Raporlu günde çalışan işçiye rapor parası verilmez
Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), sigortalı çalışanlara, hastalanıp raporlu oldukları günlerde geçici iş göremezlik ödeneği veriyor. Kovid 19 pandemisi dolayısıyla evde karantina altına alınan çalışanlar da ödenekten yararlanabiliyor. Ancak, son bir yılda en az 90 gün primi bulunmayanlar ödenek alamıyor. Habertürk'ten Ahmet Kıvanç yazdı
Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), sigortalı olarak çalışırken hastalanan, doğum iznine ayrılan, iş kazası veya meslek hastalığına yakalanan kişilere, raporlu oldukları sürelerde geçici iş göremezlik ödeneği, diğer adıyla rapor parası verir. Geçici iş göremezlik ödeneği alabilmek için raporun başladığı tarihte sigortalılık niteliğinin sona ermemesi, yani iş akdinin devam etmesi gerekiyor. İş göremezliğin başladığı tarihten önceki bir yıl içinde en az 90 gün kısa vadeli sigorta primi bildirilmiş olması şartı aranıyor.
Rapor parası, yani geçici iş göremezlik ödeneği alınabilmesi için yetkili hekim veya sağlık kurulundan istirahat raporu alınması zorunlu. Fakat kovid 19 pandemisi dolayısıyla hastanelerde yığılmayı önlemek amacıyla temaslı olarak evde karantinaya alınanlara kolaylık sağlanıyor. Filyasyon ekiplerinin Filyasyon ve İzolasyon Takip Sistemi (FİTAS) üzerinden düzenledikleri istirahat raporları geçerli kabul ediliyor.
Son bir yıl içinde 90 gün çalışma şartı, iş kazası ve meslek hastalığında aranmıyor. İşçi işe girdiği gün iş kazası geçirmiş olsa bile iş göremezlik ödeneğinden yararlanır.
Fakat, işyerinde yan yana çalıştığı arkadaşı kovid 19’a yakalandığı için evde karantinaya alınmış olsa bile 90 gün çalışma şartını yerine getiremeyen işçiler istirahatli oldukları günlerde rapor parası alamıyorlar. Bazı işveren işçisini mağdur etmemek için karantina süresince ücret ödemeye devam ediyor. Ama karantina döneminde ücret ödeme zorunluluğu bulunmayan kimi işveren ödeme yapmadığından, çalışma süresi 90 günden az olanlar mağduriyet yaşıyor.
RAPOR PARASI NASIL HESAPLANIR?
Sigortalı çalışanlara, raporlu oldukları günler için geçici iş göremezlik ödeneği verilir. Ödeneğin tutarı, yatarak tedavilerde brüt ücretin yarısı, ayakta tedavilerde ise 3’te 2’si oranındadır. Örneğin, asgari ücretle çalışan bir işçi üç gün hastanede yatıp, sonrasında evinde istirahat etmişse hastanede günlük 49 TL, evindeki istirahat döneminde ise günlük 65.4 TL iş göremezlik ödeneği verilir. İstirahatli olunan günlerde verilen ödenek net ücretin altında kaldığı için işçinin geliri o günlerde azalır.
RAPORUN İLK İKİ GÜNÜ ÖDENEK VERİLMEZ
Hastalık hallerinde geçici iş göremezlik ödeneği üçüncü günden başlayarak ödenir. İlk iki gün için ödenek verilmez. İş kazası ve meslek hastalıkları ile doğum izninde ise ödenek birinci günden başlatılır.
İş göremezlik ödeneği işçiye PTT yoluyla gönderilir. Ancak, işverence Sosyal Güvenlik Kurumu’nun işveren sistemine banka hesap numarası tanımlanmışsa ödenek banka hesabına yatırılır.
İşçinin mağduriyet yaşamaması için ücreti tam ödeyen işverenler, sonradan işçiden SGK’nın yatırdığı ödeneği isteyebiliyor.
TEK HEKİMDEN ALINAN RAPOR SÜRESİNE DİKKAT
Ödemeler, SGK’nın yetkilendirdiği hekim veya sağlık kurulundan alınan rapor süresine bağlı olarak yapılıyor. Tek hekimden bir defada 10 güne kadar veya kontrol muayenesi nedeniyle ilave bir 10 gün daha olmak üzere 20 güne kadar rapor alınabilir. Bir yıl içinde tek hekim tarafından düzenlenen raporların 40 güne kadar olan kısmı için ödenek verilir, aşan kısmı için verilmez.
Sağlık kurullarınca düzenlenmiş raporlarda süre sınırı bulunmuyor. Analık izninde ise doğumdan önceki ve sonraki sekizer hafta (çoğul gebelikte doğumdan önce 10, doğumdan sonra 8 hafta) için düzenlenen rapor süreleri kadar ödeme yapılır.
RAPORLU GÜNLERDE ÇALIŞAN İŞÇİYE ÖDENEK VERİLMEZ
Raporlu günlerde fiilen çalışan işçilere geçici iş göremezlik ödeneği verilmez. Raporların çalışan veya işverence SGK’ya bildirilmesine gerek bulunmuyor. Rapor hastanede onaylandığı anda SGK’nın sistemine bilgi gidiyor. Ancak, işverenin işçinin raporlu olduğu günlerde çalışmadığını SGK’ya bildirmesi gerekiyor.
Bildirimi süresi içinde yapmayan işverene aylık asgari ücretin 10’da 1’i (294 TL), hiç yapmayan işverene de asgari ücretin yarısı oranında (1471 TL) idari para cezası uygulanıyor.
