Türkiye Kültür Yolu Festivalleri Guinness Rekorlar Kitabı’na girecek kadar büyük

2028 HEDEFİ 35 ŞEHİR

Türkiye’nin uluslararası marka değerine katkıda bulunmak üzere düzenlenen Türkiye Kültür Yolu Festivalleri, her yıl daha da genişliyor.

2021’de Beyoğlu Kültür Yolu Festivali ile başlayan festival dizisi, 2022’de 5 şehirde düzenlendi. 2023’te ise şehir sayısı 11’e çıkarıldı. 2028’e kadar olan süreçte ise hedef 35 şehir...

Dünyadaki en uzun festivaller;

• Harbin Buz ve Kar Heykel Festivali… Çin'in Heilongjiang eyaletinin Harbin şehrinde düzenlenen kış festivali, her yıl 5 Ocak - 5 Şubat arasında bir ay süreyle düzenleniyor.

• Edinburgh Festivali… İskoçya'nın başkenti Edinburgh'ta düzenlenen festivalin bu yıl 183'üncüsü düzenleniyor. Festival, 4 Ağustos - 28 Ağustos arasında 24 gün sürecek.

• Oktoberfest… Almanya'nın Münih şehrinde iki hafta boyunca düzenleniyor.

• Coachella Festivali… ABD'nin Kaliforniya eyaletinde düzenlenen festival iki hafta sürüyor.

TÜRKİYE NÜFUSUNUN % 25'İ

Türkiye Kültür Yolu Festivalleri; 99 günle ağustos, eylül, ekim ve kasım aylarını kapsıyor. Bir başka ifadeyle iki mevsim içinde düzenleniyor.

Türkiye Kültür Yolu Festivalleri'nin bu yıl düzenlenen / düzenlenecek olan 11 şehrin toplam alanı 135.281 km² (Türkiye'nin alanının % 17.26'sı), toplam nüfusu ise 21.624.794 kişi. (Türkiye'nin nüfusunun % 25.35'i)

Sümela Kültür Yolu Festivali'nde açılan sergiler, sanatseverleri galerilere topladı.

Geçtiğimiz yıl, Türkiye Kültür Yolu Festivalleri kapsamında Diyabakır’da düzenlenen Sur Kültür Yolu Festivali’ne katıldığımda etkinliklere gösterilen ilgi bir hayli dikkat çekiciydi.

Konserlerden resim sergilerine, tiyatro gösterilerinden söyleşilere kadar geniş bir yelpazede düzenlenen etkinliklere katılımın oldukça yüksek olması, Sur Kültür Yolu Festivali’nin ne ölçüde isabetli bir festival olduğunu gözler önüne sermişti.

Bir konsere katılım, 70 bin kişiyi buldu. Münih Olimpiyat Stadyumu’nu dolduracak kadar kişi, Sur Kültür Yolu Festivali’ndeki bir konser için şehrin meydanında bir araya geldi.

Katılımı, 50 bin kişinin altına düşen konser olmadı.

Diğer etkinliklere olan katılımın yüksekliği de mekânları doldurdu.

Sur Kültür Yolu Festivali’nde edindiğim izlenimlerden çıkardığım sonuç; festivalin amacına ne ölçüde ulaştığı, hedefine ne ölçüde vardığıydı.

Keza takip edebilme olanağı bulduğum İstanbul’daki Beyoğlu Kültür Yolu Festivali de öyle.

Macar piyanist ve besteci Balazs Havasi, Beyoğlu Kültür Yolu Festivali kapsamında Atatürk Kültür Merkezi'nde konser vermişti.

Geçtiğimiz yıl; Ankara’daki Başkent Kültür Yolu Festivali, Çanakkale'deki Troya Kültür Yolu Festivali, Konya’daki Mistik Müzik Festivali’ne katılamadım ama yayımlanan ve yayınlanan haberlerden gördüm ki adı geçen festivallere de ilgi oldukça fazlaydı.

Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, eşi Pervin Ersoy ile birlikte Sümela Kültür Yolu Festivali'nde balık pişirme etkinliğine de katıldı.

Sur Kültür Yolu Festivali’nde edindiğim izlenimlerden bir diğeri de çevre şehirlerden birçok kişinin Diyarbakır’a akın etmesiydi. Çeşitli etkinliklerde sohbet ettiklerim arasında Diyarbakır’ın komşu illeri olan Şanlıurfa, Bitlis, Bingöl, Mardin, Elazığ, Siirt, Adıyaman ve Muş’tan Sur Kültür Yolu Festivali’ne katılmak için kimi günü birlik, kimi bir kaç günlüğüne festival turu düzenlemişti.

