Çocuklara internette yaş sınırı ve yüz tanıma sistemi
Aile Bakanı Ramazanoğlu, internet kullanımı konusunda çocuklara yaş sınırı getirilmesi için çalıştıklarını, sınırın "16 yaş mı, 12 yaş mı" olması gerektiğini tartıştıklarını açıkladı. TBMM İnternet Komisyonu tarafından hazırlanan raporda ise çocuklar için "yaş doğrulama sistemleri" önerildi
Saliha ÇOLAK/ANKARA
Derya ÖZTÜRK-Melis İNCE/İSTANBUL
AİLE ve Sosyal Politikalar Bakanı Sema Ramazanoğlu, dün TBMM’de gazetecilerin sorularını yanıtladı. “Çocukların internet kullanımına yaş sınırı getirilip getirilmeyeceğine” dair soru üzerine, Ramazanoğlu şunları söyledi:
ÜZERİNDE ÇALIŞIYORUZ: Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu Başkanlığı bir çalışma yapıyor. O çalışmaya biz de dahil olduk. İçişleri Bakanlığı, Milli Eğitim Bakanlığı, bizim ve Adalet Bakanlığı’nın ortak yürüttüğü bir çalışma var. “İnternet kullanımı için yaş sınırı 16 yaş mı 12 yaş mı olmalı?” konusunda çalışmalar sürüyor.
BİLGİSAYARINA BAKIN: Aileleri eğitmemiz lazım. Anne-babaların, çocukların çantalarına baktığı kadar onların bilgisayar ve cep telefonlarına da bakmaları lazım. Bir sürü önlemler alıyoruz ama bunları kıran kötü niyetli insanlar var. Onlar sınır tanımaz bir şekilde yayılıyorlar. Filtre koyuyorsunuz, engelleyiciler koyuyorsunuz, onları kırıyorlar. Masum denilen çizgi filmlerde bile bilinç altına yönelik unsurlar var.
KASLAR GELİŞMİYOR: Bir doktor olarak söylüyorum; çocuklar oynamayınca, hoplayıp zıplamayınca, ağaçlara tırmanmayınca kas gelişimleri bile sağlanamıyor. Çocukları haftada bir kere jimnastiğe götürmekle olmuyor. 10 saat bilgisayarın başında oturuyor. Bir doktor ve anne olarak bunu doğru bulmuyorum. Ben, 12 yaşına kadar çocuklarımın eline cep telefonu vermedim.
7.5 MİLYON
Yapılan bir araştırmaya göre, dünyadaki 750 milyon Facebook kullanıcısının 7.5 milyonu 13 yaşın altında.
Yaş doğrulama sistemi
TBMM İnternet Komisyonu tarafından hazırlanan bin 100 sayfalık raporda, çocukların internetin zararlarından korunması için, yaş doğrulama sistemleri önerildi. Raporda, “Kullanıcının yaşını doğrulamak için kredi kartları, kimlik kartları ve hatta yüz yüze doğrulamayı içeren yöntemler uygulanabilmekte” denildi. Facebook Avrupa, Orta Doğu ve Afrika Politika Direktörü de TBMM Komisyonu’na yaptığı sunumda, kural olarak 13 yaşın altındakilerin Facebook hesabı açamadığını vurgulayarak, her toplumun bir yaş sınırı belirlemesi gerektiğini söyledi.
Veli izni gerekecek
İnternette yaş sınırı, dünyada da tartışılıyor. Avrupa Komisyonu’nun önderliğinde Microsoft, Samsung, Apple, Facebook ve Vodafone gibi dünya devi şirketlerin de yer aldığı 28 kuruluş, 1 Aralık 2011 tarihinde benimsediği eylem planında “yaşa uygun gizlilik ayarlarının sağlanması ve yaşa göre içerik sunabilen yaklaşımların geliştirilmesi” önerisinde bulundu. Avrupa Parlamentosu da, Kişisel Verilerin Korunmasına İlişkin Yasa Taslağı kapsamında, çocukların çevrimiçi hizmetlere erişimine sınır getirmeyi planlıyor. Taslak onaylanırsa, 16 yaşından küçük çocuklar Youtube, Facebook gibi sosyal paylaşım ağlarını veli izniyle kullanabilecek.
