Kaçakçı jetgiller!
Jet yakıtı vurgununun arkasında gizli patronlar var
OLCAY AYDİLEK / HT GAZETE
Jet yakıtı vurgununda patronlar gizleniyor. Daha önce lisansları iptal edilen kişiler kendi adlarına değil, eşi, dostu veya çalışanları adına ihrakiye ve akaryakıt dağıtım şirketi kuruyor. Perde arkasından tatlı ve zahmetsiz kâr elde etmeye devam ediyor. Bu şirketlerin kurulmasını önlemek için daha önce 10 milyon TL asgari sermaye şartı getiren EPDK, şimdi de teminat şartı getirmeye hazırlanıyor
Bayram tatili döneminde yaşanan ölümlü otobüs yangınlarıyla gündeme gelen jet yakıtları, mevzuat boşluğundan yararlanan bazı kesimlerin, göz göre göre gelen milyonlarca liralık vurgununu da ortaya çıkardı. Bu konuda ‘sicili’ bozulan bazı kişiler, ihrakiye ya da akaryakıt dağıtım şirketini kendi adıyla kurmuyor. Çalışanları ya da tanıdıklarıbildikleri biri adına şirket kuruyor. Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’ndan (EPDK) lisans alıyor.
UÇAK YERİNE OTOBÜSE SATILIYOR
Bazı dağıtım şirketleri, TÜPRAŞ’tan ÖTV’siz aldığı jet yakıtını, uçaklar yerine kaçak yollarla piyasaya sürüyor. Yakıtın çıkışını da yapıyor. Havacılık şirketleri adına sahte faturalar düzenleniyor. ÖTV’siz yakıt, anlaşmalı akaryakıt istasyonlarına indiriliyor. Ulusal marker da (kayıt içi ürünü gösteren işaretleyici) bulunan ürün, istasyonlarda normal motorine göre çok daha düşük fiyattan (2 TL dolayında) satılıyor.
Kamyon ve otobüsler, normal motorine göre daha ucuz olduğu için yakıt olarak bu ürünü tercih ediyor. Milyonlarca liralık vurgun yapıyor. Devlet de vergi kaybına uğruyor. Kaynaklar, mevzuat uyarınca bu kişilerin kendi adlarıyla yeni lisans alabileceklerini belirterek, “Ancak, daha önceki uygulamaları nedeniyle öne çıkmamayı tercih ediyorlar” dedi. Kaynaklar, bu tür yollara başvuran kişilerin kendilerini gizlemeye çalışsa da bilindiğini söyledi.
TEMİNAT ŞARTI GETİRİLECEK
EPDK, başkaları adına şirket kurmanın önüne geçmek için yeni bir plan üzerinde çalışıyor. Bir süre önce bu şirketler için asgari ödenmiş sermaye tutarını 10 milyon TL’ye çıkardı. Şimdi de teminat koşulu getirmeyi tartışıyor. Buna göre bu şirketlerden, milyonlarca liralık teminat istenecek. Usulsüzlük yapanların teminatları yakılacak.
‘Kaçakçılıkla mücadele artırıldı’
Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, 2014 yılı başından bu yana 24 bin 401 ton madeni yağ ile 37 bin 166 ton akaryakıt ve akaryakıt harici petrol ürünü ele geçirildiğini bildirdi. Denetimlere ağırlık verilerek, akaryakıt kaçakçılığı ile mücadelenin artırıldığının altı çizilen açıklamada, “Bakanlığımız ve diğer mücadeleci kuruluşların çalışmaları neticesinde özellikle Suriye sınırından gerçekleştirilen akaryakıt kaçakçılığına önemli bir darbe vurulmuş ayrıca 10 numara yağın amacı dışında ithal edilmesi ve kullanılmasının önüne geçilmiştir” denildi.
Kaçakçılık davası açılmadı
Enerji yönetimi, bu tür şirketler ve yöneticileri hakkında açılmış kaçakçılık davasının bulunmadığını söyledi. Kaynaklar, “Kaçakçılık davası söz konusu olsa ilgili şirket yöneticileri en az 2 yıl hapis cezası alabilir” dedi.
Teşvik vurgunu artırıyor
Jet yakıtı, havacılık sektörünü teşvik etmek amacıyla uçaklara ÖTV’siz veriliyor. İhraç kaydıyla alınan akaryakıt ise hem ÖTV’den hem KDV’den muaf. Bu durumda vurgunun boyutu daha da artıyor.
Denetimde 3’lü kıskaç dönemi
EPDK, Maliye ve TÜPRAŞ, jet yakıtlarının usulsüz kullanımını önlemek için üçlü mekanizma oluşturdu. TÜPRAŞ, yeni kurulan ya da faaliyette bulunan bir dağıtım veya ihrakiye şirketinin, dikkat çekici miktarda jet yakıtı alması halinde anında konuyu EPDK’ya taşıyor. EPDK, ilgili dağıtım ya da ihrakiye şirketini denetim kıskacına alıyor.
370 bin TL para cezası kesildi
EPDK, sektörde bugüne değin çok sayıda dağıtım ve ihrakiye şirketi hakkında soruşturma yaptı. 20 dolayında ihrakiye ve dağıtım şirketinin, ‘kanuna karşı hile ve gerçek dışı beyan’ nedeniyle lisansını iptal etti. Şirketlere, 370 bin TL dolayında da para cezası kesti. EPDK, halen çok sayıda şirket hakkında soruşturma yürütüyor
