2022'de Euro yüzde 33 dolar yüzde 41 yükseldi
Senenin son işlem gününde dolar 18.72, Euro ise 20 lirayı aştı. 2022'de Fed ve Avrupa Merkez Bankası'nın (ECB) enflasyonla mücadele için aldığı faiz artırım kararları küresel piyasalara damga vururken TCMB bunun tam tersi bir stratejiyle politika faizini 2 yılın ardından tek haneye indirdi. Yıl genelinde Euro/TL yaklaşık yüzde 33, dolar/TL ise yüzde 41 yükseldi
Piyasalarda senenin son işlem gününde sakin bir seyir izlerken kurlarda hafta başında başlayan yukarı yönlü hareket bugün de devam etti.
Öğleden sonra dolar 18.73, Euro ise 20.03 liraya kadar yükseldi.
Euro 2022'ye 15.04, dolar ise 13.29 liradan başlamıştı.
Bugünkü yükselişlerle beraber yıl genelinde Euro/TL yaklaşık yüzde 33, dolar/TL ise yüzde 41 yükselmiş oldu. Doların ana para birimleri karşısındaki performansını gösteren dolar endeksindeki yükseliş ise yüzde 8.1'de kaldı.
TL karşısındaki yükselişlerde küresel olarak artan enflasyon ve merkez bankalarının enflasyona karşı faiz silahını çekmesi etkili oldu.
2023'TE ARTIRIMLARIN DEVAMI BEKLENİYOR
ABD Merkez Bankası (Fed) son 7 toplantısında politika faizini toplamda 425 baz puan artırarak yüzde 4.25-4.50 aralığına çekti. Fed aralık ayında son olarak 50 baz puanlık faiz artırımına giderken Fed yetkililerinin para politikasının yönüne ilişkin beklentilerini ortaya koyan noktasal grafik de yayımlandı. Buna göre Fed yetkilileri 2023 sonunda politika faizinin yüzde 5.1 seviyesine çıkacağını öngördü. 2024 için ortalama beklenti ise yüzde 4.1 oldu.
ABD'de haziran ayında yıllık enflasyon yüzde 9.1 ile 40 yılın zirvesini görmüştü. Bu tarihten itibaren ise faiz artırımlarının da etkisiyle enflasyon yönünü aşağı çevirdi. Son olarak kasım ayında yüzde 7.5'lik beklentiye karşın yıllık enflasyon yüzde 7.1 olarak açıklandı.
Olumlu sayılabilecek bu gelişmeye rağmen Fed Başkanı Jerome Powell son açıklamasında daha yapacak çok işleri olduğunu ve enflasyonda kalıcı bir düşüş olduğu yönünde güçlü kanıtlar görene kadar faiz artırımlarının devamının geleceği mesajını verdi.
AVRUPA'DA REKOR ENFLASYON
Avrupa tarafında ise ECB Fed'e göre faiz artırımlarına geç kaldığı yönünde eleştiriler aldı. Euro Bölgesinde yıllık enflasyon özellikle enerji fiyatlarındaki artışla yüzde 10.6 ile ekim ayında rekor kırdı. Kasımda ise yüzde 10.1'e gerileyen yıllık enflasyon çift hanelerdeki seyrini sürdürdü.
ECB DE DEVAM EDECEK
ECB temmuzda 50 baz puan, eylül ve ekimde de 75'er baz puanlık faiz artırımına gitti. Son olarak aralık toplantısında da 50 baz puanlık faiz artırımı geldi. Son kararın ardından ECB'den karara ilişkin yapılan açıklamada, enflasyon görünümünün önemli ölçüde yukarı yönlü revize edildiği belirtilerek, daha fazla faiz artışı beklendiği kaydedildi. Enflasyonun orta vadeli hedef olan yüzde 2'ye geri dönmesini sağlamak için faiz oranlarının istikrarlı bir hızda önemli ölçüde artması gerektiğine karar verildiği aktarılan açıklamada, gelecekteki faiz kararlarının verilere bağlı olacağı bildirildi.
TCMB FARKLI BİR YOL İZLEDİ
Dünya geneline faiz artırımları gündemi meşgul ederken TCMB tam tersi bir strateji izledi. Merkez Bankası Para Politikası Kurulu (PPK) son olarak aralık toplantısında beklentilere paralel bir şekilde politika faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranını yüzde 9'da sabit bıraktı.
PPK kasım ayında politika faizini 150 baz puan indirerek iki yılın ardından tek haneye çekmişti. Ağustos-Kasım döneminde toplamda 500 baz puanlık faiz indirimi geldi.
Türkiye'de yıllık enflasyon ekim ayında yüzde 85.5'e yükselirken kasımda hafif bir gerilemeyle yüzde 84.39'a çekildi.
