60 gün geçmesi gerekiyor. 1974'te yürürlüğe giren GTS, 120 ülkeye toplam 3 bin 474 üründe ABD pazarına gümrüksüz giriş imkanı sağlıyor. Türkiye, programa 1975'te girmişti. ABD Ticaret Temsilciliği'nin web sitesinde yer alan bilgilere göre, ABD 2017 yılında GTS programı kapsamında Türkiye'den 1 milyar 639 milyon dolar ithalat yaptı. Bu rakam ABD'nin GTS programı çerçevesindeki 20 milyar 884 milyon dolarlık toplam ithalatının yüzde 17.7'sini oluşturuyor. Türkiye yüzde 8'lik payla programdan en fazla yararlanan beşinci tedarikçi ülke konumunda.

        REKLAM

        ABD 2017'DE GTS PROGRAMI KAPSAMINDA TÜRKİYE'DEN 1.6 MİLYAR DOLARLIK İTHALAT YAPTI

        2017 yılında Türkiye ABD'nin 32. büyük ticaret partneri konumundaydı. İki ülke arasındaki ticaret hacmi yaklaşık 19.2 milyar dolar. 2017 yılında Türkiye'den ABD'le 9.4 milyar dolarlık ihracat yapıldı. Bu rakam 2016 yılına göre yüzde 17.1, 2007 yılına göre ise yüzde 104.6 artışa işaret ediyor.

        2018'DE TİCARET HACMİ 20 MİLYAR DOLAR

        Yıl Türkiye'nin ABD'ye ihracatı (Milyon $) Türkiye'nin ABD'den ithalatı (Milyon $) Ticaret dengesi (Milyon $)
        2018/11 aylık 9,289.6 9,444.4 -154.8
        2017 9,741.5 9,413.0 328.5
        2016 9,354.5 8,037.1 1,317.4
        2015 9,519.5 7,886.3 1,633.2
        2014 11,650.1 7,412.9 4,237.2
        2013 12,078.7 6,669.6 5,409.1
        2012 12,474.7 6,294.1 6,180.6
        2011 5,220,8 14,695,2 9.474,30
        2010 10,538.5 4,207.2 6,331.3
        2009 7,094.6 3,661.6 3,433.0
        2008 9,958.7 4,641.9 5,316.8
        2007 6,498.8 4,600.6 1,898.2
        2006 5,291.2 5,359.0 -67.9
        2005 4,239.0 5,182.1 -943.1
        2004 3,362.3 4,933.8 -1,571.5
        2003 2,900.2 3,788.2 -888.0
        2002 3,113.2 3,516.0 -402.8
        2001 3,094.9 3,054.7 40.2
        2000 3,720.1 3,041.7 678.4
        1999 3,217.2 2,629.3 587.9
        1998 3,505.4 2,542.6 962.8
        1997 3,539.4 2,120.9 1,418.5
        1996 2,846.8 1,778.3 1,068.5
        1995 2,768.0 1,797.9 970.1
        1994 2,752.4 1,574.9 1,177.5
        1993 3,428.9 1,197.6 2,231.3
        1992 2,734.8 1,109.8 1,625.0
        1991 2,467.6 1,005.6 1,462.0
        1989 2,003.4 1,371.4 632.0
        1988 1,850.0 978.8 871.2
        1987 1,482.4 821.2 661.2

        EN ÇOK İHRAÇ EDİLEN ÜRÜN OTOMOBİL

        2017'de ABD'de ihraç edilen ürünlerin başında 1.4 milyar dolarla otomobiller, 1 milyar dolarla delir ve çelik, 942 milyon dolarla makineler, 478 milyon dolarla kilim ve diğer tekstil ürünleri, 354 milyon dolarla da taşlar ve çimento geliyor. Aynı dönemde Türkiye'den ABD'ye ihraç edilen tarım ürünlerinin tutarı 938 milyon dolar. Bunların 185 milyon dolarlık bölümüne işlenmiş sebze ve meyveler, 151 milyon dolarlık kısmını tütün, 201 milyon dolarlık kısmını atıştırmalık ürünler, 79 milyon dolarlık bölümünü hububat oluşturdu.

        TÜRKİYE'NİN GSP'DEN EN ÇOK YARARLANDIĞI 20 ÜRÜN

        Ürün 2017 ithalat tutarı (Milyon $) Yararlanma payı (%
        Altın kolye ve zincir 163 41
        Taş, mermer 76 71,2
        Şekerleme 74 45
        Oto yedek parça 70 51.8
        Av tüfeği 53 91
        Dizel motorlu minibüs 50 100
        Ferrokrom 46 10
        Mermer plaka 39 35
        Tüp ve borular 37 89
        Zeytinyağı 35 79
        Oto yedek parça 33 44
        Radyal lastik 32 17
        Kaldırım taşı 22 58,1
        Meyve suları 22 19
        Su tesisatı borusu 21 45
        Gümüş takı 19 34
        Sızma zeytinyağı 19 31
        Bayrak 19 15
        İletken 16 48
        Sebze 16 66,2

        BADEM, CEVİZ VE PİRİNÇ ÜRETİCİLERİ 'VERGİ ARTIRILSIN' DEDİ

        Trump'ın ağustos ayında aldığı Türkiye'nin GTS programına uygunluğunu gözden geçirme kararının ardından ABD'li buğday, badem ve pirinç üreticisi birlikler konuyla ilgili görüş bildirdi. Amerika Buğday Birliği'nden yapılan açıklamada Türkiye'nin GTS'den çıkarılmasının ABD'nin Türkiye pazarına erişimine etki etmeyeceği öngörüldü. ABD'nin en büyük badem üreticisi ve perakendecisi Blue Diamond Growers ile California Ceviz Komisyonu, 15 Ağustos'ta Türkiye'ye uygulanan ek gümrük vergisinin yüzde 15'ten yüzde 35'e çıkarılmasını talep etti. Verginin Türkiye'nin ABD'nin çelik ve alüminyuma koyduğu ek vergilere karşı Türkiye'nin aldığı ek gümrük vergilerine misilleme olarak konulması talep edildi. Pirinç Federasyonu da verginin yüzde 34'ten 84'e çıkarılmasını önerdi.

        GÜNÜN ÖNEMLİ MANŞETLERİ