Primini kendi ödeyenlere yapılandırma rehberi
Sosyal Güvenlik Kurumu'na isteğe bağlı sigorta ve topluluk sigortası primi borcu bulunanlar yapılandırma kanunu kapsamında ödeme kolaylığından yararlanacak. Yapılandırılan borçlarını peşin ödeyenlerin enflasyon farkının yüzde 90'ı silinecek. Habertürk'ten Ahmet Kıvanç, primini kendisi ödeyenlerin borçlarının nasıl yapılandırılacağını yazdı
Vergi ve prim başta olmak üzere kamuya olan borçların yapılandırılmasına ilişkin kanun Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. 31 Aralık 2022 tarihi itibarıyla ödenmemiş vergi ve prim borçları ile cezalar ve kamuya olan diğer borçlar için 31 Mayıs 2023 tarihine kadar yapılandırma başvurusu yapılabilecek. İlk taksit ve peşin ödemeler haziran ayında gerçekleştirilecek.
Yapılandırma başvurusunda bulunanların gecikme faiz ve cezaları silinerek bunun yerine hesaplanan enflasyon farkı dikkate alınacak. Peşin ödeme yapanlar için hesaplanan enflasyon farkının yüzde 90’ı silinecek ve sadece yüzde 10 enflasyon farkı ile borcun anapara tutarı alınacak. İsteyenler 48 aya kadar taksitle ödeme yapabilecekler. Taksitle ödemede ise borç anapara + enflasyon farkına yıllık yüzde 9 oranında vade farkı uygulanacak.
Sosyal Güvenlik Kurumu’na borcu olan işveren ve BAĞ-KUR’luların yanı sıra primini kendisi ödeyenler de yapılandırma hakkından yararlanacak. Böylece, EYT’li olduğu halde prim borcu veya eksik prim günü nedeniyle emeklilikte yaşa takılanlar kanunundan yararlanamayan birçok kişi yapılandırma kolaylığından istifade ederek emekli olabilecek.
İSTEĞE BAĞLI SİGORTALILAR YAPILANDIRMA BAŞVURUSUNU GECİKTİRMESİN
2008 yılında çıkartılan 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu öncesinde SSK’ya tabi olarak da isteğe bağlı sigorta yaptırılabiliyordu. 5510’dan sonra ise sadece 4B (BAĞ-KUR) statüsünde isteğe bağlı sigorta uygulamasına geçildi.
1 Mayıs 2003 ile 30 Eylül 2008 tarihleri arasında isteğe bağlı sigortalılığı devam edenlerden 30 Eylül 2008 tarihine kadar ödenebilir nitelikte olan hizmet sürelerine ilişkin prim borçları yukarıda özetlediğimiz kurallara göre yapılandırılabilecek.
2008’den sonra isteğe bağlı sigortalı olanların primlerini 12 ay içerisinde ödemeleri gerekiyor. Bu süre içinde primin ödenmemesi halinde ödenmemiş süreler sigortalılık süresinden sayılmıyor. Türkiye ile sosyal güvenlik sözleşmesi olmayan ülkelerde iş üstlenen işverenlerce yurt dışındaki işyerlerinde çalıştırılmak üzere götürülen Türk işçileri de isteğe bağlı sigorta yaptırabiliyorlar.
İsteğe bağlı sigortalılık kapsamında primini kendisi ödeyenlerin mart ayı içinde başvurmaları halinde 2022 Nisan ayından sonraki aylara ait prim borçları yapılandırılabilecek. Başvuruyu nisan ayında yapanlar 2022 Mayıs ayından; başvuruyu mayıs ayında yapanlar ise 2022 Haziran ayından sonraki primler için yapılandırma hakkından yararlanabilecekler.
AVUKAT VE NOTERLERİN TOPLULUK SİGORTASI PRİM BORÇLARI
Avukat ve noterler 2008 öncesinde topluluk sigortası kapsamında prim ödüyorlardı. Topluluk sigortası uygulaması 1 Ekim 2008 tarihinde sona erdi. Avukat ve noterlerin, 1 Ekim 2008 tarihinden önceki sürelere ait prim borçları yapılandırılabilecek. Baro ya da noter odasından alacakları belgeler ile 1 Ekim 2008 tarihinden önce sigortalı olduklarını belgelemeleri halinde tescil işlemi yapılacak ve oluşan prim borçları 4A (SSK) kapsamında çalışılmış sayılarak yapılandırılacak.
Avukat ve noterlerin 1 Ekim 2008 tarihinden sonraki tüm prim borçları ise 4B (BAĞ-KUR) kapsamında çalışılmış sayılarak yapılandırmaya tabi tutulacak.
PART TİME ÇALIŞANLARA EKSİK GÜNLERİ TAMAMLAMA KOLAYLIĞI
Kamuoyunda part time çalışma olarak adlandırılan kısmi süreli çalışanlar ay içerisinde eksik kalan günlerini isteğe bağlı olarak ödeyebiliyorlar. Bu şekilde yapılan isteğe bağlı sigorta primleri 4A (SSK) kapsamında değerlendiriliyor. Kısmi süreli çalışanların primlerini normalde aynı ay içinde tamamlamaları gerekiyor. Part time çalışanlar son bir yıl içinde ödenmemiş primlerini, yukarıda anlattığımız 12 ay kuralına uygun olarak başvurdukları takdirde yapılandırma hakkından yararlanabilecekler.
ŞEHİR İÇİ TOPLU TAŞIMA ARAÇLARINDA ÇALIŞANLAR VE SANATÇILAR
5510 Sayılı Kanun’un Ek 6’ncı maddesi kapsamında ticari taksi, dolmuş ve benzeri şehir içi toplu taşıma araçlarında çalışanlar ile Kültür ve Turizm Bakanlığınca belirlenen alanlarda kısmi süreli iş sözleşmesiyle ay içinde on günden az çalıştırılanlar 1 Mart 2011 tarihinden beri sigorta primlerini kendileri ödüyorlar. Bu kişilerden halen sigortalılığı devam edenler veya sigortalılığı sona erenler 1 Mart 2011 tarihinden 31 Aralık 2022 tarihine kadar olan dönemde tahakkuk ettiği halde ödenmemiş sigorta primlerini yapılandırabilecekler.
Ek 6 kapsamında çalışanların işsizlik sigortası primi de isteğe bağlı bulunuyor. Ancak, işsizlik sigortası primleri yapılandırmaya dahil edilmeyecek.
