Fay hattı sorgulama: Fay hattı nasıl, nereden sorgulanır?
Kahramanmaraş'ta meydana gelen depremlerin ardından, bölgede arama kurtarma çalışmaları sürüyor. Yaşanan gelişmelerin ardından birçok kişi evinin altından fay hattı geçip geçmediğini araştırmaya başladı. Fay hattı sorgulaması e- Devlet üzerinden sorgulanabilmektedir. Türkiye genelinde üzerinden fay hattı geçen 45 il ve toplamda 110 ilçeyi haberimizde bir araya getirdik. İşte e- Devlet fay hattı sorgulama ekranı...
Deprem kuşağında yer alan Türkiye'de aktif fay hatları nedeniyle sık sık deprem meydana gelmektedir. Son olarak Kahramanmaraş ve Gaziantep'de meydana gelen depremlerin ardından birçok kişi tarafından fay hattı sorgulamaları yapılmaya başlandı. Peki, "Fay hattı nasıl sorgulanır, evimin altından fay hattı geçiyor mu?" İşte e- Devlet ile fay hattı sorgulama...
EVİMİN ALTINDAN FAY HATTI GEÇİYOR MU?
Aşağıdaki adrese tıklayarak harita üzerinden bulunduğunuz konuma ulabilirsiniz. Ekranın yan tarafından Faylar sekmesini ve Depremler sekmesinden ise Son 24, son 7 gün ve Son 30 gün şeklinde bulunan kutucuklara tıklayarak hangi zaman diliminde evinizin altından fay hattın geçtiğini görebileceksiniz.
FAY HATTI SORGULAMASI NASIL YAPILIR?
E- devlete giriş yaptığımızda parselimizin zemin özelliklerini de görebiliyoruz. Dolayısıyla doğal afet anlamında çok net bilgilere sahip olabiliriz. Bunların yanı sıra en önemli şey binaların güvenliğidir. Binalarda mühendislik hizmeti alınmamışsa o bina güvenli bina değildir. Öncelikle zemin etüdü yaptırılması gerekiyor. Bu etütle fay hatlarına ne kadar mesafede olduğu bilinmelidir. Ev fay hattının üzerindeyse ona göre tedbirler alınabilir. Zemin etüdü mevcut binalara da yapılmaktadır. Sadece yeni yapılan binalar değil. Bundan sonra beton, demir ve proje uygunluğunu test ederek güvenli bir bina olup olmadığını net şekilde öğrenebilir. Eğer bina sağlam değilse güçlendirme yapılabilir.
FAY NEDİR?
Yerkabuğundaki çeşitli ölçekteki kayma yüzeyleri, (üzerinde deprem olan ve hareket eden iki levha yada levhacık arasındaki ara yüzey) FAY olarak adlandırılır.
FAY TÜRLERİ NELERDİR?
Dogrultu Atımlı Fay
Bu tür fay düzlemleri, yeryüzünde 90 dereceye yakın dik bir konumda olan ve yerin içine doğru hafifçe eğimlenen yalnızca yatay atımın oluşturduğu yanal atımlı faylardır. Bu faylar, atımlarina öre sağ ya da sol yönlü olabilirler. Kuzey Anadolu Fayı, sağ; Doğu Anadolu Fayı ise sol yönlü doğrultu atımlı faylardır.
Diri Fay
Son Tarihsel dönemde deprem oluşturmuş olan tüm faylar diri fay olarak isimlendirilir. Bu fayların dirilikleri sadece yazılı tarihsel kataloglardan değil aynı zamanda tarihi yapıları etkileyen faylanma işaretlerinden de anlaşılabilir. Genç kuvaterner çökellerini (2 milyon yıldan daha yaşlı olmayan) kesen faylar, ötelenmiş genç akarsu yatakları, ötelenmiş akarsu – denizel şekiller, basınç sırtı yada çöküntü gölcükleri, uzamış sırtlar gibi genç morfolojik şekiller oluşturmuş faylar, diri faylardır.
Normal Atımlı Fay
Bu tür faylarda fay düzleminin bir tarafındaki blok yükselirken diğer tarafındaki düşerek uzaklaşır. Burada hareket yine göreceli olarak gelişmektedir. Bir başka değişle, bir blok yükselirken diğeri yerinde durabilir yada bir taraf yerinde dururken diğer taraf düşebilir. Örneğin; 1970 Gediz ve 1995 Dinar depremi ile ilgili faylar bu türden normal atımlı faylardır.
Ters Atımlı Fay
Bu tür faylar da düşey atımlı faylar olup, yalnızca fay düzlemi boyunca hareket eğim yönüne göre ters yönde olmakta ve bloklar birbirine göre yaklaşmaktadır. Örneğin; 1975 Lice depremi ile ilgili faylar ters atımlı faylardır.
Verev (Oblik) Atımlı Fay
Fay düzlemi boyunca ortaya çıkan hareketin hem düşey hem de yatay yönde olduğu faylardır.
İŞTE FAY HATTI ÜZERİNDEKİ 110 İLÇEMİZ
45 il alanının içinde kalan ve fay hattı üzerinde bulunan ilçelerimiz şu şekilde;
ADIYAMAN: Gölbaşı
AFYONKARAHİSAR: Çay, Dinar, Kızılören, Sandıklı
ANKARA: Şereflikoçhisar
ANTALYA: Demre
AYDIN: Bozdoğan, Germencik, İncirliova, Koçarlı, Köşk, Kuşadası, Nazilli, Söke, Sultanhisar, Yenipazar
BALIKESİR: Gönen, Manyas
BATMAN: Kozluk
BİNGÖL: Karlıova, Yedisu
BOLU: Gerede, Yeniçağa
BURSA: Gemlik, Kestel, Mustafakemalpaşa
ÇANAKKALE: Çan, Yenice
ÇORUM: Laçin
DENİZLİ: Babadağ, Çameli, Çardak, Honaz
DİYARBAKIR: Lice
DÜZCE: Çilimli, Cumayeri, Gölyaka, Gümüşova, Kaynaşlı
ELAZIĞ: Palu, Sivrice
ERZİNCAN: Üzümlü
ESKİŞEHİR: İnönü
GAZİANTEP: İslahiye
HAKKARİ: Şemdinli
HATAY: Erzin, Hassa, Kırıkhan, Payas
ISPARTA: Eğirdir, Senirkent, Uluborlu
İZMİR: Kemalpaşa, Seferihisar, Tire
K.MARAŞ: Nurhak, Türkoğlu
KAYSERİ: Talas, Yeşilhisar
KIRIKKALE: Keskin
KIRŞEHİR: Akpınar, Mucur
KOCAELİ: Başiskele, Derince, Gölcük, Kartepe
KONYA: Akşehir, Altınekin, Doğanhisar, Ilgın
KÜTAHYA: Gediz, Simav
MALATYA: Akçadağ
MANİSA: Ahmetli, Alaşehir, Gölmarmara, Kırkağaç, Salihli, Sarıgöl, Soma, Turgutlu
MERSİN: Çamlıyayla, Mut
MUĞLA: Menteşe, Milas
MUŞ: Korkut, Varto
NİĞDE: Altunhisar, Bor
OSMANİYE: Düziçi, Toprakkale
SAKARYA: Akyazı, Arifiye, Ferizli, Hendek, Karapürçek, Sapanca
Ş.URFA: Bozova
SİİRT: Eruh
ŞIRNAK: Beytüşşebap
SİVAS: Altınyayla, Yıldızeli
TOKAT: Niksar, Pazar, Reşadiye
VAN: Çaldıran, Özalp
YALOVA: Altınova, Çınarcık