Erkeklerin saçı neden dökülür? Kadınların saçları neden daha az dökülür?

SAÇ DÖKÜLMESİNDE GENETİK FAKTÖRLER NELERDİR?

Erkek tipi kellik (androgenetik alopesi olarak bilinir) genetik bir özelliktir. Durum poligeniktir, yani birden fazla genden etkilenir. Araştırmacılar, erkek tipi kellik riskinin artmasıyla ilişkili belirli gen varyantlarını tanımlamışlardır. Belirli bir gen, X kromozomunda bulunan AR genidir.

AR Geni Nedir?

AR geni, Androgen Reseptör geninin kısaltmasıdır. Bu gen, erkek cinsel organlarının ve yüz kılları veya kalınlaşmış ses gibi diğer "erkek" fiziksel özelliklerinin gelişimi ve işleyişinde önemli bir rol oynayan Androgen Reseptörü adı verilen bir protein üretir.

Androjen Reseptörü

Androjen reseptörünün temel görevi , her ikisi de yaygın olarak "erkek hormonları" olarak adlandırılan testosteron ve dihidrotestosteron (DHT) hormonlarını algılamaktır . Birçok organ ve hücrede androjen reseptörü bulunur ve sonuç olarak saç kökleri de dahil olmak üzere testosterona duyarlıdır.

Genetik Yatkınlık

DHT, testosteronun bir türevidir. Saç üzerindeki etkisi, saç köklerinin küçülmesine ve zamanla saçların incelmesine neden olabilmesidir; bu sürece saç köklerinin minyatürizasyonu denir. Kelliğe genetik olarak yatkın olan kişiler bu süreçten geçer.

Laboratuvar Araştırması

Avrupa kökenli 12.806 erkeğin katıldığı kapsamlı bir araştırma, bu genin belirli bir varyantını taşıyan bireylerin, bu gene sahip olmayanlara göre erkek tipi kellik (MPB) geliştirme riskinin iki kat daha fazla olduğunu ortaya koydu.

Kellik Geni Anneden mi Geliyor?

Erkeklerde görülen saç dökülmesinin tek nedeni, onların biyolojik olarak erkek olmalarıyla aynıdır. Erkekler annelerinden bir X kromozomu ve babalarından bir Y kromozomu alırlar. Bu, onlara anne taraflarından kellikle ilişkili geni alma şansını artırır.

Erkeklerde Daha Yaygın Olma Nedeni

Öte yandan kadınlar, her bir ebeveynden birer tane olmak üzere iki X kromozomu miras alırlar. Bir X kromozomu kellikle ilişkili geni taşırken diğer X kromozomu taşımıyorsa, o X kromozomu kellik geninin etkisini göstermeyebilir. Bu genetik miras örüntüsü, erkek tipi kelliğin erkeklerde kadınlardan daha yaygın olmasının nedenini açıklıyor.

Ancak, kellikle ilişkili geni taşıyan tüm erkeklerin tam saç kaybı yaşamayacağını belirtmek önemlidir. Birden fazla gen söz konusudur ve bunların hepsinin bir arada saç büyümesini nasıl etkilediği, saç kaybınızı nasıl belirleyeceğini gösterecektir.

Kadınlar Neden Etkilenmiyor?

Genetiğin yanı sıra, kadınlar erkeklerden çok daha az DHT ve testosteron üretir. Kadınlar ayrıca, saç köklerinin sağlıklı ve işlevsel kalmasında koruyucu bir rol oynayan östrojen ve progesteron hormonlarının daha yüksek miktarlarına sahiptir. Kadınlarda menopozdan sonra bu iki hormonun seviyesinin düşmesiyle saç dökülmesi başlayabilir.

YAŞLANDIKÇA SAÇ KAYBI ARTAR MI?

Saç dökülmesi, hem erkekleri hem de kadınları etkileyen yaşlanma sürecinin doğal bir parçası olma eğilimindedir. Hormonal faktörler ve genetiğin yanı sıra, yaşlanma vücudumuzda temel değişiklikler yaratır.

Azalan kan akışı, saç köklerinin küçülmesine ve daha ince saç telleri üretmesine neden olabilir. Hücresel değişiklikler, iltihaplanma ve oksidatif stres de yaşlandıkça saç köklerinin zayıflamasında rol oynar ve zamanla kademeli saç incelmesine ve dökülmesine yol açar.

STRES VE YAŞAM TARZI

Son olarak, hem erkeklerde hem de kadınlarda saç dökülmesini etkileyebilecek stres ve yaşam tarzı seçimleri de dikkate alınmalıdır. Yüksek stres seviyeleri, belirli bir saç dökülmesi türünü tetikleyebilir .

Stres nedeniyle, önemli sayıda saç folikülü erken dinlenme evresine girebilir ve bu da dökülmenin artmasına neden olabilir. Bu durum genellikle geçici olsa da, kronik stres erkek tipi kellik sorununu daha da kötüleştirebilir.

Sağlıksız Yaşamın Etkisi

Ek olarak, sigara içmek, aşırı alkol tüketimi ve temel besin maddelerinden yoksun kötü bir diyet gibi belirli yaşam tarzı seçimleri saç sağlığını olumsuz etkileyebilir. Kısacası, sağlıksız yaşam tarzı seçimleri hem erkekler hem de kadınlar için saç büyümesi üzerinde zararlı bir etkiye sahip olabilir.

ÇÖZÜM VAR MI?

Tüm bunları göz önünde bulundurduğumuzda, erkekler ve kadınlar arasındaki saç dökülme şekillerindeki farklılığın genetik, hormonal ve yaşa bağlı olduğu ortaya çıkıyor. Erkek tipi kellik için genetik yatkınlıklar ve erkeklerde DHT'ye karşı artan saç folikülü duyarlılığı, kellik oranlarının artmasına katkıda bulunur. Buna karşılık, kadınların genetik karmaşıklıkları saç dökülmesine karşı ek korumalar sağlar.

Önlemek veya Azaltmak Mümkün Mü?

Neyse ki, saç dökülmesini önlemenin veya azaltmanın birkaç yolu vardır. Piyasada saçların incelmesini önleyen birçok hap bulunmaktadır ve her zaman kalıcı bir çözüm olarak saç ekimi seçeneği mevcuttur.

Bunlar pahalı prosedürler olabilir ve çoğumuz için saç derimizi kurtarmak için bu kadar para harcamak mantıksız veya sürdürülemezdir.

Kaynak: Scienceabc