Sanayi 4.0’a hazır mısınız? Geleceğin meslekleri belli oldu
Dünya yeni bir sanayi devrimine giriyor. Sadece robotlar çalıştığı için aydınlatma ihtiyacı olmayan "karanlık fabrika"lar daha çok duyuluyor. Teknolojideki hızlı gelişmeler, zamanında revaçta olan birçok mesleğin bir süre sonra gözden düşmesine yol açıyor. Peki, geleceğin meslekleri ne olacak? Hangi meslekler işlevini yitirip hangi meslekler öne çıkacak? 2022 yılına girerken Türkiye bu dönüşümün neresinde? Endüstri ve işgücü olarak dönüşüm sürecine ne kadar hazırız? Habertürk'ten Ahmet Kıvanç'ın haberi
Buharlı makinenin icadı ve buna bağlı olarak mekanik üretim tesisleri kurulması ile dünyada birinci sanayi devrimi başladı. Bunu elektriğin keşfi ile gelen seri üretim dönemi ve otomasyona geçiş süreçleri izledi. Şimdi de sıra dördüncü sanayi devriminde. Dünyada büyük bir dijital dönüşüm yaşanırken, Covid – 19 pandemisi dönüşümü daha da hızlandırdı. Uzaktan çalışma, pandemi sonrasında da yaygın bir şekilde kullanılacak.
Sadece robotların çalıştığı, aydınlatma ihtiyacı olmayan karanlık fabrikalar ortaya çıkmaya başladı. Çin’de cep telefonu parçaları üreten bir tesisin karanlık fabrikaya dönüşmesiyle çalışan sayısı 650 kişiden 60 kişiye düştü. Siemens’in Almanya’nın Amberg kentindeki benzer fabrikada çalışan sayısında dramatik azalma olmadı ama üretim sürecinin yüzde 75’i robotlara devredildi.
Dördüncü sanayi devriminin temelini oluşturan dijital dönüşüm için trilyonlarca dolar harcanıyor. Üretimde kullanılan robot sayısı her geçen yıl katlanarak artıyor. Nesneler arası internet teknolojilerinin küresel boyutu hızla büyüyor. Çok da uzak olmayan bir gelecekte insanların işlerinin yarısını makine ve robotlarla birlikte yapacağı öngörülüyor.
Önceki sanayi devrimlerine baktığımızda birçok mesleğin tarih olduğu, milyonlarca kişinin işini kaybettiği, buna karşılık çok daha fazla yeni işlerin, mesleklerin ortaya çıktığı görülüyor. Kendini yenileyenler, yeni meslek edinenler dönüşümün olumsuzluklarından daha az etkilendiği gibi avantajlı da çıkabiliyor.
Teknolojik dönüşümün daha da hızlandığı günümüzde, çalışma hayatına atıldığı mesleği emekli oluncaya kadar devam ettirebilenlerin sayısı giderek azalacak. Hayat boyu öğrenmeyi yaşam felsefesi haline getirenler daha iyi uyum sağlayacaklar.
Ancak, dönüşüme ayak uydurmak için kişisel çabalar tek başına yeterli olmayacak. Sanayicisinden işçisine, sendikacısından işverenine, sivil toplum örgütlerinden ülkeyi yöneten hükümetlere kadar herkesin bir seferberlik içinde hareket etmesi gerekiyor.
Diğer taraftan dünyada çalışma biçimleri de hızla değişiyor. Uzaktan çalışma hızla yaygınlaşıyor. Özellikle gençlerin çalışma yaşamından beklentileri değişiyor. ABD’de milyonlarca kişi çalıştığı işini bırakıyor. Köle gibi çalışma düzeniyle bilinen Çin’de gençler arasında “tang ping – sırt üstü yatma” eğilimi giderek artıyor.
SANAYİ 4.0’A HAZIRLIK İÇİN TÜRKİYE’DE NELER YAPILIYOR?
Türkiye’de bu konuda neler yapıldığı ve yapılması gerektiği konusunda Gazeteci Hacer Boyacıoğlu’nun “İş’te Gelecek” kitabı önemli bir başvuru kaynağı niteliği taşıyor. Hacer Boyacıoğlu’nun Türk Metal Sendikası Araştırma ve Eğitim Merkezi Yayınları arasında çıkan kitabında, önde gelen sanayi şirketlerinin yöneticileri ile sendikacılar ve akademisyenlerin görüşlerine yer verildi. Kitapta, Sanayi 4.0’a yönelik hazırlıklarını, görüş ve önerilerini anlatan kişiler şöyle: Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu (TİSK) ve Metal Endüstrisi İşverenleri Sendikası (MESS) Başkanı Özgür Burak Akkol, Ford Otosan Genel Müdürü Haydar Yenigün, OYAK Renault Genel Müdürü Antoine Aoun, Arçelik CEO’su Hakan Bulgurlu, Türk Traktör Genel Müdürü Aykut Özüner, MAN Türkiye CEO’su Münür Yavuz, Siemens Türkiye Yönetim Kurulu Başkanı ve CEO’su Hüseyin Gelis, Marelli Mako Genel Müdürü Erol Bakan, Bosch Teknik Genel Müdürü Mustafa Bulut, ILO Türkiye Direktörü Numan Özcan, INDUSTRIALL (Küresel Sanayi İşçileri Sendikası) Genel Sekreter Yardımcısı Kemal Özkan, Prof. Dr. Seyhan Erdoğdu, Prof. Dr. Güven Sak, Türk Metal Sendikası Genel Başkanı Pevrul Kavlak.
Sanayi 4.0’ın istihdamı azaltacağı görüşüne karşılık, Sanayi 4.0 dolayısıyla Türkiye’de 2030 yılına kadar 3 milyondan fazla iş artışı beklendiğine ilişkin öngörüler de bulunuyor. İstihdam artışı beklense de bu artıştan, mesleki beceri bakımından kendisini dönüştürebilen kişilerin yararlanacağı bir gerçek.
Peki, Sanayi 4.0 ile öne çıkması beklenen meslekler neler?
İŞTE GELECEĞİN MESLEKLERİ
Robot tamircisi
Estetisyen
Yaşlı sağlık görevlisi
Erken çocukluk öğretmeni
Dijital terzi
Djital anma uzmanı ve arşivcisi
Yaşam boyu eğitim danışmanı
Su yönetimi uzmanı
3D baskılı bina tasarımcısı
Uydu ağı bakım mühendisi
Veri analisti
İnsansız hava aracı operatörü
Giyilebilir teknoloji mühendisi
Yeni malzeme mühendisi
Sanal mağaza asistanı
Yapay zekâ iş geliştirme uzmanı
Yapay zekâ eğitimcisi
Mobil aplikasyon ve oyun uzmanı
Endüstriyel veri bilimci,
3 boyutlu teknoloji mühendisi
Yapay zekâ sağlık teknisyeni
Kuantum bilgisayar programcısı
İnsan ve teknoloji entegrasyon uzmanı
Çocuk yardımcısı robot programcısı
Etik hacker -bilgisayar korsanı
Entegre ev teknolojisi uzmanları
Makine öğrenimi geliştiricisi
Yapay zekâ fikri mülkiyet uzmanları
Blokzincir yetenek analisti
Veriye dayalı tıbbi teşhis uzmanı
Genetik koçu
Sanal cerrah
Algoritma yorumlayıcısı
Veri gizliliği uzmanı
Veri atığı geri dönüştürücüleri
Adli veri analisti
