Mahsa Amani kimdir ve neden öldü? İran'da neler oluyor?
Mahsa Amani kimdir, neden öldü? İran'da son günlerde yaşanan protestolar ve bu protestoların simge ismi haline gelen Mahsa Amani Türkiye kamuoyunda merak edilip araştırıyor. Peki, Masha Amani kimdir, neden öldürüldü? İran'da neler oluyor? İşte detaylar...
NE OLDU?
Görgü tanıkları, Amini'nin gözaltına götürülürken polis minibüsünde darbedildiğini gördüklerini söyledi.
Polis, 22 yaşındaki Amini'nin kalp krizi sebebiyle hayatını kaybettiğini iddia ediyor. Ailesi ie Amini'nin vücudunda işkence sonucu morluklar oluştuğunu öne sürüyor.
Polis ayrıca, Amini'nin yüzünü tutarak yere düştüğünü gösteren olayın kamera görüntülerini yayınladı. Amini'nin babası, görüntülerin düzenlendiğini ve kızının önceden bir sağlık sorunu olmadığını dile getirdi.
İranlı bir sağlık yetkilisi de ailenin ifadelerini destekledi ve Amini'nin büyük olasılıkla kafasına aldığı bir darbe sebebiyle hayatını kaybettiğini söyledi.
NEDEN PROTESTO EDİYORLAR?
Ülkede özellikle gençler arasında siyasi ve sosyal kısıtlamalara kızgınlık artarken, Amini'nin hayatını kaybetmesi İranlıları derinden etkiledi.
Yetkililerin polisin olaya karıştığını inkar etmesi ve gözaltında yer alan memurların yargılanmalarını talep etmesi insanlar kızdırdı. Ahlak polisinin kaldırılması, İran'daki Şeriat yönetimine son verilmesi yönünde çağrılar yapıldı.
Protestoların çoğu, ülkenin katı muhafazakar yasalarına karşı isyanın bir işareti oldu. Kadınlar başörtülerini çıkardı, sosyal medyada saç kesme eylemi başlattı; bazı erkekler de buna destek verdi.
Diğer yandan, 2020-2021 yıllarında İran'da güvenlik güçleri ile protestocular arasında yaşanan çatışmalarda binden fazla kişinin hayatını kaybettiği tahmin ediliyor.
İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi'nin yayınladığı başörtüsü kararının ardından aylardır çok sayıda kadın kararı protesto etmek için başörtülerini çıkarmıştı.
New York'taki Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nda konuşan Reisi, protestolardan veya Amini'den ismen bahsetmedi, ancak batılı ülkeleri "İran'da soruşturulan bir olaya" tepkileri nedeniyle eleştirdi.
İranlı yetkililer, Amini'nin ölüm nedeni hakkında soruşturma yürüttüklerini söyledi. Ancak protestocular bir iç soruşturmaya pek inanmıyor ve ahlak polisinin kaldırılmasını istiyor.