Daha az yer, daha yüksek fiyat
Turizmde bir süredir devam eden sıkıntılı dönemin ardından, yıl bitmeden 2017'nin tamamında gelen yabancı turist sayısı aşıldı. Ne var ki, sektör açısından olumlu olan gelişmeler, yabancıların gelmediği dönemlerde önem kazanan yerli turistin aleyhine sonuçlar yaratmış durumda. Öyle ki, yaklaşık 10 yıldır sektörün tüm paydaşlarının katılımıyla düzenlenen 'Erken Rezervasyon Kampanyası'nın tanıtım etkinliği bu yıl yapılmazken, firmalar söz konusu kampanyaları kendi bünyelerinde başlattı. Bunun yanı sıra, yerli turiste ayırdıkları kapasiteyi azaltan oteller, fiyatları da hem enflasyon hem de bir yıllık döviz artışından daha fazla yükseltti. Gelişmeler, turizm sektörünün 2016 ve 2017'de kendisini iflastan kurtaran yerli turisti bu sezon adeta unuttuğunu gösteriyor. Habertürk'ten Yiğitcan Yıldız'ın haberi...
Tatilcilerin merakla beklediği ve her yıl Aralık ayı başında sektörün tüm paydaşlarının katılımıyla gerçekleşen 'Erken Rezervasyon Kampanyası'nın tanıtımı, geçmiş yılların aksine bu yıl yapılmadı. Buna rağmen, Ekim ayından beri tur operatörlerinin kendi bünyelerinde başlattığı kampanyalar sürüyor. Fakat, en son Aralık 2017'de Kültür ve Turizm Bakanlığı, Türkiye Seyahat Acentaları Birliği (TÜRSAB), Türkiye Otelciler Federasyonu (TÜROFED), Türkiye Otelciler Birliği (TUROB) ve Türk Hava Yolları (THY) öncülüğünde 10'uncusu düzenlenen kampanyanın tanıtım töreninden, bu yıl neden vazgeçildiği merak konusu oldu.
Habertürk'ten Yiğitcan Yıldız'ın haberine göre, yaşanan olumsuzluklar nedeniyle, turizm sektörü 2015 yılından itibaren zor bir süreçten geçiyor. Öyle ki, 2016 ve 2017 yıllarında yabancı turist sayısındaki azalmayla birlikte yerli turiste yönelen sektör, erken rezervasyon kampanyalarına hız vermiş ve söz konusu dönemde yerli turist sayesinde adeta iflastan kurtulmuştu.
2018 SEKTÖRÜN ALTIN YILI OLDU
Sıkıntılı dönemlerin ardından toparlanma süreci olan 2017'yi yüzde 28 artışla 32.4 milyon yabancı ziyaretçi ve yüzde 19 artışla 26.3 milyar dolar gelir ile kapatan turizm sektörü, 2018 yılında ise kelimenin tam anlamıyla altın yılını yaşadı.
Buna göre, yılın ilk 10 ayında 35.5 milyon yabancı turist ağırlayan sektör, yılı 40 milyon kişi ile kapatmaya hazırlanıyor. Ocak-Eylül dönemindeki turizm gelirleri de, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 13'lük artarak 22.9 milyar dolara ulaştı. Gelişmeler, sektör açısından 2019 yılının 2018'den de iyi geçeceğini işaret ediyor.
YERLİYE AYRILAN KONTENJAN AZALDI
Her ne kadar, geride bırakmaya hazırlandığımız 2018 yılında işler turizm sektörü açısından yolunda gitse de, durumun yerli turist için aynı şekilde gelişmediği görülüyor. Buna göre, yabancı turistin geri dönmesi ile 2 yıl önce kapasitesinin yüzde 50'den fazlasını yerli turiste açan işletmelerin, bu oranı gitgide düşürmeye başladığı gözlemleniyor.
