Diyabeti önlemek için 10 altın kural!
Diyabet, ülkemizde en çok bahsi geçen sağlık problemlerinden biri. Bunun nedeni de her geçen gün sayıdaki artış...
Diyabet, ülkemizde en çok bahsi geçen sağlık problemlerinden biri. Bunun nedeni de her geçen gün sayıdaki artış. Bu rakamların artması diyabetin artması değil, insanların daha çok hastanelere, doktorlara gidip teşhis konmasından da kaynaklanıyor. Beni en çok korkutan kısmı artık yaşlılığa bağlı diyabetin değil, çocuk yaşlardaki ensülin direnci ve diyabet gibi sorunların artması.
AİLENİZDE VARSA DİKKAT!
Peki bunu önlemek mümkün mü? Bir beslenme uzmanı olarak çok rahat şunu söylemek istiyorum, eğer ailenizde diyabet hastası varsa sizde de olma ihtimali var demektir. Tip 2 diyabeti, ailenize dönüp baktığınızda görebiliyorsanız, bugün dikkat etmeye başladığınızda, sağlıklı beslendiğinizde, her geçen gün diyabetten bir adım daha uzaklaşırsınız.
Her diyabet vakasında bu kadar net olmayabilir ama diyabet yaşam tarzınızla korunabileceğiniz veya daha da kötü hale getirebileceğiniz bir sorun. Vücudunuzdaki problemi anlar ve yaşam şeklinizi buna göre yenilerseniz eminim daha rahat, uzun, sağlıklı ve kaliteli yaşarsınız.
DİYABET NE DEMEK?
Yemek yediğimizde yiyeceklerin içinden şeker gelir. Kana karışır ve kan şekeri yükselmeye başlar. Sağlıklı bireylerde bu miktara bağlı olarak pankreastan ensülin hormonu salgılanır. Ensülin ve şeker birlikte çalışırlar. Şekerin hücre içinde kullanılmasını sağlar ve bu şekilde enerjiye dönüşür.
Diyabetli kişilerde bu ikili ilişkide bir sorun vardır. Ensülin yeteri kadar salgılanmaz veya uygun şekilde kullanamaz. Glikoz hücre içinde kullanılamaz ve kanda birikir. Kan şekeri yükselir ve fazla şeker idrarla atılır. 3 çeşit diyabet vardır:
Tip 1: Pankreastan çok az ensülin salgılanır ya da hiç salgılanmaz. Bu sebeple ensülin dışarıdan günlük olarak alınır. Genelde çocukluk çağında başlar.
Tip 2: En sık görülen diyabet şeklidir. Ailede diyabeti olanlarda görülme sıklığı yüksektir. Genelde 40 yaş sonrasında daha sık rastlanır. Kilo almak, hareketsiz yaşam ve kötü beslenme diyabetin daha erken yaşta başlamasına sebep olabilir.
Gestasyonel diyabet: Hamilelik döneminde ortaya çıkar. Genelde doğum sonrası düzelir ama gebelik boyunca sıkı takip edilmesi gerekir. İlerideki yaşlarda tekrar ortaya çıkabilir.
Diyabet teşhisi aldıysanız aşağıda yazdıklarımla ilerlemesine engel olabilirsiniz. Eğer ailenizde varsa ve siz “Diyabet olmamak için ne yapmalıyım?” diyorsanız, bu kuralları hayatınıza hemen yerleştirin!
Kilo almayın: Biliyorum bunu söylemek kolay değil ama aldığınız her kilo sizi diyabete yaklaştırır.
Her gün mutlaka yürüyün: Gün içinde işlerinizi yürüyerek halledin. Hareketsiz bir yaşamınız varsa şeker sorunu bugün yarın başlayacak demektir.
Glisemik endeks-yük kavramlarını iyi öğrenin: Kan şekerini hızlı yükselten besinler nelerdir? ne sıklıkta yiyebilirsiniz? ne kadar yemelisiniz? (Bu konuda çok yakında güzel bir yazı hazırlayacağım, söz!)
Tatlıyla aranızı açın: Çok seviyorsanız şekersiz yapılan tatlıları keşfedin. Evde deneyin veya yapan yerleri bulun.
Daha çok lif alın: Tahıllardan, sebzeden, yulaftan veya gerekirse takviye alın ama lif oranı yüksek beslenin.
Bir öğünde proteine yer verin: Haftada 3 gün balık tüketin. 2 gün kırmızı et, 1-2 gün tavuk, 1-2 gün kurubaklagil olabilir.
Her yemekte 1 kâse yoğurt olsun: Öğle ve akşam yemeklerinde az yağlı yoğurt glisemik yükü dengeler. Bunun yerine cacık ve ayran da olur.
Beyaz un mutfağınıza girmesin: Hamur işi olacaksa bile tam buğday unu kullanılabilir.
Hayatınızdan şekeri çıkarın: Çok canınız istiyorsa güvenilir tatlandırıcılardan tercih edin.
Mutlaka ara öğün yapın: Aralarda şekerinizi dengeleyecek kuruyemişler olabilir. uzun süre aç kalmak size iyi gelmez.
Güneş AKSÜS / GAZETE HABERTÜRK