‘Yaş sınırı yalana itiyor’
Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi’nden Prof. Dr. Buket Akkoyunlu: “Sorun, yaştan öte, bilinçli kullanımının öğretilmemesi. Çocuklara interneti bilinçli kullanımı öğretirsek, 16 yaşının altında veya üstünde olmaları fark etmez. Yaş sınırı konması, çocukları yalan söylemeye itiyor.”
‘Onlar etkinler ama yetkin değiller’
Pedagog Melda Alantan: “Sosyal medyanın çok geniş ve düzensiz kullanımı var. Bu türden yasalar gerekli, çünkü bu çocuklar etkinler ama yetkin değiller.”
‘Bir tuşla deryaya ulaşıyorlar’
Psikolog Serap Duygulu: “Yetişkin kontrolü, ergenlik çığlıkları yaratabilir. Ama çocuğa anne-baba rolü hatırlatılmalı. Çocuklarımız bir tuşla deryaya ulaşıyorlar ve biz bundan haberdar olmuyoruz.”
‘Yasaktan kaçınmak gerek’
Çocuk Psikiyatrı Dr. Ahmet Çevikaslan: “Sosyal medya kullanımının giderek daha erken yaşlara indiğini ve yaygınlaştığını, ebeveynlerin de bunu denetleyememekten ve kötü durumlara karşı çocuklarını koruyamamaktan şikâyetçi olduklarını düşünürsek, bu tür yasaların çıkması anlaşılır... Ama sosyal medya aynı zamanda çocukların iletişimini de destekliyor. Bu anlamda yasakçı düzenlemelerden ve uygulamalardan kaçınmak gerekir.”
‘Çocuklar, teknik sınırlamaları kolayca aşabiliyor’
Maltepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Özgür Yorbik: “12 yaşına kadar, internet kullanımına sınırlama getirilebilir. Ancak bundan daha önemli olan, aile ve çocuğun eğitimidir. Çünkü çocuklar internet için konulan teknik sınırlamaları kolayca aşabiliyor ve yasaklar çok da kullanışlı olmayabiliyor. İnternette kişilerin nasıl olduklarından farklı görünebildikleri, bunu nasıl kötüye kullanabildikleri gibi konularda çocuklar mutlaka bilgilendirilmeli.”
‘Onlar etkinler ama yetkin değiller’
Pedagog Melda Alantan: “Sosyal medyanın çok geniş ve düzensiz kullanımı var. Bu türden yasalar gerekli, çünkü bu çocuklar etkinler ama yetkin değiller.”
‘Ebeveynlerin kontrolü şart’
Çocuk ve Ergen Psikiyatrı Dr. Hülya Bingöl: “Veliler dikkat etmezse, çocuklar internetten her şeye ulaşabilir. Burada özgürlüğü kısıtlamanın ötesinde, çocuğu koruma amacı var. ‘Sansür’ diyerek direkt karşı çıkmak yerine, konu ‘gerekli veya gereksiz’ olarak tartışılmalı. Belirli yaşa kadar ebeveyn kontrolü şart. Medya kullanımı dersleri yaygınlaştırılmalı. İnternet ortamı sonsuz ve korumasız.”
‘Bir tuşla deryaya ulaşıyorlar’
Psikolog Serap Duygulu: “Yetişkin kontrolü, ergenlik çığlıkları yaratabilir. Ama çocuğa anne-baba rolü hatırlatılmalı. Çocuklarımız bir tuşla deryaya ulaşıyorlar ve biz bundan haberdar olmuyoruz.”
