Yarı zamanlı çalışma yönetmeliği ve doğum sonrası ücretsiz izin hakkı: Kısmi süreli çalışma şartları nelerdir?
Kısmi süreli çalışma için şartlar bulunmaktadır. Kadın işçiler doğum sonrası kısmi süreli çalışma yani yarı zamanlı çalışma talebinde de bulunabilirler. Kısmi süreli çalışma nedir? Hangi iş yerlerinde kısmi süreli çalışma talep edilebilir? 2016'da yayınlanan yönetmelik ile işçinin kullanabileceği ücretsiz izin hakkı belirlenmiştir.
Doğum sonrası kadınlar çocuğun bakımı ile ilgili alınan doğum izni dışında ücretsiz izin hakkını kullanabilir. Yarı zamanlı çalışma şartları nelerdir? Kısmi süreli çalışma yönetmeliğinde bilmeniz gerekenler... Kadın işçiler gebelik durumunda doğum olmadan 8 hafta önce ve doğumdan sonra 8 hafta analık yani gebelik izni kullanabilir. Ancak yasaya göre bebeğin yetiştirilmesi için tanınan izin hakkı bununla sınırlı değildir. 2016 yılında Resmi Gazete’de yayınlanan yönetmeliğe göre kadınlara doğum sonrası çeşitli izin hakları verilmektedir. (08.11.2016 tarih ve 29882 Sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Analık İzni Veya Ücretsiz İzin Sonrası Yapılacak Kısmi Süreli Çalışmalar Hakkında Yönetmelik)
Doğum izni biten kadına ya da 3 yaşından küçük evlat edinen kadına (ya da erkeğe) birinci doğumda altmış gün, ikinci doğumda yüz yirmi gün, sonraki doğumlarda ise yüz seksen gün süreyle haftalık çalışma süresinin yarısı kadar ücretsiz izin verilir. Ancak unutmayın ücretsiz izin hakkını kullanan annelere süt izni verilmez.
6 AYA KADAR ÜCRETSİZ DOĞUM İZNİ
Doğum izni biten kadın çalışanlara işçinin istemesi koşulu ile 6 aya kadar ücretsiz izin hakkı tanınır. Bu süre yıllık izin ücreti hesabı yapılırken dikkate alınmaz. Ayrıca ücretsiz izin hakkı 3 yaşını doldurmamış bir çocuğu evlat edinen eşlerden birine de verilebilir. İkiz ya da daha fazla çoğul gebelik olması durumunda çocuk sayısına göre 6 aya 30 gün eklenir.
KISMİ SÜRELİ ÇALIŞMA NEDİR? YARI ZAMANLI ÇALIŞMA NASIL OLUR?
Doğum için kullanılan ücretsiz izin süresinin bitimi ile talep edilmesi durumunda kısmi süreli çalışmaya geçilebilir. Yarı zamanlı çalışma olarak bilinen kısmi çalışma süresi işveren tarafından belirlenir. İşçi bu haktan faydalanmak istediğini en az bir ay önceden dilekçe yazarak bildirmelidir. İşçi, eşinin çalıştığına dair belgeyi kısmi süreli çalışma talebine eklemek zorundadır. İşveren haftalık çalışma süresinde işin niteliği ve işçinin istediğine göre bir zaman belirler. Ayrıca Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından hazırlanan analık izni yönetmeliğinde “ Kısmi süreli çalışan işçinin ücret ve paraya ilişkin bölünebilir menfaatleri çalıştığı süreye orantılı olarak ödenir.” denilmektedir.
Tam süreli çalışmaya geçince aynı çocuk için tekrar yarı zamanlı çalışma izni talep edilemez. Yazılı olarak iş yerine tam zamanlı çalışmaya dönmek istediğini bildirir.
KISMİ SÜRELİ ÇALIŞMA ŞARTLARI
Anne ve baba çalışıyor olmalıdır. Eşlerden biri evdeyse çalışan eş bu haktan faydalanamaz. Ancak evde olan eşin sürekli bakım ve tedavi gerektiren bir hastalığı olması durumunda tam teşekküllü hastaneden alınacak rapor ile çalışan eş kısmi süreli çalışabilir. Ayrıca evlat edinme ve ayrılık durumlarında velayet alan eş bu haktan faydalanabilir.
Öte yandan kısmi süreli çalışmaya başlayanlar için aranan bu şartlar sadece başvuru esnasında önemlidir. Kısmi süreli çalışmaya başladıktan sonra şartların değişmesi önemli değildir.
KISMİ SÜRELİ ÇALIŞMA HANGİ İŞ KOLLARI İÇİN MÜMKÜN?
İşverenin uygun bulması halinde birçok iş kolunda kısmi süreli çalışma hakkı verilebilir. Yasada, özel sağlık kuruluşlarında mesul müdür, sorumlu hekim, laboratuvar sorumlusu ve sağlık hizmetinden sayılan işler, sanayiden çalışılan işler, mevsimlik işler geçmektedir.