Geçtiğimiz yıl, 5 şehirde düzenlenen Türkiye Kültür Yolu Festivalleri’ne gösterilen ilgiyi rakamsal olarak ifade etmek gerekirse;

• Düzenlenen Etkinlik Sayısı… 4 binden fazla

• Etkinlik Düzenlenen Mekân Sayısı… 362

• Etkinliklerde Yer Alan Sanatçı Sayısı… 20 binden fazla

• Etkinliklere Katılan Kişi Sayısı… 33 milyon

Sümela Kültür Yolu Festivali'nde çocuklara özgü çok sayıda etkinlik organize edildi.

ŞEHİRLERİ EKONOMİK VE KÜLTÜREL AÇIDAN KALKINDIRIYOR

Etkinlik ve katılım bu kadar çok olunca festivalin düzenlendiği şehirlere ekonomik ve kültürel açıdan katkısı da o kadar çok oluyor.

Ekonomik canlanma ve vatandaşlar arasında oluşan sinerji, kalkınmanın ilk adımı olarak şehirlere hizmette bulunuyor.

Gerek düzenlendiği şehirlerde, gerekse onların çevre şehirlerinde yaşayanların gösterdiği ilgi, Türkiye Kültür Yolu Festivalleri'ni daha çok şehre yayma gerekliliğini doğurdu.

Yeni eklenen festivaller şunlar;

• Kapadokya Balon ve Kültür Yolu Festivali – Nevşehir (5 – 13 Ağustos)

• Sümela Kültür Yolu Festivali – Trabzon (19 – 27 Ağustos)

• Palandöken Kültür Yolu Festivali – Erzurum (19- 27 Ağustos)

• GastroAntep Kültür Yolu Festivali – Gaziantep (16 – 24 Eylül)

• Efes Kültür Yolu Festivali – İzmir (28 Ekim – 5 Kasım)

• Antalya Kültür Yolu Festivali – Antalya (4 – 12 Kasım)

Daha önce düzenlenmeye başlayan Kültür Yolu Festivalleri’nin bu yılki tarihleri ise şöyle;

• Troya Kültür Yolu Festivali – Çanakkale (9 – 17 Eylül)

• Başkent Kültür Yolu Festivali – Ankara (16 Eylül – 1 Ekim)

• Mistik Müzik Festivali – Konya (23 – 30 Eylül)

• Beyoğlu Kültür Yolu Festivali – İstanbul (30 Eylül – 15 Ekim)

• Sur Kültür Yolu Festivali – Diyarbakır (14 – 22 Ekim)

AÇILIŞ BOZTEPE SEYİR TERASINDA YAPILDI

Türkiye Kültür Yolu Festivalleri’nin Trabzon ayağındaki Sümela Kültür Yolu Festivali, Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy’un eşi Pervin Ersoy ile birlikte katıldığı Boztepe Seyir Terası’nda düzenlenen açılış töreniyle başladı. Açılışta Ersoy’a Trabzon Valisi Aziz Yıldırım, Trabzon Büyükşehir Belediye Başkanı Murat Zorluoğlu, AK Parti Trabzon Milletvekilleri Adil Karaismailoğlu, Mustafa Şen, Yılmaz Büyükaydın, Ortahisar Belediye Başkanı Ahmet Metin Genç, AK Parti Trabzon İl Başkanı Sezgin Mumcu eşlik etti.

"HER YIL 5 ŞEHİR EKLENECEK"

Mehmet Nuri Ersoy, burada yaptığı konuşmada şunları söyledi: Kültür yolu etkinlikleri başta Türkiye olmak üzere yurt dışında da tanıtım ve markalaşma konusunda da çok ciddi sonuçlar getiriyor. O yüzden Kültür ve Turizm Bakanlığı olarak çok önem verdiğimiz projelerin başında geliyor. İnşallah bundan sonra da her yıl 5 şehir ilave ederek kültür yolu festivallerini yaygınlaştıracağız. 5 Ağustos’ta Nevşehir Balon ve Kapadokya Kültür Yolu Festivali ile başlamıştık. Katılım çok iyi olmuştu. 300’den fazla etkinliğe 1 milyondan fazla kişi katılım sağladı. Kapadokya görüntüsü itibari ile çok da güzel görüntüler verdi. Zaten şehir, bilinen bir şehirdir. Turizm sezonuna da denk gelmesi sebebiyle orada hem doluluğun hem de ekonomik faaliyetlerin artmasına da çok güzel fayda sağladı. 100 günlük bir seri olacak. 12 Kasım’a kadar devam edecek. Toplamda 11 şehir var. Serinin ikinci ayağına Trabzon Sümela Kültür Yolu Festivali ve Erzurum Kültür Yolu Festivali ile devam ediyoruz.

Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, beraberindeki heyetle birlikte Kızlar Manastırı'ndaki dinletiye katıldı.

