Uzayda yemek bir başkadır! Astronotlar nasıl beslenir?
Türkiye'nin ilk uzay yolcusu Alper Gezeravcı'nın da üyesi olduğu Ax-3 misyonu, 18 Ocak 00.49'da gerçekleştirilecek. Öğrenilen bilgilere göre Gezeravcı'nın 14 gün boyunca tüketeceği yemekler istasyona kendisinden önce gönderildi. Bu konu kapsamında en çok merak edilen: Astronotlar uzayda ne yiyor, nasıl besleniyor? Peki bu yiyecek ve içecekler neye göre belirleniyor? İşte detaylar...
Türkiye'nin ilk astronotu Alper Gezeravcı'nın uzay yolculuğu saatler sonra başlayacak. Canlı yayınlanacak yolculuk aynı zamanda bilim merkezleri ve meydanlardaki etkinliklerle takip edilebilecek.
Alper Gezeravcı, 14 gün boyunca Uluslararası Uzay İstasyonu'nda (ISS) üniversite ve araştırma kurumlarınca hazırlanan 13 farklı bilimsel deneyi gerçekleştirecek. Gezeravcı’nın uzay istasyonunda yiyeceği yemekler kargolanarak istasyona gönderildi.
Peki, uzaya giden astronotlar, yer çekiminin olmadığı bir ortamda nasıl besleniyor? Astronotların menülerinde neler var? İşte uzaya şimdiye kadar 30’dan fazla yemek çıkarmış Fransız aşçının açıklamaları...
ASTRONOTLAR UZAYDA NASIL BESLENİYOR?
İnsanların günlük yaşamlarında yaşlarına ve kilolarına göre değişiklik gösteren makro ve mikro besinlere ihtiyaç duyar. Makro besinler karbonhidrat, protein ve yağ bileşenlerini kapsar. Mikro besinler ise mineral ve vitaminleri kapsar. Ancak astronotlar yanlarında birçok malzeme götürüp orada pişiremez bu nedenle öğünler basit ama fazlasıyla besleyici olmalı. Örneğin 1961 - 1966 yılları arasında gerçekleştirilen bir uzay görevinde vakumlu poşetlerin içerisinde tavuk, pastırma, kraker, çikolata ve ananas görülmüş. 1968 - 1972 yılları arasında yapılan Apollo görevleri için hazırlanan yemekler ise hindi, çikolata, toz karbonhidrat olmuş.
KIRINTI ÇIKARMAMALI
1973-1974 yıllarında Skylab Uzay İstasyonu için NASA özel ısıtıcı, konserve et ve sebzelerden oluşan bir menü hazırlamış. 1981-1986 yıllarında gerçekleşen Shuttle projelerinin menüsünde ise badem, şekerleme, yumurta, karbonhidrat tozu, protein tozu, portakal suyu, greyfurt suyu yer almış. Zaman geçtikçe astronotların evlerinde hissetmeleri için menüler geliştirilmeye başlandı. Uzayda kalori miktarı sınırlı tutulsa da Dünya’yı aratmayacak tatlar sunmaya artık daha fazla özen gösteriliyor. 2004 yılından beri NASA ile işbirliğinde olan dünyanın en iyi şeflerinden Alain Ducasse, kolay sindirilebilir ve kırıntı çıkarmayacak yiyecekleri hazırlıyor. Çünkü kırıntılar yer çekimsiz ortamda istasyondaki aletleri bozabilir.
DOĞUM GÜNLERİNDE ÖZEL MENÜLER
Astronotlar günlük hayatlarında besin değeri yüksel, dondurulmuş ya da kurutulmuş yiyecekleri tüketiyor olsalar da doğum günleri gibi özel günler için mutlaka daha farklı lezzetler sunuluyor. Fransız şef Alain Ducasse, tüm yiyecekleri katı kurallara uyarak hazırladıklarını söylüyor. Astronotların hastalanmaması için yiyeceklerde bakteri olmaması, içinde sıvı bulunmaması en önemli kurallar arasında.
