Drone'lardan nasıl korunacağız?
Fiyatları 350 ile 1.250 dolar arasında değişiyor...
Güntay ŞİMŞEK / HT CUMARTESİ
Bahçenizde oyalanırken ya da yazlığınızda dinlenirken görüntü alan, fotoğraf çekebilen küçücük bir hava aracı tepenizde belirse ne yaparsınız? Hatta sizi gözetler gibi 3-5 dakika oyalansa nasıl bir tedbir alabilirsiniz? Endişelenmekte haklısınız, zira size “şunları yapın” diyeceğimiz bir tedbirler paketi yok. Son yıllarda büyüklerin de en keyifli oyuncağı haline gelen, iş hayatının ayrılmaz bir parçası olabilen küçük insansız hava araçları (İHA), yani “drone”lar, tehlike sinyalleri vermeye başladı. Çünkü bu hava araçlarının gökyüzündeki seyirlerine yönelik henüz ciddi bir düzenleme yok. Sadece Türkiye’de değil Amerika ve Avrupa’da da bu mevzu havacılığın en sıkıntılı konuları arasında...
HER ŞEYİ YAPIYORLAR AMA İZİNLERİ YOK
Nitekim Drone’lar epey ilgi görüyor, yeni model ve markaları piyasaya süren üreticilere ciddi gelir sağlıyorlar. Bu yüzden sürekli yenileri geliştirilirken fiyatları ucuzluyor ve daha geniş kitlelere kontrolsüz bir şekilde yayılmaya devam ediyor.
Drone’lar, artık film ve fotoğraf çekimiyle tanıtımlara, reklamlara imza atıyor. Tarımda ilaçlama, bağ-bahçe, alan koruması hatta sınır güvenliğinde bile kullanılıyorlar. Eğer bir mevzuata kavuşup yasal zeminde faaliyet gösterebilirlerse küçük kargo taşımacılığında, evlere ve iş yerlerine her türlü servislerde kullanılmaları planlanıyor. Ancak henüz somut bir gelişme yok. Şimdilik üzerinde çalışılan husus; güvenlik ve mahremiyet. Dolayısıyla asıl mesele şehir merkezlerinde, hava trafiğinin yoğun olduğu yerlerdeki sıkıntılar. Atatürk Havalimanı’nda uçuş güvenliğini tehlikeye atan hadiseler yaşandı. Bazı ülkelerde özel hayata müdahale anlamına gelen örnekler var. Ancak pizzanızın soğumadan bu araçlarla size ulaşacağı günlere de kendinizi hazırlayın. Şimdiden balkonlarda, pencerelerde, bahçelerde, drone’ların paket bırakabileceği alanlar oluşturmanızda fayda var!
DRONE’LAR NEREDE UÇACAK?
Atatürk Havalimanı üzerinde drone’larla yapılan uçuşları kaydeden bazı meraklılar sebebiyle konu gündemimize girdi. Bu bilinçsiz davranışlar olmasaydı bu denli tartışılmayacaktı. Devlet Hava Meydanları İşletmesi (DHMİ) Genel Müdürlüğü ve Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü (SHGM) uçuş güzergâhlarında ve havalimanlarının üzerindeki izinsiz drone uçuşlarının uçuş emniyetini, can ve mal güvenliğini riske atması sebebiyle idari para cezası verilebileceğini açıkladı. Ancak Türkiye’deki yasal düzenlemelerde İHA’lar için bir detay henüz yok. Merak etmeyin ABD’de de yok.
GPS ÇÖZÜM OLABİLİR
İHA üreten Droneshield şirketinin kurucusu Brian Hearing’e göre bu araçlara GPS özelliği adapte edilebilir. Bu GPS’ler kullanıcının ters rüzgâra kapılarak yönünü kaybeden drone’larını bulabilmesi için... Ama bu sistem geliştirilerek havalimanları gibi yüksek güvenlikli yerlerde önlem alınmasına da destek olabilir.
HERKES SAHİP OLABİLİR...
Bir drone edinebilmek için herhangi bir sertifikaya ve izne ihtiyacınız yok. Hobi amaçlı değerlendirildiği için her yerde satılabiliyor. Çeşidine göre fiyatları değişiyor. En son Boston’da uğradığım bir mağazada fiyatları 350 ile 1.250 dolar arasında değişiyordu.
UÇAKTA İNTERNET SAĞLAYAN EN İYİ HAVAYOLLARI
Uçaklarda wi-fi kullanımı yaygınlaşıyor. Havayolu firmaları, artık ihtiyaç haline gelen wi-fi sistemlerini geliştirmeye devam ediyor. Henüz tam yaygınlaşmamış olsa da önümüzdeki yıllarda bütün uçaklarda yüksek hızlı internet yaygınlaşacak. RouteHappy’nin yaptığı çalışmaya göre yolcularına en yüksek oran ile interneti Kuzey Avrupa ülkeleri sağlıyor.
* Uçuşlarında yüzde 80 internet sağlayanlar: Icelandair ve NorwegianAir.
* Havada yüzde 40-60 arası oranlarda internet hizmet verenler: Etihad, Singapur, Lufthansa ve Iberia.
* Uçaklarında yüzde 20-30 arasında hizmet sunanlar: Emirates, Aeroflot ve Japon All Nippon Airways (ANA).
* Yüzde 15-20 arasında internet bağlantı sağlayanlar: Türk Hava Yolları, Katar Havayolları ve Thai.
HAVAYOLLARINDAN SEVGİLİLERE...
Sevgililer Günü için Türk Hava Yolları, Miles and Smiles üyelerine hediye veriyor. İnternet sitesinden alınan biletlerde geçerli olmayan kampanyaya göre 9-15 Şubat tarihleri arasında İstanbul’dan yurtdışına seyahat edecek sevgililerden birinin bileti sadece 1 Euro.
Pegasus Hava Yolları da Sevgililer Günü sebebiyle yüzde 25 indirim yapıyor. 9-15 Şubat arasında 2 ya da daha fazla kişi için alıncak biletlerde bu indirim uygulanacak. Ancak alınan biletlerle uçuş 15 Nisan-30 Haziran tarihleri arasında, dış hat uçuşlarında geçerli olacak.
Singapur Havayolları ile uçacak yolcular da Singapore Stopover Holiday (SSH) paketi veya bir günlük Singapore Explorer Pass (SEP) rezervasyonunu özel promosyon fiyatı olan 1 Euro’dan yapabilecek. Singapur’dan yapılacak aktarmalı uçuşlardageçerli olan promosyon, Singapur’un 50’nci yıldönümünü kutlamak için tüm yıl boyunca devam edecek.