"MARKALAŞMASINI SAĞLAMIŞ OLUYORUZ"

Mehmet Nuri Ersoy, 2028’e kadar olan 5 yıllık süreçte Türkiye Kültür Yolu Festivalleri’nin düzenleneceği şehir sayısının 35’e ulaşacağını açıkladı. Ersoy, konuşmasına şöyle devam etti: Bu etkinliklerin yapıldığı şehirler artık düzenli olarak kültür yolu festivali kapsamına alınmış oluyor. Her yıl belli bir tarih sabitleniyor ve o tarihlerde festival gerçekleştiriliyor. Biz kültür yolu festivallerinin tarihlerini kesinleştirmek için belediye başkanlarımızla vekillerimizle görüşmeler yapıyoruz. Artık tarihleri netleştirip, her yıl aynı tarihte Trabzon’da kültür yolu festivalleri yapılacak hale gelecek. Hem kültür ve sanata vatandaşlarımızın kolay ve etkili erişimini sağlamış oluyoruz hem de şehirlerimizin başta Türkiye olmak üzere tüm dünyada bilinirliğini ve markalaşmasını sağlamış oluyoruz. Bu açıdan çok faydalı gördüğümüz festivaller hayırlı olsun. 12 Kasım’a kadar 11 şehirdeki seriyi tamamlamış olacağız. Başta Trabzon olmak üzere festivallerimizin şehirlerimize hayırlı olmasını, eğlenceli keyifli bir kültür yolu festivali geçirmelerini temenni ediyorum.

BAKAN ERSOY BİR HAYLİ MUTLU

Sümela Kültür Yolu Festivali’nin açılışında bir süre sohbet ettiğim Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, Türkiye Kültür Yolu Festivalleri’ne gösterilen ilginin kendisini ve bakanlığı bir hayli mutlu ettiğini söylerken, bu durumun genişleme çalışmalarında kendilerine şevk verdiğini söyledi. Geçtiğimiz yıl; etkinlik, sanatçı ve katılım sayılarının Türkiye Kültür Yolu Festivalleri’ne olan ilgiyi en güzel şekilde gözler önüne serdiğini belirten Ersoy, bu yıl 11 şehirdeki etkinlikleri, 500’den fazla mekânda 30 bine yakın sanatçının katılımıyla gerçekleştireceklerini söyledi.

Katılım sayısının ne kadar olacağı henüz bilinmez ama önceki yılın sayıları kılavuz olarak alınırsa bu rakamın 60 milyonu geçeceğini düşünmek yanlış olmaz.

Mehmet Nuri Ersoy ile halk plajları ve müze kartlarıyla da ilgili sohbet ettik. Ersoy, ülke genelinde 35 ücretsiz halk plajıyla hedeflenen hizmete ulaşılmasının öneminin altını çizdi.

MÜZE KART SATIŞINDA PATLAMA YAŞANDI

60 TL karşılığında bir yıl boyunca Kültür ve Turizm Bakanlığı’na bağlı müze ve milli saraylarda kullanılabilen müze kartlarının ucuz olması, vatandaşların bir hayli ilgisine mazhar oldu. Özellikle son iki yılda hangi şehirde hangi müzeye gitsem dikkat çekici kalabalıkla karşılaşıyorum.

Mehmet Nuri Ersoy, müze kartların da amacına ulaşan bir çalışma olduğunu belirterek hem bu konuda hem de halk plajları konusunda önümüzdeki dönem daha kapsayıcı çalışmalar yapacaklarını belirtti.

Müze Kart Satışları

• 2020… 802.759

• 2021… 1.799.388

• 2022… 2.930.653

GANİTA PARKI'NDAN SULTAN MURAT YAYLASINA

TGA (Türkiye Turizm Tanıtım ve Geliştirme Ajansı) Medya İlişkiler Direktörü Sonat Bahar, Kurumsal İletişim Direktörü Canan Soysal ve Medya İlişkiler Müdürü Tansu Ceylan'ın eşliğinde katıldığım Sümela Kültür Yolu Festivali’nde sergilerden, bando gösterilerine, çocuk etkinliklerinden sohbetlere, gastronomi etkinliklerinden konserlere kadar birçok alanda etkinlik düzenlendi. Festival; Ganita Parkı’ndaki gastronomi etkinlikleri, Sultan Murat Yaylası’ndaki yayla şenlikleri, Kızlar Manastırı’ndaki ‘Amberin Sırları’ sergisi, Ayasofya Camii iç avlusunda sanatçı Garip Ay’ın ‘Gerçek Zamanlı Ebru Performansı Mapping Gösterisi’ ile başladı.

Sümela Kültür Yolu Festivali'nde sahnelenen tiyatro oyunlarından biri de 'Hisseli Harikalar Kumpanyası' oldu.

