Telif kazancı elde edenlerin vergisi değişti
Telif kazançlarını da kapsayan serbest meslek kazançlarında vergi sistemi değiştirildi. Kazanç tutarı ne olursa olsun daha önce sadece yüzde 17 oranında vergi alınıyordu. Değişiklik uyarınca, 2020'de 600 bin lirayı aşan serbest meslek kazançları için beyanname doldurulacak ve yüzde 40'a varan oranlarda vergi ödenecek. Habertürk'ten Ahmet Kıvanç, on binlerce kişiyi ilgilendiren serbest meslek kazançlarından alınan vergiyle ilgili merak edilenleri yazdı
Serbest meslek kazançlarında bugüne kadar gelir vergisi tarifesi uygulanmıyor, sadece yüzde 17 oranında vergi alınıyordu. Bu kapsamda, gazete yazarları ve televizyon yorumcularının telif kazançlarından da yüzde 17 oranında vergi alınıyor ve bu nihai vergi oluyordu. Gelir Vergisi Kanunu’nun serbest meslek kazançlarında istisnayı düzenleyen maddesi aralık ayında değişti. 1 Ocak 2020’den itibaren elde edilen telif kazançları ve diğer serbest meslek kazançları gelir vergisi tarifesinin 4. dilimindeki tutarı aşarsa, kazancın tamamı için beyanname doldurulacak. Buna göre, 2020 yılında kazancı 600 bin lirayı aşanlar beyanname dolduracaklar. Bu durumda yüzde 40’a kadar ulaşacak oranlar üzerinden yeniden vergi hesaplanacak. Hesaplanan tutardan, yüzde 17 oranına göre ödenmiş vergi mahsup edilecek, kalan tutar ödenecek.
Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın hazırladığı gelir vergisi tebliği taslağında, düzenlemeye ilişkin ayrıntılara yer verildi. Serbest meslek kazançları istisnasından yararlanma hakkından müellif, mütercim, heykeltıraş, hattat, ressam, bestekâr, bilgisayar programcısı, mucitler ve bunların kanuni mirasçıları yararlanabilecek. İstisna kapsamına şiir, hikâye, roman, makale, bilimsel araştırma ve incelemeler, bilgisayar yazılımı, röportaj, karikatür, fotoğraf, film, video band, radyo ve televizyon senaryo ve oyunu gibi eserler ile ihtira beratları giriyor.
Söz konusu eserlerin gazete, dergi, bilgisayar ve internet ortamı, radyo, televizyon ve videoda yayımlanması veya kitap, CD, disket, resim, heykel ve nota halindeki eserleri ile ihtira beratlarının satılması veya kiralanması karşılığında elde edilen hasılata istisna uygulanacak.
600 BİN LİRANIN ALTINDAKİ KAZANÇTAN YÜZDE 17 VERGİ
Söz konusu serbest meslek kazançlarından 2020 yılında elde edilen gelir 600 bin lirayı aşmazsa, bu kazançlardan yüzde 17 oranında nihai vergi alınacak. Bu kazançlar için beyanname doldurulması gerekmeyecek. Diğer gelirler dolayısıyla beyanname verilmesi halinde de bu kazançlar beyannameye dahil edilmeyecek.
Serbest meslek kazancının daimi veya bir defalık olmasının önemi yok. 600 bin lirayı aşmadığı sürece beyanname verilmesi gerekmeyecek.
KAZANÇ 600 BİN LİRAYI AŞARSA TAMAMI İÇİN YÜKSEK VERGİ
Serbest meslek kazancının bu yıl 600 bin lirayı aşması durumunda istisnadan yararlanılamayacak. Limitin aşılıp aşılmadığı yılsonunda belirlenecek ve aşılması halinde elde edilen kazançların tamamı gelecek yıl mart ayında beyan edilecek.
GİDERLER KAZANÇTAN İNDİRİLEBİLECEK
Yıllık beyanname verilmesi halinde, mesleki kazancı elde etmek için yapılan giderler kazançtan indirilecek. İndirim yapılabilmesi için giderlerin belgelendirilmesi gerekiyor.
Beyanname verilmesi durumunda ayrıca şahıs sigorta primleri, eğitim ve sağlık harcamaları, sponsorluk harcamaları ile bağış ve yardımlar gelirden indirilebilecek. İndirimler yapıldıktan sonra kalan kazanç üzerinden vergi hesaplanacak. Bu yıl yüzde 17 oranında ödenen vergiler, hesaplanan tutardan mahsup edildikten sonra kalan tutar ödenecek.
Örneğin, bir televizyon kanalında haftalık yayınlanan dizi senaryosu için 2020 yılında 750 bin lira kazanç elde eden kişi, bu yıl yüzde 17 üzerinden 127 bin 500 lira vergi ödeyecek. Kazanç 600 bin lirayı aştığı için bu kişi gelecek yıl mart ayında beyanname dolduracak. 2020 yılı gelir vergisi tarifesi üzerinden, söz konusu kazancın tamamı için 255 bin 870 lira vergi hesaplanacak. Bu tutardan, 2020’de ödenen 127 bin 500 lira mahsup edildikten sonra kalan 128 bin 370 lira gelecek yıl ödenecek.
2020 yılında 700 bin lira telif kazancı elde eden söz ve beste yazarı bu yıl yüzde 17 oranında, 119 bin lira vergi ödeyecek. Besteci mesleğiyle ilgili 70 bin liralık giderini ve 50 bin liralık eğitim/sağlık harcamasını kazançlarından indirebilecek. Bu indirimlerden sonra kalan 580 bin liralık kazanç için 188 bin 870 lira vergi hesaplanacak. Bu vergiden 2019’da ödediği 119 bin lira mahsup edildikten sonra kalan 69 bin 870 lira gelecek yıl ödenecek.
