Fransa Cumhurbaşkanı Macron neden erken seçim kararı aldı? Fransa'da neler oluyor?
Avrupa Parlamentosu seçimlerinde sandıktan çıkan aşırı sağ zaferi, Avrupa genelinde şok etkisi yarattı. Dün akşam saatlerinden Avrupa Parlamentosu seçimlerinin sonuçları tartışılırken, konuşulan bir başka konu da Fransa Cumhurbaşkanı Macron'un erken seçim kararı oldu. Peki Macron neden bu kararı aldı? Şimdi ne olacak?
Avrupa Parlamentosu seçimlerinin aşırı sağın zaferiyle sonuçlanmasıyla Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, erken seçim kararı aldı.
Dün akşam saatlerinde açıklama yapan Macron, herkesi şoke eden bir hareketle 30 gün içinde ülkede erken genel seçime gidileceğini açıkladı. Fransız basınında yer alan haberlerde "Macron büyük kumar oynadı" ifadelerine yer verildi. Peki tam olarak ne oldu ve bundan sonra ne olabilir?
HİKAYE NE?
Avrupa Parlamento seçimlerinde Marine Le Pen'in aşırı sağcı Ulusal Birlik (RN) karşısında ezici bir yenilgiye uğrayan Fransa Cumhurbaşkanı, Pazar akşamı beklenmedik bir şekilde erken genel seçim ilan etti.
Tahminlere göre, Macron'un Avrupa seçimlerindeki liste başı olan Valérie Hayer liderliğindeki liste, yüzde 14,8 ila yüzde 15,2 arasında puan aldı; RN adayı Jordan Bardella, AP seçimlerinden birinci çıktı, yüzde 30'un üzerinde oy aldı.
Macron, aşırı sağın açık farkla ilk sırada çıkması üzerine parlamentoyu feshederek erken genel seçim kararı aldı. 2022 seçimlerde yeniden cumhurbaşkanı olarak seçilen Macron'un 2027 seçimlerine anayasal olarak katılma hakkı yok.
MACRON'UN NEDENLERİ NELER?
Macron, kararın "ciddi ve ağır" olduğunu ancak "aşırı sağ partilerin kıtanın her yerinde ilerlediği" gerçeğine teslim olamayacağını söyledi.
Fransa'daki seçmenlere ve "Fransız halkının kendileri ve gelecek nesiller için en iyisini seçme hakkı olduğuna" inandığını söyleyerek bunu "bir güven eylemi" olarak nitelendirdi.
Macron şunları ekledi: "Mesajınızı aldım Oylamayla, parlamenter geleceğimizin seçimini yeniden size vermeye karar verdim. O yüzden bu akşam Ulusal Meclisi feshediyorum.”
Analistler uzun zamandır, Avrupa seçimlerinde RN'nin ağır bir yenilgi yaşayacağını ve bunu hükümetin çökmesi de dahil parlamentoda ciddi zorluklar yaşatacağını tahmin ediyordu.
Ancak Macron'un dünkü hamlesi 'büyük bir kumar' olarak nitelendirildi ve Macron'un partisi daha da fazla kayıp yaşayabileceği, başkanlık döneminin geri kalanını etkili bir şekilde sekteye uğratabileceği ve Marine Le Pen'e daha da güçlenmesine sağlayabileceği ihtimaller arasında.
"GERÇEKTEN AŞIRI SAĞ TARAFINDAN YÖNETİLMEYİ İSTİYOR MUSUNUZ?"
Macron bunu Fransız seçmenlere varoluşsal bir tercih olarak sundu: Gerçekten aşırı sağ tarafından yönetilmeyi istiyor musunuz?
Çoğunluğu güvence altına alması pek olası görünmüyor: Geçmişte RN'nin ilerleyişini engelleyen Cumhuriyetçi cephe neredeyse yok olma noktasına kadar zayıfladı ve Macron'un popülaritesi istikrarlı bir şekilde düşüyor.
Çoğu analist, aşırı sağ partinin daha fazla milletvekiliyle ortaya çıkabileceğini, ancak büyük olasılıkla kendisine çoğunluk sağlamaya yetecek kadar sandalye kazanamayacağını öngörüyor; bu da bir sonraki parlamentonun mevcut parlamentodan daha karmaşık ve daha etkisiz olabileceği anlamına geliyor.
Fransız anayasasının 12. maddesi, parlamento ile yürütme organı arasındaki kalıcı ve uzlaşmaz farklılıklar gibi siyasi krizleri çözmek için başkanlara ulusal meclisi feshetme yetkisi veriyor.
Seçmenlerin meclisin dağılmasından sonraki 20 ila 40 gün içinde sandık başına gitmesi gerekiyor. Bu seçimlerin ilk turu 30 Haziran'da, ikinci turu ise 7 Temmuz'da yapılacak. Paris'in Temmuz sonunda Olimpiyat oyunlarına ev sahipliği yapacağını düşünüldüğünde Macron için yoğun bir birkaç hafta geçecek.
ULUSAL BİRLİK NASIL TEPKİ VERDİ?
Fransa'da aşırı sağcı ve göçmen karşıtı Ulusal Birlik Partisi'nin (RN) 28 yaşındaki lideri Jordan Bardella, sonuçların açıklanmasıyla Fransız seçmenlerin "değişim arzusunu dile getirdiğini" söyleyerek Macron'a erken seçim çağrısında bulunan ilk kişi oldu.
Macron'un Meclis'i feshettiğini açıklamasının ardından başbakanlığa aday olduğunu duyuran Bardella, "Fransa kararını verdi ve temyizi yok. Yurttaşlarımız değişim arzusunu ve aynı zamanda gelecek için bir yol çizdiklerini ifade ettiler" dedi.
LE PEN: İKTİDARI ALMAYA HAZIRIZ
Sonucun "Ülkenin Avrupa Birliği'nin yön değiştirmesi konusundaki kararlılığını" gösterdiğini sözlerine ekledi. Bardella'nın TikTok'ta 1,2 milyon takipçisinin olmasının gençlerin oy vermesini sağlamada büyük bir avantaj olduğu belirtiliyor.
Fransız aşırı sağcı lider Marine Le Pen, "Fransız halkının önümüzdeki yasama seçimlerinde (Ulusal Birlik Partisi'ne) güvenmesi halinde iktidarı almaya hazır olduğunu" söyledi.
Önceki cumhurbaşkanları, başkanlık süresinin yedi yıl olduğu ancak parlamentonun yalnızca beş yıl olduğu dönemlerde (1962, 1968, 1981 ve 1988'de) parlamentoyu feshetti; bu, devlet başkanının kendisini çoğu zaman mecliste muhalif bir çoğunlukla karşı karşıya bulmak istemediği anlamına geliyordu.
*Haberin görselleri Associated Press tarafından servis edilmiştir.
