Referandumun ayak sesleri…

CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu’nun New York açıklamasını yayınladığı twitter mesajı önemliydi.

Gitmeden önce başörtüsü ile sınırlı kalmak kaydıyla Anayasa değişikliğine destek vermeye hazır olduğunu açıklayan CHP lideri, bu mesajında tersi bir tutum takındı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı işaret ederek, “Onunla ne aile konuşulur, ne Anayasa... Bu konu kapanmıştır” dedi.

Kılıçdaroğlu ile geziye katılan gazeteciler de bu sözlerin CHP’nin Anayasa değişikliğine destek vermeyeceği anlamına geldiğini yazdı.

CHP yöneticileri ile dün sohbet ederken gördüğüm şu ki, içlerinden bir grup Anayasa değişikliğine destek vermemek gerektiği konusunda ısrarlı.

Bir başka grup ise başörtüsü tek başına gelirse destek vermeleri gerektiğini belirtip, “Eğer başka maddeler eklenirse karşı çıkmalıyız. Bu iş referanduma giderse bize yaramaz” bakışında.

Hemen belirteyim AK Parti sadece başörtüsü konusunu kapsama alacak bir hazırlık yapmıyor; aile konusunu da içine alan düzenlemeye hazırlanıyor.

Nitekim AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Hayati Yazıcı, dün yaptığı açıklamada Cumhurbaşkanı’nın yurt dışından dönüşünün beklendiğini ve alternatifli paket hazırladıklarını duyurdu.

Yazıcı, Anayasa’nın hak ve özgürlüklere ilişkin 24’üncü maddesi ile aileyi tanımlayan 41’inci maddesi üzerinde çalıştıklarını belirterek şu açıklamada bulundu:

“Bu madde içerisinde ailenin kimlerden oluşacağını ve karı-kocanın haklarının neler olduğuna ilişkin bir cümleden ibaret bir düzenleme çalışması yapıyoruz. Bu ikisini birlikte mi getirelim, farklı bir zamanda mı gelsin bunları da tartışıyoruz…”

Aile ile ilgili düzenlemenin pakette yer alıp almayacağına henüz karar vermediklerini de sözlerine ekledi.

İYİ Parti henüz tutum bildirmedi, gereksiz bir tartışmaya girildiğini söylemekle yetindi.

HDP ise CHP gibi başörtüsü konusu dışında bir düzenleme gelirse oy vermeyeceğini açıkladı…

Görüldüğü gibi tarafların pozisyonunu net…

AK Parti de her halükarda Anayasa değişikliğini getirmekte kararlı…

Sorun da bu aşamada başlıyor.

Çünkü Cumhur İttifakı bileşenleri AK Parti ve MHP’nin toplamı Anayasa değişikliğinin geçmesine yetmiyor; toplam oyu 335’de kalıyor.

En azından referandumlu geçebilmesi için 26 oy eksiği var.

Yani İYİ Parti veya HDP’den birinin desteğine ihtiyaç duyuyor.

Milliyetçi muhafazakar tabana dayanması dolayısıyla İYİ Parti’nin ağırlıkla desteği söz konusu olduğunda referandum kaçınılmaz hale gelecek gibi görünüyor.

Önceki akşam İYİ Parti’nin etkin bir ismi ile sohbet ederken içine girdikleri bu girdaba dikkat çekip ekledi:

“Destek vermesek tabana izah edemeyiz, verirsek de 6’lı masada çatlak var algısına yol açar… Referandumda taban bölünür…”

AYNI GÜN SEÇİM KARARI GELİRSE

Eğer ki bir referandum söz konusu olacaksa, bunun zamanlaması da önemli…

Var sayalım ki AK Parti teklifini getirdi ve TBMM’den 360 ile 400 arasında oyla geçirdi…

Anayasa’nın Halk Oyuna Sunulmasına İlişkin Kanun’u gereği 60’ıncı günü takip eden ilk Pazar referanduma gidilmesi gerekiyor.

Referandum ile seçimi eşitleyen rakam da burada ortaya çıkıyor.

Seçim kanunları da karar alınması halinde 60 günden önce sandığın getirilemeyeceğine hükmediyor.

Yani referandum kararının çıktığı gün, seçim kararı da alınırsa, Cumhurbaşkanlığı, milletvekili genel seçimleri ile referandum sandığının aynı güne denk gelmemesi için neden yok…

1995’TEN FARKI

Bu aşamada 1995’teki Anayasa değişikliğinde karşılaşıldığı gibi “referandumun ilk milletvekili seçimiyle birlikte yapılacağına” ilişkin bir kanun maddesi de eklenebileceği savunulabilir.

Nitekim o dönem konuldu, ancak üçte ikiden fazla (bugünkü rakamla 400) oyla geçti.

Ancak bu kez önünde, 1995’ten farklı bir durum var; o da 2001 Anayasa değişikliği ile getirilen “seçim kanunlarında yapılan değişikliklerin bir yıl içinde uygulanamayacağı” hükmü…

Çünkü referandum da seçim kanunlarındaki hükümlere tabidir.

Yine de son karar vericinin YSK olduğu gerçeği de bir kenarda duruyor.

Buradan yola çıkarak şunu söyleyebilirim Anayasa değişikliği TBMM’den referandumsuz, 400 üstü oyla geçer.

Çünkü içine girilen durumun, bunun dışında kimseye faydası olmaz…

Eğer ki 400 altında kalırsa yeni bir sandık ve müsebbibi tartışmasına hazır olalım…