Politika faizi nedir ve ne işe yarar?
Politika faizi, ekonomide öne çıkan kavramlardan biridir. Merkez Bankası, bankalara istedikleri likiditeyi sağlamak amacıyla belli bir oranda kredi verir. Bu faizin oranları, politika faiz oranı olarak adlandırılır. Bu oran, ekonomik canlılığı önemli ölçüde etkiler.
Politika faizi, Merkez Bankası'nın uyguladığı bir kontrol mekanizmasıdır. Genelde gösterge faizi ile karıştırılsa da aslında iki kavram birbirinden çok farklıdır. Peki, politika faizi nedir, ne işe yarar? İşte, detaylar...
POLİTİKA FAİZİ NEDİR?
Merkez bankalarının resmi faiz oranları yoluyla para arzı ve kısa vadeli faiz oranları üzerinde kontrol yeteneği vardır. Merkez bankaları, bankaların ihtiyaç duyduğu likiditeyi sağlamak için bankalara verdiği kısa vadeli borçların ve fazla likiditeyi çekmek amacıyla yaptığı borçlanmanın faiz oranlarını kendisi belirler.
Faiz kararı alınırken, orta vadeli bir bakış açısıyla, gelecek dönem enflasyon görünümüne odaklanılır.
POLİTİKA FAİZİ NASIL BELİRLENİR?
Politika faiz oranı hakkındaki kararları Para Politikası Kurulu almaktadır. Para Politikası Kurulu, maliye politikasına ilişkin göstergelerden, toplam arz – talep dengesinden, birim maliyetten, kamu ve özel sektör fiyat davranışlarından, enflasyon beklentilerinden ve döviz kurlarını etkileyebilecek gelişmelerden de yararlanmaktadırlar.
POLİTİKA FAİZİ NE İŞE YARAR?
Merkez Bankası’nın politika faizlerini artırması, borç alacak olan bankaların daha yüksek faiz ödeyecekleri anlamına gelmektedir. Bu durum da kredi ve mevduat faizlerinde artışa neden olacaktır.
Politika faizinin yükselmesi sonucunda bankalar merkez bankasından alacakları fonu düşük tutacaklardır. Bu da aslında toplam kredi miktarının azalması anlamına gelmektedir.
Bütün bunların sonucu ise ekonomik durgunluğa yol açabilmektedir. Aynı zamanda politika faizlerinin yükselmesi dolar kurunda düşüş görülmesine de neden olabilir.
Merkez Bankası’nın politika faizlerini düşürmesi ise kredi toplam tutarını yükseltecektir. Bankalar böylece Merkez Bankası’ndan daha fazla borç alabileceklerdir. Bu da daha fazla fona sahip olabilecekleri anlamına gelmektedir.
Bu sayede toplam kredi tutarı da yükselmiş olacaktır. Bütün bunların sonucunda ekonomide canlılık gözlemlenebilecektir. Döviz kuru da bu yaşanan gelişmeler sonucunda yükselişe geçecektir.