Böbrek taşının belirtileri nelerdir? Böbrek taşı nasıl düşürülür?

Zaman zaman şiddetli sancılarla bizi uykumuzdan uyandıran, oluşturduğu şiddetli ağrılar nedeniyle günlük yaşantımızı dahi zorlaştıran böbrek taşından kurtulmanın kolay yolları nelerdir? Detaylar haberimizde...

Giriş: 04.01.2025 - 15:30 Güncelleme: 04.01.2025 - 15:30

Böbrek taşını düşürmenin kolay yolları neler?

Kendisi çok ufak olsada meydana getirdiği çok fazla rahatsız edici böbrek taşları, çoğu kişi için kronikleşmiş ve sonu gelmeyen bir dönem gibi düşünülebiliyor. Peki, böbrek taşlarından kurtulmanın yolları neler? İşte detaylar...

Böbrek taşları, böbrekler veya idrar yollarında bulunan kristallerden oluşan sert birikintilerdir. Mineral ve tuzlardan oluşurlar. Renal lithiasis veya nefrolitiyazis denilen böbrek taşları tek böbrekte oluşabileceği gibi her iki böbrekte de gelişebilir.

Böbrek taşları genellikle üreter yani idrar yoluna girdikleri dönemde belirti vermektedir. Böbrek taşının yaygın semptomları arasında bel ve sırt ağrısı, idrarda kan, mide bulantısı, kusma, ateş ve kötü kokan ya da bulanık görünen idrar yer alır.

REKLAM

Böbreğinde taş olan kişilerde genel olarak görülen belirtiler şunlardır:

- Böbreklerin olduğu noktada, sırtta, kaburgaların altında, alt karın bölgesinde ve kasıklarda ağrı

- İdrar yaparken yanma, ağrı ve sık idrar yapma ihtiyacı

- İdrar renginde ve kokusunda değişiklik

- Mide bulantısı ve kusma olabilir.

- İdrar miktarında azalma

- Yoğunluğu değişen idrar akışı

- Böbrek taşı enfeksiyona neden olduysa idrar rengi bulanıklaşır ve koyulaşır. Ateş ve üşüme-titreme görülebilir.

Eğer böbrek taşının idrar yolunu tıkadıysa kişilerde ilerleyen dönemde böbrek fonksiyonunu kaybeder ve çift taraflı ise böbrek yetmezliği gelişebilir.

Böbrek taşı oluşumunun nedeni henüz tam olarak aydınlatılamasa da, taş oluşum riskini artıran birçok etmen vardır:

REKLAM

- Genetik: Ailesinde taş hastalığı bulunan bir kişide taş hastalığı görülme riski 2,5 kat artmaktadır.

- Diyet: Son zamanlarda yapılan çalışmalar özellikle diyet alışkanlıklarının değişmesine bağlı olarak böbrek taşı hastalığı görülme sıklığının arttığını göstermektedir. Bu artışa temel olarak lif ve alkali bakımından zengin gıdaların alımının azalması ve rafine şeker, yağ, hayvansal proteinler ve tuz alımının artmasıyla diyet alışkanlıklarındaki değişiklikler neden olmuştur.

- Yetersiz sıvı alımı: Günlük 1 litrenin altında idrar çıkımı normal kişilerde bile idrarın yoğunlaşmasına ve minerallerin kristalleşmesine neden olabilmektedir.

- Cinsiyet: Erkeklerde daha sık görülmektedir.

- Yaş: En sık 40-60 yaş arasında görülür.

- Coğrafi bölge ve iklim: Sıcak iklimlerde ve yaz aylarında terleme ile fazla sıvı kaybının yol açtığı idrar miktarında azalma ve güneş ışıklarına maruziyete bağlı D vitamini artışı suçlanmaktadır.

- Meslek: Sürekli sıcak ortamda çalışmak durumunda kalan kişilerde risk artmaktadır.

- Obezite: Obez kişilerde idrar asiditesi artarak minerallerin kristalleşmesi için uygun ortam oluşur.

- Sistemik hastalıklar: Primer hiperparatiroidizm, Crohn hastalığı ve gut hastalığı böbrek taşları için risk oluşturmaktadır.

Böbrek taşı düşürmenin en kolay yolu, taşın boyutu ve konumuna bağlı olarak farklılık gösterebilir. 5 mm ve daha küçük taşlar genellikle %70 oranında kendiliğinden düşebilir. Taşın düşme olasılığı üreterin mesaneye yakın kısmında daha yüksektir.

Küçük taşlar için günde 2-3 litre sıvı alımı önerilir. Yeterli miktarda su içmek idrarı seyreltir ve taşın idrar yoluyla atılmasını kolaylaştırır. Bu yöntem taşların doğal yolla düşmesini sağlar.

Hareket etmek böbrek taşlarının düşmesine yardımcı olabilir. Egzersiz yapmak taşın idrar kanalından geçişini hızlandırabilir ve ağrıyı azaltabilir.

REKLAM

Bazı ilaçlar böbrek taşlarının düşmesini kolaylaştırabilir. Ağrı kesici taş düşerken oluşan rahatsızlığı azaltırken, üreteri genişleten ilaçlar taşın geçişini hızlandırabilir. Ürik asit taşları için kullanılan özel ilaçlar, taşın kimyasal olarak çözülmesini sağlar.

Şok dalga taş kırma yöntemi, taşları küçük parçalara ayırmak için vücut dışından yoğun ses dalgalarının kullanılmasıyla yapılır. Bu parçalar daha sonra idrar yoluyla atılır. ESWL yöntemi 2 cm’den küçük taşlarda etkili olup hasta için konforlu bir tedavi seçeneği sunar. ESWL, taşın boyutunu küçülterek doğal yolla atılmasını kolaylaştırır ve ağrısız bir süreç sağlar.

Bu yöntemde ince bir üreteroskop kullanılarak taşın bulunduğu bölgeye ulaşılır ve taş lazer veya küçük cihazlarla parçalanır. Üreteroskopik taş kırma işlemi daha büyük taşların tedavisinde kullanılır ve taşın tamamen çıkarılmasını sağlar.

REKLAM

Beslenme alışkanlıklarındaki değişiklikler, böbrek taşlarının oluşumunu ve düşmesini etkileyebilir. Oksalat, kalsiyum, sodyum ve purin gibi maddelerin fazla alımından kaçınmak taş oluşum riskini azaltır. Dengeli beslenmek taşın düşmesini sağlarken yeni taşların oluşmasını engelleyebilir.

- Fesleğen

- Kereviz

- Elma

- Üzüm

- Nar

- Karpuz

B6 Vitamini (piroksin) takviyeleri de taş oluşumundan korunmada etkilidir. Barbunya fasulyesi kaynatma suyu, böbrek taşı problemlerini önlemek için etkili bitkisel tedavilerden biri olabilir.

Her böbrek taşı için ameliyat gerekli oymayabilir. Artmış su tüketimi, ilaç tedavisi gibi önlemlerle düşmeyen böbrek ve idrar yolu taşlarında ameliyat gündeme gelebilir.

- Şiddetli ağrı ve enfeksiyona neden olan böbrek taşları

- Kendi başlarına düşmesi mümkün olmayan büyüklükteki böbrek taşları

- Kanamaya neden olan böbrek taşları

- Böbrek hasarına yol açabilecek böbrek taşları ameliyat edilmelidir.

- Tam tıkanma yapan taşlar