WhatsApp'tan yanıt var

Sadece Türkiye’de değil, dünyada WhatsApp’le ilgili bir panik var. Farklı platformlar arasındaki en yaygın haberleşme aracı olan uygulama yeni bir kullanıcı sözleşmesi dayattı. Bu sözleşmeyi kabul etmeden uygulamayı kullanamayacak.

WhatsApp’in sahibi Facebook’un kurucusu Mark Zuckerberg veri paylaşımı konusunda sabıkalı olduğu için de bu yeni sözleşmenin kullanıcılarda endişe yaratması doğal. Adeta dünyaya kötülük yapmak için gönderilmiş gibi duran Zuck daha evvel kıymetli bilgileri Cambridge Analytica firmasına satarak 2016’daki Amerikan seçimlerini ve Brexit referandumunun sonucunu değiştirmişti. Cambridge Analytica kurnaz bir stratejiyle seçtikleri Facebook kullanıcıları yalan habere boğmuş, oylarını değiştirmişti.

Ve şimdi WhatsApp. Dünyanın pek çok yerinde zaten yalan haberin yayılmasının müsebbibi olarak gösterilen bu uygulama hepimizin yazışmalarını takip edecek, paylaştığımız çıplak resimleri kopyalayacak mı?

Öncelikle bir-iki konuda aydınlatma şart: Bu kullanıcı sözleşmesi yeni değil. Apple yeni mobil sürümü iOS 14’te uygulamaların veri paylaşımı konusunda daha şeffaf olmalarını şart koştu, bu konuda uyarılar getirdi. Facebook’la Apple bu yüzden savaşa girdi, WhatsApp de bu sözleşmeyi sunmak zorunda kaldı. (İki şirket bir anlamda mesajlaşma konusunda rakip; Apple’ın iMessage uygulamasını başka platformlara da taşıması bekleniyor.)

Şu an için iMessage’la yazışmak için iOS tabanlı bir Apple cihazınızın olması gerekiyor, ama WhatApp bedava. Ancak bedava malın bedeli her zaman daha ağırdır, bu platform da milyonlarca kullanıcısı üzerinden para kazanmak isteyecek doğal olarak. Neden bize bedava bir hizmet versinler? Zaten bu aşamadan sonra WhatsApp’in girmek istediği alan da e-ticaret. Tıpkı Instagram’da olduğu gibi şirketlerin kullanıcıları WhatsApp’ten hedef alması, reklam vermeleri söz konusu. Bu kullanıcı sözleşmesi de WhatsApp’in “business” kısmıyla ilgili.

Dün, WhatsApp’e bu kullanıcı sözleşmesiyle ilgili kaygıları sordum. Avrupa kurumsal iletişimin başındaki Alison Bonny’den bu sözleşmeyi ve Türkiye’nin başlattığı incelemeye dair bir açıklama geldi.

WhatsApp neleri görecek, neleri göremeyecek?

“Öncelikle sitemize bir infografik koyarak nelerin değiştiğini ve değişmediğini belirttik. WhatsApp’teki yazışmalar ve aramalar hala şifreli. Hiç kimse okuyamaz… Ne WhatApp ne Facebook. Dahası bu güncelleme dünyanın hiçbir yerinde Facebook’la veri paylaşımı adına bir şeyi değiştirmedi. Bu güncelleme Ekim ayında duyurduğumuz gibi ticari yazışmalarla ilgili. Şirketlerin Facebook tabanlı hizmetleri sağlayarak yazışmalarını kontrol etmelerine dair. Facebook’la yazışmaları paylaşmaya zorladığımız bilgisi doğru değil.”

WhatsApp sitesindeki infografik’e göre Facebook ve WhatApp kullanıcıların yazışmalarını okuyamaz, konuşmalarını dinleyemez; herkesin kimle yazıştığının ya da aradığının kaydını tutamaz; konum bilgilerini göremez; adres defterindeki isimleri Facebook’la paylaşamaz; WhatsApp grupları özel kalmaya devam edecektir; mesajlarınızın silinmesi için ayar yapabilirsiniz; verilerinizi toplayabilirsiniz.

İş yazışmaları ne demek?

“Gelecekte şirketlere Facebook tarafından güvenli hosting hizmetleri sunulacak, bu güncelleme bu konuyla ilgili. Şirketler müşterileriyle WhatsApp üzerinden yazışabilecek, sorulara yanıt verecek, fatura gibi faydalı kayıtları yollayabilecekler. Herhangi bir şirketle telefon, e-mail ya da WhatApp’le yazıştığınızda o kurum zaten ne konuştuğunuzu görüyor, kendi pazarlama amacı için bunu kullanabiliyor; bunun içinde Facebook’ta ilan vermek de olabilir. Kullanıcıları bilgilendirmek adına hangi şirketin Facebook’un hizmetlerini kullandığını açıkça belirtiyoruz.”

Türkiye’de başlatılan inceleme?

“Geçen ay devreye soktuğumuz gizlilik sözleşmesine dair yapılan açıklamayı inceliyoruz. Bu güncelleme WhatsApp’in Facebook’la veri paylaşım haklarını genişletmiyor, her nerede olurlarsa olsunlar kullanıcıların arkadaşları ya da aileleriyle yazışmalarını etkilemiyor. WhatsApp herkes için güvenli ve gizli iletişim sağlamaya yükümlüğünü yerine getirmeye devam edecektir.”

Benim yorumum

WhatsApp yazışmalarımızı ve fotoğraflarımızı ortaya saçmayacak, ama yazışmalarımız ve fotoğraflarımız üzerinden para kazanmaya devam edecek. Instagram’da karşımıza çıkan bizi hedef alan ilanlar tesadüf değil, telefonumuz bizi dinliyor sonuçta.

WhatsApp de – bu açıklamadan anladığım kadarıyla – bundan böyle şirketlere bize uygulama üzerinden ulaşma çalışması başlatacak. Bunun bir benzerini iMessage uyguluyor. Geçtiğimiz günlerde Delta ve United havayollarıyla ilgili bilet değişikliğini iMessage üzerinden yaptım mesela. Çünkü müşteri hizmetlerini arayıp 40 dakika beklemekten daha hızlıydı. Facebook üzerinden de kimi şirketlerle yazıştığım, müşteri hizmetlerine Facebook Messenger sayesinde ulaştığım oldu. Facebook zaten bir süredir Instagram’daki DM’ler, WhatsApp ve Messenger’ı birleştirmeye çalışıyor.

Bana kalsa sırf Zuck’a gıcık olduğum için WhatsApp kullanmam ama iş için mecburum, çünkü Türkiye’nin neredeyse tamamı WhatsApp’le haberleşiyor. Özel hayatımda tercih ettiğim yazışma biçimi iMessage, ama herkesin iPhone’u yok. Çözümüm iPhone kullanmayanlarla arkadaş olmamak. 2000’lerin başında Mac sahipleri sadece başka Mac sahipleriyle görüşür, hatta date’e çıkardı. Bugün ABD’de de “yeşil mesaj balonu” bir başkasıyla buluşmama nedeni.