TİYATRO OYUNLARI DA SAHNELENDİ

Akşam saatlerinde ise Şef Eray İnal’ın yönetiminde, Senfoni ile Film Müzikleri etkinliği KTÜ Atatürk Kültür Merkezi’nde seyirciyle buluşurken, İhsanbey Kültür ve Sanat Merkezi’nde solistler Zerrin Naycı ve Suat Kılıç eşliğinde Zeki Müren Şarkıları söylendi. Aynı saatlerde Eşref Ziya ile ‘Ezgiler’ programı ise Ayasofya Camii Dış Avlu’da gerçekleşti.

Sümela Kültür Yolu Festivali kapsamında; Trabzon Fuar Merkezi’nde kurulan ana sahnede Bengü, Mehmet Erdem ve Rubato Grubu'nun konserlerini 57 bin kişi takip etti.

HAYRANLIK UYANDIRMAYA DEVAM EDİYOR

Adı Sümela Kültür Yolu Festivali olunca 1600 yıllık Sümela Manastırı, doğal olarak festivalin en çok ziyaret edilen mekânlarından biriydi. Yerli ve yabancı turistlerin her mevsim büyük ilgi gösterdiği Sümela Manastırı, yakın zamanda restorasyondan geçirildi.

Bir bölümünde restorasyon çalışmaları devam eden Sümela Manastırı; yapısıyla, yapılmasıyla igili efsaneleriyle ve konumuyla hayranlık uyandırmaya devam ediyor.

TAHRİP EDİLMESİ CAN YAKIYOR

Sümela Manastırı'nın fresklerine isim kazınarak oluşturulan tahripler ise can yakıyor. Eski dönemlerde yeterince korunamayan Sümela Manastırı'nın freskleri, yüzyıllarca doğa şartlarına dayandı dayanmasına ama insanoğlunun gaddarlığı yüzünden birkaç dakika içinde onarılmaz derecede tahrip oldu.

Sümela Manastırı

Meryem Ana adına kurulan manastırın 'Sümela' adını 'siyah' anlamına gelen 'melas' sözcüğünden aldığı söylenmektedir. Bu ismin manastırın kurulduğu koyu renkli Karadağlar’dan geldiği düşünülmekte ise de, 'Sümela' kelimesi buradaki Meryem tasvirinin siyah rengine bağlanabiliyor.

Rivayete göre; Bizans İmparatoru I. Theodosius zamanında (375 - 395) Atina’dan gelen Barnabas ve Sophranios adındaki iki rahip tarafından kurulmuş olan manastır, 6'ncı yüzyılda İmparator Justinianus’un manastırın onarılarak genişletilmesini istemesi üzerine generallerinden Belisarios tarafından tamir edildi.

Sümela Manastırı’nın şimdiki durumuyla varlığını 13'üncü yüzyıldan itibaren sürdürdüğü biliniyor. 1204'te kurulan Trabzon Komnenosları Prensliği’nden III. Alexios (1349 - 1390) zamanında manastırın öneminin artmasıyla fermanlarla gelir sağlandı. III.Alexios’un oğlu III. Manuel ve sonraki prensler döneminde de Sümela Manastırı, yeni fermanlarla zenginleşti.

Doğu Karadeniz kıyılarının Türk egemenliğine girmesini takiben Osmanlı padişahları pek çok manastırda olduğu gibi Sümela Manastırı'nında haklarını koruyarak bazı imtiyazlar verdi.

Sümela Manastırı’nın 18'inci yüzyılda bir çok bölümü yenilenerek bazı duvarlar fresklerle süslendi. 19'uncu yüzyılda büyük binaların ilave edilmesiyle manastır muhteşem bir görünüm kazanarak en zengin ve parlak dönemini yaşadı. Bu dönemde son şeklini alan manastır, pek çok yabancı seyyahın ziyaret ve yazılarına konu ettiği bir yer haline geldi.

Trabzon’un 1916 - 1918 arasındaki Rus işgali sırasında manastıra el konuldu. 1923'ten sonra tamamıyla boşaltıldı.

Sümela Manastırı’nın başlıca bölümleri; Ana Kaya kilisesi, birkaç şapel, mutfak, öğrenci odaları, misafirhane, kütüphaneyle Kutsal Ayazma’dır. Bu yapılar topluluğu oldukça geniş bir alan üzerine inşa edildi. Manastırın girişinde su getirdiği anlaşılan büyük su kemeri yamaca yaslanmış durumda bulunuyor.

Sümela Manastırı’nda yer yer sökülerek alınmış olan ve oldukça harap bir görünüm taşıyan fresklerde işlenen başlıca konular İncil’den alınmış sahneler, Hz. İsa ve Meryem Ana’nın hayatıyla ilgili tasvirlerdir.