Öyle ki, iki yıl önce yerli turiste ayrılan kontenjanın yüzde 60’a kadar çıktığı oteller, bu oranı yüzde 10'un altına kadar indirmiş durumda. Otel işletmecilerinden aldığımız bilgiye göre, söz konusu durum daha çok Akdeniz bölgesindeki otellerde karşımıza çıkıyor.
Bunun yanı sıra, otel fiyatları bir yıl içinde enflasyondan daha yüksek oranda artmış durumda. Neticede, yerli turist için kur farkından dolayı yüksek seviyeye çıkan fiyatlar, yabancı turistler için ise uygun seviyede kalmaya devam ediyor.
Ortaya çıkan tabloya göre, sıkıntıların yaşandığı dönemde erken rezervasyon kampanyalarına daha çok önem veren ve yerli turiste kapılarını ardına kadar açan turizm sektörünün, yabancı turistin geri dönmesiyle birlikte iç pazardaki kampanyaları ikinci plana attığı ve yerli turiste sırt çevirdiği anlaşılıyor.
FİYAT ARTIŞI ENFLASYONU DA DÖVİZİ DE GEÇTİ
Bu durum, otel fiyatlarındaki değişime bakıldığında da net bir şekilde ortaya çıkıyor. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, Kasım 2018'deki otel ücretlerinin 206.3 TL olduğu görülüyor. Geçen yıl Kasım ayındaki fiyatların 140 lira olduğu göz önüne alındığında 1 yıllık fiyat artışının yüzde 47 olduğu görülüyor.
Kasım ayındaki enflasyon oranının yüzde 21.6 olması ise, otel fiyatlarındaki artışın boyutunu gözler önüne seriyor. Aynı şekilde, otel fiyatlarındaki zamların, TL karşısında bir yıl içinde yüzde 33 değerlenen euro ile yüzde 39 değerlenen dolar kurunu da geçtiği ortaya çıkıyor.
İşin ilginç kısmı, fiyatların aylar içinde nasıl dalgalandığına bakınca ortaya çıkıyor. Öyle ki, Temmuz 2018'de otel fiyatları ortalama 197.6 TL iken, bu rakam Kasım ayına kadar 225 TL'ye çıkıp, sonrasında 206 liraya gerilemiş durumda. 2017'nin aynı döneminde ise fiyatların aylar için en fazla 3 TL oynadığı görülüyor. 2016'da da Temmuz'dan Kasım'a kadar olan dönemde 1 liralık fark göze çarpıyor.
'FİYATLAR DAHA DA ARTABİLİR'
Gelişmeleri sorduğumuz TÜROFED Yönetim Kurulu Başkanı Osman Ayık, sektörün hep birlikte 'Erken Rezervasyon Kampanyası'nın tanıtımını yapmamasının özel bir sebebi olmadığını belirtti. Sektör açısından iç pazarın halen en önemli pazar olduğunu kaydeden Ayık, "İç pazar hiç bir zaman ihmal edilmemeli. Fakat, yurtdışından gelen talep her geçen gün artıyor, bu yüzden yerli turist elini çabuk tutmalı" dedi.
Ayık, yerli turiste ayrılan kontenjanın azaldığı yönündeki iddiaları reddederek, "Böyle bir durum söz konusu değil. Ancak, yerli turist acele etmez ve oteller boş kalırsa, işletmecilerin odalarını yabancı turiste satması da normal bir durum olarak görülmelidir" ifadesini kullandı.
TÜİK verilerine göre otel fiyatlarının bir yıl içinde yüzde 47 zamlanmasını da değerlendiren TÜROFED Yönetim Kurulu Başkanı Ayık, "Enflasyon ve döviz kurlarında yaşanan artışlar, otellerin maliyetini oluşturan kalemlerin fiyatlarını da olumsu etkiledi. Dövizdeki hareketlilik önümüzdeki dönemde otel fiyatlarını daha da çok artırabilir" diye konuştu.
