Ne bir haram yedi, ne cana kıydı

O, 1947 yılının 28 Şubatında Ankara’nın Ayaş ilçesinde doğdu. Dedeleri, Rize’nin İkizdere ilçesine bağlı Cimil köyünden.

Kökleri Konya, bir nedenle göç etmek zorunda kalmışlar. Babası Ilıca, Erzurum nüfusuna kayıtlı ilköğretim müfettişi Cemil Gezmiş. Annesi Erzurum’un Tortum ilçesinde ilkokul öğretmeni Mukaddes Gezmiş.

Deniz, ilk ve orta öğrenimini Sivas’ta, liseyi İstanbul’da Haydarpaşa Lisesi’nde okudu. Henüz lise öğrencisiyken sol düşünceyle tanıştı. 1965 yılında işçi partisine üye oldu. 1966’da İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’ne girdi. İşçi haklarını savunan toplantılarda sık sık gözaltına alındı suçsuz bulunup salıverildi.

22 Kasım 1967’de öğrenci örgütlerinin düzenlediği Kıbrıs mitingi sırasında Aşık İhsani ile birlikte ABD bayrağını yaktıkları iddiasıyla gözaltına alındı ve serbest bırakıldı. 30 Mayıs’ta 6. Filoyu protesto ettiği için yargılandı ve beraat etti.

1968 yılında Devrimci Öğrenci Birliği’ni kurdu, Samsun’dan Ankara’ya Mustafa Kemal yürüyüşü düzenledi.

GENÇLİĞİN FİGÜRÜ

1971’de Gemerek’te yakalanan Deniz Gezmiş, idam cezasına çarptırıldı. İdam cezalarının senatoda oylandığı dönemde Bülent Ecevit, İsmet İnönü ret oyu vermiş, Süleyman Demirel ise infazdan yana oy kullanmıştı. 6 Mayıs 1972’de ise 60’lı yılların önemli gençlik figürlerinden Deniz Gezmiş idam edildi.

Ne bir adam öldürdü, ne kimsenin malına göz dikti, ne ırza geçti, ne yalan söyledi, ne vatanı satmaya yeltendi. Sadece vatanını seven bir gençti.

25 yaşında idam edilmeyi hak edecek ne yapmıştı?

Deniz Gezmiş’in fikirlerini anlatan birkaç sözü;

Biz şahsi hiçbir çıkar gözetmeden, halkımızın bağımsızlığı ve mutluluğu için savaştık!

İddianamede geçen ve bana atfedilen bir cümleyi kabul etmiyorum. Ben silahımı halka ve orduya karşı kullanmadım, ancak vatan hainlerine karşı kullanmak maksadıyla taşıdım ve ‘halka ve orduya karşı kullanırım’ şeklinde beyanda bulunmadım.

Türkiye’nin bağımsızlığından başka bir şey istemedik ve hayatımızı bu yola koyduk. Varlığımızı Türkiye adına armağan ettik. Bunun aksini iddia edenler vatan hainidir.

Deniz’in yaşama hakkı elinden alınmasaydı, bu gün 70 yaşında olacaktı, vatanı için neler yapacaktı, kim bilir?