Koronavirüs ile mücadelede dezenfektan tehlikesi
Tüm dünyayı saran koronavirüs (Covid-19) ile mücadelede bir numaralı önlem kişisel hijyen oldu. Ellerin yıkanması ve yüzle temasının engellenmesi gerektiği uzmanlarca sık sık vurgulanırken, el dezenfektanları da bu sürede en çok kullanılan temizlik aracı olarak öne çıktı. Habertürk Ankara Temsilcisi Bülent Aydemir de el dezenfektanlarına dikkat çekerek, bilinçsiz kullanımın yarattığı alerjik reaksiyonlara ve fırsatçılara dikkat çekti... Bülent Aydemir'in yazısı...
Koronavirüs'ten korunmanın en temel yöntemlerinden biri el temizliğine dikkat etmek. Vatandaşımız da bunu algılamış ve benimsemiş olmalı ki kolonya ve dezenfektan ürünler yok satıyor. Maske konusuna hükümet el attı ve bu alanda oluşabilecek mağduriyetlere, karaborsacılara prim vermemek adına satışını yasakladı. Belki önümüzdeki günlerde dezenfektan ürünlerinin kullanımına veya satışına bir sınırlama/kısıtlama ya da düzenleme getirilmesi gerekebilir. Çünkü bilinçsiz-aşırı dezenfektan kullanımı alerjik reaksiyonlara, ellerde yaralara ve bir süre sonra ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Tabi fırsatçıları da unutmamak lazım. "Ne versek gider" mantığıyla içeriğinde ne olduğunu bilmediğimiz ürünler normalinin 10 katı fiyatla satılıyor. Bu konu başımızı çok ağrıtacak gibi geliyor bana...
Yetkililer, uzmanlar, piyasa aktörleri ile konuşarak ve gözlemlerime dayanarak elde ettiğim bazı bilgileri paylaşmak istiyorum:
- Piyasada tekstil ve boya sanayisinde kullanılan bazı kimyasallar, etil hekzanol gibi bazı ürünler etil alkol yerine piyasaya sürülüyor.
- Bazı marketlerde kasa önlerinde, gözle görünür yerlerde dezenfektan olarak satılan ürünlerin Sağlık Bakanlığı onayı olmadığı gibi içerdiği kimyasalların insan sağlığına zararlı olup olmadığını uzman olmayan bir tüketicinin anlaması kolay değil. Süpermarkette satılan bir ürün için, "ev yapımı" olduğuna dair pazarlama stratejisi duyunca kaygım daha da arttı.
- Virüsten korunmanın en temel yolunun su ve sabun kullanarak elleri usulüne uygun en az 20 saniye yıkamak olduğunu herkes ezberlemiştir sanırım. Bu konuyla ilgili hazırlanmış onlarca kamu spotu ve uyarıcı-bilgilendirici broşür var. Küçük çocuklar dahi ezberledi bunu. Buna rağmen, antiseptik ve dezenfektanlara yoğun bir ilgi görüyorum. Koronavirüs hepimizi paranoyak yaptı sanırım. Ellerimizi yıkadıktan sonra dahi dezenfektan kullanmaya yöneliyoruz.
- Anladığım kadarıyla içeriğini bilmediğimiz ve uzmanı olmadığımız için kontrol edemediğimiz bu ürünlerin sahteleri ya da virüse karşı koruyucu etkisi olmayanları piyasada dolaşıyor.
TEMİZLİK ANLAYIŞI YERLEŞMELİ
9 bin kişinin katıldığı bilimsel bir araştırmaya göre; katılımcıların yüzde 58.2'si tuvaletten çıktıktan sonra ellerini yıkamıyor. Yüzde 48.8'i sifonu çekerken klozet kapağını kapatmıyor. Sifonu çekince bakteri, virüs, parazitler etrafa yayılıyor. Yüzde 70.5'i sabah kalktığında elini yüzünü yıkamıyor. Yüzde 61.1'i sokaktan eve geldiğinde ellerini yıkamıyor. Bu araştırma bize şunu gösteriyoruz: El-yüz ve vücut temizliğimize, kişisel temizliğimize daha fazla hassasiyet göstermeliyiz.
Bu konuyla ilgili bir süredir farkındalık oluşturmaya çalışan Eczacı Mehmet Şapçı ile konuştum. Şapçı, "Toplumda acilen hijyen farkındalığı yaratılmalı ve bunu için bir hijyen seferberliği başlatılmalı" ifadelerini kullandı.
EL ANTİSEPTİĞİ İLAÇTIR, ECZANEDE SATILMALI
COVİD-19'a karşı en büyük tedbirin ellerin su ve sabunla en az 20 saniye yıkanması olduğunu vurgulayan Şapçı, suyun olmadığı durumlarda ellerin sadece el antiseptikleri ile ovalanarak korunması gerektiğini ifade etti. Şapçı'nın verdiği bilgilere göre;
- El antiseptiği ilaçtır. İlaç fabrikasında üretilir ve eczanelerde satılır. Uzun etkili olduğu için günde en fazla 5 kez kullanılır.
- Antibakteriyel, bakteriye karşı kullanılır. Koronavirüse etki etmez. Elde yara yapar.
- Dezenfektan yer ve yüzeylerde kullanılır. Elde kullanılması durumunda yara yapar.(Benim gördüğüm, satın aldığım ya da kullandığım dezenfektanlarda "el ve vücut dezenfektanı", "kullanıcı grubu: genel halk" gibi ifadeler yer alıyor.)
- Bu dezenfektanların önemli bölümünde, etil alkol, izopropil alkol, nemlendirici, etanol gibi maddeler de yer alıyor.
Türk halkının gündelik hayatında önemli bir yeri olan kolonyanın da koronavirüse karşı çokça kullanıldığını görüyoruz. Anlık etki yapan kolonya uçtuktan sonra koruyucu etkisi kalmıyor ve uzun süreli kullanımlarda ciltte tahriş ve yara yapma olasılığı var.
