Hamilelikte demir eksikliği anne ve bebeği etkiliyor
Hamilelikte görülen ileri derece demir eksikliği; bebek ölümleri, bağışıklık sistemi zayıflıkları ve enfeksiyon gibi riskleri de beraberinde getirebiliyor
Hamilelik döneminde anne adayının vücudunda, özellikle de hormonları ve kan değerlerini ilgilendiren pek çok değişiklik meydana geliyor. Demir eksikliği de bu anlamda anne adaylarının muzdarip olduğu şikayetler arasında yer alıyor. Demir eksikliğinin derecesi, anne ve bebeğin sağlığını doğrudan ilgilendirmesi açısından büyük önem taşıyor.
Hamilelikte görülen ileri derece demir eksikliği; bebek ölümleri, bağışıklık sistemi zayıflıkları ve enfeksiyon gibi sağlığı ilgilendiren riskleri de beraberinde getirebiliyor. Beslenme düzeninde ve yaşam şeklinde yapılacak birkaç ufak ama önemli değişiklikle anne adaylarının demir eksikliğinden uzak, rahat bir hamilelik geçirebileceklerini ifade eden Kadın ve Doğum Hastalıkları Uzmanı Op. Dr. Esra Can Çetin, konuyla ilgili görüşlerini paylaştı.
HEM ANNE HEM DE BEBEĞİN SAĞLIĞINI TEHDİT EDİYOR
Gebelik döneminde annenin kan hacminde artış meydana geldiğini belirten Op. Dr. Çetin, "Bu nedenden dolayı, daha çok kan hücresi üretimine ihtiyaç duyulur. Bu kan hücreleri, annenin her organına ve plasenta yoluyla bebeğe de oksijen taşıyacak hücrelerdir ve üretimlerinde demire gereksinim vardır" dedi.
Şiddetli demir eksikliği anemisinde düşük doğum ağırlıklı bebek doğurma, anne karnında bebek ölümü, bağışıklık sisteminde zayıflama ve enfeksiyona yakalanma gibi risklerin önemli ölçüde arttığı uyarısında bulunan Op. Dr. Çetin, "Gebeliğin son aylarında doğuma (normal ya da sezaryen) hazırlanmak için, vücudun demir depolarının doldurulması gerekir. Doğum sırasında kanama olduğunda, kan değerleri düşmüşse kan nakli ihtiyacı gündeme gelebilir. Anemisi olan anne adaylarında halsizlik, yorgunluk, çarpıntı, toprak vb. şeyleri yeme isteği gibi bulgular ortaya çıkabilir" şeklinde konuştu.
HAMİLELİKTE DEMİR EKSİKLİĞİNİ GİDERMEYE YÖNELİK BESLENME
Op. Dr. Çetin, anne adaylarına demir eksiliğine yönelik şu beslenme önerilerinde bulundu: "Gün içerisinde en az 2-3 porsiyon demir içeren gıdalar almaya özen göstermelidir. Yüksek oranda demir içeren gıdaların başında sakatat ve et gelir. Et yiyemeyenlerin tercih edebileceği demir içeren gıdaların başlıcaları; yeşil sebzeler, kuru üzüm, pekmez, fındık, fıstık, yumurta ve kuru baklagillerdir.
C vitamini, demir emilimini artırması özelliğiyle diğer vitaminlerden ayrılır. Bu nedenden dolayı, demir ilacı ya da demir içeren gıdalarla birlikte alınan portakal suyu, domates suyu, salata demirin vücuda alınma oranını artırır ve vücudun demir almasına yardımcı olur.
Çay ve kahve tüketimi demirin vücuda geçişini azaltır. O nedenle, çay tüketilecekse yemeklerden en az 1 saat sonra ve açık olarak içilmelidir. Kalsiyum da benzer şekilde demir emilimini azaltan bir mineraldir. Dolayısıyla kalsiyum içeren ilaçlar, süt ve yoğurt ile birlikte demir içeren yiyecek ya da ilaçları almamak sağlık açısından daha doğru bir davranış olacaktır."
HAMİLELİKTE DEMİR EKSİKLİĞİ TEDAVİSİ
Op. Dr. Çetin, hamilelikte demir ihtiyacının günlük 3-4 mg olduğunu ve anne adayı ne kadar demir içeren yiyeceklerle beslenirse beslensin, artan ihtiyacı gıdalarla karşılamanın zor olduğunu kaydederek, "Bu nedenle, her anne adayının özellikle son üç ayda demir içeren ilaçlar kullanması gerekir. Bu ilaçlarda ilk tercih ağızdan günde bir ya da iki kez alınan tablet, kapsül ya da şurup formları olan ilaçlardır. Bunun dışında, bazen damardan verilen demir iğneleri de duruma göre tercih edilebilir. Kan ilaçlarının başlıca yan etkileri hazımsızlık, kabızlık, dışkı renginin koyulaşması sayılabilir. Hastalar yan etkiyle karşılaşırlarsa, bunu doktorlarıyla paylaşıp ilacı değiştirebilirler, fakat ilacı kesmemeye özen göstermeleri şarttır" önerilerinde bulundu.
