Habertürk
    Takipde Kalın!
      Günlük gelişmeleri takip edebilmek için habertürk uygulamasını indirin
        Haberler Gündem Eğitim Protaktinyum Nedir, Nerelerde Kullanılır? Protaktinyum Kullanım Alanları, Özellikleri, Periyodik Tablodaki Simgesi ve Yeri

        Radyumdan daha nadir bulunan radyoaktif kimyasal element, hem yapay olarak üretilir hem de doğada bulunabilir. Geleceğin elementleri arasında olabilecek kapasiteye sahip olan protaktinyum çoğunlukla araştırma amaçlı kullanılmaktadır. Protaktinyum nedir? Nerelerde kullanılır? Protaktinyum simgesi, sembolü ve periyodik tablodaki yeri nedir? Kullanım alanları ve özellikleri nelerdir? İşte, merak edilen detaylar.

        Protaktinyum Nedir?

        Saf protaktinyum parlak, soluk gümüş renkli ve yoğun bir yapıya sahiptir. Gümüşî beyaz görünümlü bu radyoaktif bir metal element az sayıda bileşik oluşturabilir. Oluşturduğu bileşiklerin birkaçı ise renklidir. Çeşitli bileşikler oluşturmak için oksijen, su buharı ve inorganik asitlerle kolayca tepki verir. Protaktinyumun oksitler, hidritler, halojenürler ve orgonametalik bileşikler oluşturduğu gözlemlenir. Protaktinyum metali, hava varlığında yavaş yavaş bozunarak oksitler oluşturur. Element radyoaktif ve toksik olmasından dolayı insan doğasına zararlı bir element olarak öne çıkmaktadır.

        REKLAM

        Protaktinyum Nerelerde Kullanılır?

        Nadir bir element olan protaktinyum, yüksek radyoaktivite ve toksisite sergilendiğinden dolayı bilimsel araştırmalar dışında herhangi bir kullanım alanına sahip değildir.

        Protaktinyum Simgesi

        Element "Pa" simgesiyle ifade edilmektedir. Protaktinyum, doğada uranyum kaynağı olan uranyum oksit cevheri uraninitten elde edilir. Uranyum elde edilirken yan ürün olarak da üretilebilmektedir. Ayrıca çıkarıldığı nükleer reaktörlerdeki kullanılmış yakıt çubuklarında da bulunur. 29 radyoaktif izotopu bulunur; kararlı izotopu yoktur. Protaktinyumun en çok bulunan ve en uzun ömürlü izotopu Pa-231’dir. Bu izotopun yarılanma ömrü 32 bin 760 yıldır.

        Protaktinyum Sembolü

        Element periyodik tabloda "Pa" sembolüyle temsil edilmektedir. Vücudun bu elemente maruz kalmasının başlıca nedenleri besin ve su alımıdır. Ayrıca protaktinyumdan oluşan kirlenmiş tozun solunması da başka bir nedendir.

        REKLAM

        Protaktinyum Periyodik Tablodaki Yeri

        Periyodik tablonun 7. periyodunun aktinitler grubunda yer alan 3. elementi olarak karşımıza çıkan protaktinyumun atom numarası 91'dir.

        Protaktinyum Kullanım Alanları

        Protaktinyum elementinin günümüzde bilinen hiçbir kullanım alanı yoktur; yalnızca temel bilimsel araştırmalarda kullanılır.

        Protaktinyum Özellikleri

        • Yeryüzünde doğal olarak oluşan en pahalı ve en nadir elementlerden biri olduğu bilinmektedir.
        • Erime noktası 1568 derece, kaynama noktası bilinmemektedir.
        • Aktinit element serisinde yer almaktadır.
        • Canlılar için tehlikeli ve toksiktir.
        • Protaktinyum doğası gereği paramanyetiktir.
        • Aktinyum, protaktinyumun radyoaktif bozunmasının bir ürünüdür. Dolayısıyla protaktinyum, "aktinyumun ebeveyni" ya da "aktinyumun atası" olarak da adlandırılmaktadır.
        • Toryum-230 yavaş nötronlarla ışınlanarak protaktinyum-231 elde edilir. Protaktinyum elde etmenin başka bir yolu da toryum-232'nin hızlı nötronlarla ışınlanmasıdır.
        • Bugüne kadar elde edilen en büyük protaktinyum miktarı ise 1961’de Büyük Britanya Atom Enerjisi Kurumu’nda 125 gram olarak üretilmiştir.
        • Protaktinyum, toryum ve uranyum arasında yer alan bir ara madde olmasına karşılık bu elementler kadar kullanışlı değildir.
        • Protaktinyum bileşikleri genellikle +4 ve +5 oksidasyon durumlarını gösterir. Bu hem çözeltiler hem de katılar için geçerlidir.
        • Bazı katı fazlı protaktinyum bileşiklerinin +3 ve +2 oksidasyon durumlarını sergiledikleri gözlemlenmiştir.
        • Protaktinyum vücuda girdiğinde ciddi sorun oluşturur. Sebep olabileceği en büyük sorun kanserdir. Protaktinyumun vücut içindeki hareketi neredeyse tüm organları bozabilecek kapasitededir.
        • Kimyasal araştırmalar dışında ciddi bir uygulaması ve kullanımı bulunmamaktadır.
        ÖNERİLEN VİDEO
        Haberi Hazırlayan: Kubilay Kos
        GÜNÜN ÖNEMLİ MANŞETLERİ