Elon Musk'un mavi kuşu

Dünyanın en zengin insanı Elon Musk için sosyal medya platformu Twitter’ın yüzde 9.2 hissesine 2.9 milyar dolarla sahip olmak birkaç bilgisayar tuşuyla halledilebilecek basit bir işlem. Harcadığı da 270 milyar dolarlık servetinin yanında çok cüzi bir meblağ. Bugüne kadar yerleşik hiçbir firmaya yatırım yapmayan, yeni firmaların (PayPal, SpaceX, Tesla) gelişmesini sağlayan Musk’ın neden aniden sosyal medya patronu olmak istediğiyse muamma.

Twitter’ın yönetim kuruluna da giren Musk’un yüzde 9.2 payı onu “pasif” hissedar yapıyor; yaptığı anlaşmaya göre 2024’e kadar sandalyesini koruyacak ve hisse payını 14.9’un üzerine çıkaramayacak. Sanıldığı gibi Twitter’ın sahibi olmadı. Ama kuşkusuz 80 milyon takipçisiyle aktif olarak kullandığı Twitter üzerinde söz sahibi olacak. En azından kamuoyuna karşı Twitter hakkındaki düşüncelerini paylaşmaktan çekinmeyecek. Şirketten kendisine bu yönde bir kısıtlama gelmedi. Nitekim kullanıcıların yıllardır hasretini çektiği ama Twitter kurucusu Jack Dorsey’nin yalan bilginin dolaşımına katkıda bulanacağı dolayısıyla “hiçbir zaman hayata geçirmeyeceğiz herhalde” dediği “düzenleme” özelliği Elon Musk sayesinde gündeme geldi: Twitter önce Twitter Blue aboneleri üzerinde denemelere başlıyor. Musk önümüzdeki günlerde Twitter’a Twitter üzerinden başka tavsiyelerde de bulunacak kuşkusuz. Yine de yatırım yapmaktaki niyeti rakiplerinin gerisinde kalan Twitter’ı daha iyi ve kuvvetli bir sosyal medya şirketine dönüştürmek olmasa gerek.

PARA YA DA İFADE ÖZGÜRLÜĞÜ

Elon Musk’un bu işe para için girmediği de ortada. Twitter geçen seneden beri değer kaybediyor, çünkü yeni kullanıcı bulmakta zorlanıyor. Musk’un hissedar olduğunu ve yönetim kuruluna girdiğini açıklamasından sonra Twitter’ın hisseleri yüzde 27 arttı. Kimileri sadece gövde gösterisi için bu yatırımı yaptığını, kısa sürede hisselerini yüksek değerden satabileceğini de söylüyor. Bu durum kuşkusuz Musk’ın epey bir zamandır başının dertte olduğu denetim kurumlarını harekete geçirecek, alışveriş en ince ayrıntısına kadar incelenecek. Bloomberg’den Matt Levine ise bu alışverişin hızlı bir al-sat ile dünyanın en zengin insanına biraz daha para kazandırmak olabileceğini yazıyor.

ABD’nin Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu’nun (SEC) gözü epey zamandır Musk’ın üzerinde. Daha önce Twitter’ı kullanarak Tesla hisselerini satın alacağını, şirketin kamuya açık yapısını değiştireceğini söylemiş, doğru olmadığı halde bu parayı bulduğunu iddia ettikten sonra da piyasayı manipüle etmekten 40 milyon dolar ceza ödemek zorunda kalmıştı. Musk daha sonra bu konularda atacağı tweet’leri SEC avukatlarıyla görüşmeye istemeye istemeye razı oldu. Dünyanın her yerinden 217 milyon kullanıcının şakıdığı Twitter’ı “kamusal alan” olarak gören Musk bir ihtimal SEC’ye ya da kendisini denetleyecek her kuruluşa meydan okuyor olabilir.

Kendisini mutlak ifade özgürlüğünden yana olarak tanımlayan Musk attığı kontrolsüz tweet’lerden sonra, son yıllarda Twitter’ın fazla sansürcü olmaya başladığından da yakınmıştı.

Twitter onun hesabını dondurmadı, ama başta Donald Trump olmak üzere kimi figürleri susturdu. Özel bir şirket olarak Twitter’ın istediğini sansürleme ya da istediğine platform açma hakkı var. Ama Musk’a göre burası bir kamusal alansa herkes her istediğini söylemeli. Jack Dorsey de diğer Silikon Vadisi şirketlerinin aksine adem-i merkeziyetçi bir Twitter’a sıcak bakıyor. ABD’de Cumhuriyetçi siyasetçilerden şimdiden Musk’a Trump’ın hesabının yeniden açılması için baskı gelmeye başladı.

ORTALIĞI KARIŞTIRACAK

Bu kamusal alanı salt ifade özgürlüğü için kullanacağını düşünmek de fazla iyimserlik olur. Çünkü Musk söz verip tutmayan, ortalığı karıştırmayı ve provokasyonu seven biri. Son yıllardaki en büyük takıntılarından biri kripto para uygulamaları. “Düzenleme” özelliğiyle başlayan Elon Musk önerileri bir süre sonra Twitter’ın kripto paranın yayılması için kullanılmasına uzanabilir. Bu da Musk’ın hayallerinden birini gerçekleştirecek.

Elon Musk’ın Twitter’ı satın almasının bir nedeni de Bloomberg’den Timothy L. O’Brien’ın yazdığı gibi ele güne istediği anda istediğini yapabileceğini, gerekirse Twitter’ın bile sahibi olabileceğini, ifade özgürlüğünü bekçiliğine oynayabileceğini kanıtlamak. Elon Musk ifade özgürlüğüne en büyük engelin bizzat kendisi olduğunu iddia eden bu yazıyla önceki gün Twitter’da dalga geçti. Sonuçta hiç kimse onun beynini okuyamıyor, niyetini bilmiyor. Ama kesin olan Elon Musk’ın ne olursa olsun asla bu yeni macerasında da “pasif” kalmayacağı.