Bilim açıkladı: Uyuduğumuz zaman anılarımızı tekrar ziyaret ediyoruz
Northwestern Üniversitesi ve Chicago Üniversitesi Epilepsi Merkezi, beynin nasıl hatırlayabildiğini araştırdı. Yapılan çalışmalar gösterdi ki beyin, uyku sırasında anıları tekrar canlandırıyor!
Northwestern Üniversitesi'nden sinirbilimciler ve Chicago Üniversitesi Epilepsi Merkezi'ndeki klinisyenler, merkezdeki beş hastanın beyinlerindeki elektriksel aktiviteyi incelediler.
Northwestern'deki Bilişsel Sinirbilim Programı direktörü ve çalışmanın kıdemli araştırmacısı Ken Paller, "İnsanların öğrendiklerini unutmak yerine nasıl hatırlamayı başardıklarını araştırıyoruz" dedi.
DENEKLERE AYNI SESLER UYKU SIRASINDA DİNLETİLDİ
Deneklere, uyumadan önce bir dizüstü bilgisayar kullanarak birtakım nesneler ve onların konumları gösterildi. Bu nesneler ve konumlar, 10 ile 20 farklı ses ile eşleştirildi.
Aynı sesler, deneklerin uyuduğu sırada sessizce fakat tekrar tekrar dinletildi. Bu sırada seslere verilen elektrofizyolojik tepkiler kaydedildi.
Uyku sonrasında denekler dizüstü bilgisayar ekranında hatırladıkları yerleri daha doğru bir şekilde belirleyebildiler.
Çalışma, sesler uyku sırasında sunulduğunda, hipokampusta ve serebral korteksin bitişik medial temporal alanında elektrofizyolojik aktivitenin varlığının, "karşılık gelen uzamsal anıların yeniden etkinleştirilmesini ve güçlendirilmesini yansıttığını" ortaya koydu.
Yani beyin, uyku sırasında duyulan seslere karşılık gelen görüntülerin tekrar etkinleşmesini sağladı. Bu etkinleşme sayesinde, insanlar hatırlama eylemi yapabiliyor çünkü uyku sırasında hafıza tazeleniyor!
UYKU BİLGİLERİ HATIRLAMAMIZA YARDIM EDİYOR
Paller, "Ortodoks varsayım, insanlar uyurken bu tür seslerin bloke edileceğiydi. Bunun yerine, bu sesler, hipokampus gibi beyin yapılarının, hatıralar yeniden etkinleştirildiğinde tepki verdiğini ve uyanık olduğumuzda kazandığımız bilgiyi korumamıza yardımcı olduğunu göstermemize izin verdi" dedi.
Deneklere takılan elektrotlardan elde edilen veriler, uyku sırasında çalınan seslerin teta, sigma ve gama EEG bantlarındaki artışlar dâhil olmak üzere salınım aktivitesinin artmasına yardımcı olduğunu gösterdi.
Bu elektrofizyolojik kanıt, araştırmacıların bu beyin bölgelerinde uykuya dayalı olarak bellek depolamanın geliştiği sonucuna varmalarına yardımcı oldu.
Ken Paller: “Bazen hatırlamak ve unutmak rastgele görünür. En çok hatırlamak istediklerimizi unuturken alakasız detayları da hatırlayabiliriz. Bu araştırma tarafından vurgulanan ve uzun süredir devam eden gizemin yeni cevabı; uyuduğumuzda -bunun olduğunu bilmeden uyanmamıza rağmen- anıların tekrar ziyaret edilmesidir” dedi.
