Covid-19 sonrasında hastaların yüzde 10’unda aylarca süren semptomlar görülüyor
Covid-19 geçirmiş ancak aylar geçmesine rağmen iyileşememişseniz yalnız değilsiniz. Bu enfeksiyonu geçiren hastaların yüzde 10'u sizinle aynı sorunu yaşıyor. "Post Covid" olarak adlandırılan bu dönemde kalıcı immün düşkünlük, kalp, akciğer ve damar yapılarında sorunlarla sık karşılaşılıyor. Uzmanlar ise "bu soruna çözüm aranması gereken yer acil servisler değil Post Covid klinikler olmalı" diyor. Habertürk Sağlık Yazarı Ceyda Erenoğlu'nun haberi
Covid-19’a yakalanan kişilerde, bazı şikayetlerin uzun süre devam etmesi veya hastalık iyileştikten sonra çeşitli yeni şikayetler ortaya çıkması tüm dünyanın mücadele ettiği önemli bir sağlık sorunu. Covid-19 enfeksiyonuna yakalanan hastaların yaklaşık yüzde 10’unda semptomlar haftalar veya aylar sürecek şekilde kalıcılık gösteriyor. Hastalık sonrasında şikayetlerin 3 aydan uzun sürmesi veya yenilerinin eklenmesi durumu “Post Covid dönem”olarak adlandırılıyor. Post Covid hastalarının çoğunun, PCR testi negatif de çıksa hastalar; kalıcı immün düşkünlük, kalp, akciğer ve damar yapılarında ortaya çıkan şikayetler nedeniyle acil servislere başvurabiliyorlar.
NEDEN OLUYOR?
Peki bunun nedeni ne? Uzmanlar, temel olarak vücutta ortaya çıkan enfeksiyona yanıt veren savunma mekanizmalarının aşırılığı, yüklü miktarda virüse maruz kalma ve eşlik eden kronik hastalıklara sahip olma gibi nedenlerle oluşan Post Covid şikayetlerinin, immün yanıttaki dengesizlikten (aşırılık veya yetersizlik) kaynaklanabileceği belirtiliyor.
YENİ HASTA GRUBUNUN ÖZELLİKLERİ
Türkiye Acil Tıp Derneği Yönetim Kurulu (TATD) Başkanı Serkan Yılmaz, konuyla ilgili olarak, “En sık karşılaştığımız şikayetler; halsizlik, yorgunluk, nefes darlığı, öksürük, göğüs ağrısı, çarpıntı, baş ağrısı, eklem - kas ağrıları, uykusuzluk, denge bozukluğu, hafıza ve konsantrasyon sorunları olmakla birlikte uzun süreli bakım desteği gerektiren ciddi şikayetleri olan hastalar da görüyoruz. Hasta yükü fazla olan acil servislerde bu yeni kronik hasta grubunun başvuruları giderek artıyor”diyor ve devam ediyor; “Hastanın Covid 19’a yakalanıp yakalanmadığını, yakalanmışsa aşı öyküsünü ve hastalığı ne şekilde geçirdiğini sorgulamak günlük rutinimizin bir parçası haline geldi.”
ACİL SERVİS YERİNE POST COVİD POLİKLİNİKLERİ
Yılmaz’a göre, Covid-19 sonrası (geç dönemde) ortaya çıkan şikayetleri olan hastaların acil servisler yerine kronik hasta bakımı ile ilgilenen Post Covid polikliniklerinde değerlendirilmeleri gerekiyor. “Birçok hastanede Covid-19 olup iyileşen hastaların Covid sonrası dönem ihtiyaçlarını karşılamak için Post Covid poliklinikleri kurulmasının nedeni budur”diyen Yılmaz, Hastaların iyileşmelerinden kısa süre sonra (erken dönemde) hastalığın komplikasyonlarını tespit ve geç dönemde (şikayetleri devam ederse) kalıcı semptomların değerlendirilip yönetilmesi için bu polikliniklere başvurmalarının daha uygun olduğuna dikkat çekiyor.
POST COVİD POLİKLİNİKLERİNE KİM NE ZAMAN BAŞVURMALI?
Post Covid polikliniklerine kimlerin başvurmaları gerekiyor? Hastanede yatması gereken şiddetli akut Covid-19 hastalığı olanların, taburcu olduktan en geç 2-3 hafta içinde Post Covid polikliniklerini ziyaret etmeleri gerekiyor. İleri yaşta olan veya eşlik eden tansiyon, diyabet gibi kronik hastalıkları bulunup hastaneye yatması gerekmeyen hastaların ise hastalığın başlangıcından yaklaşık 3-4 hafta sonra bu polikliniklerden yararlanmaları öneriliyor.