İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan kimdir? Mesud Pezeşkiyan nereli ve görevleri nelerdir?

MESUD PEZEŞKİYAN KİMDİR?

Mesud Pezeşkiyan kalp cerrahı, siyasetçi, İran İslam Cumhuriyeti'nin 9. ve şu anki cumhurbaşkanı.

İslamî Şûra Meclisi'nde Tebriz, Üskü ve Azerşehr seçim bölgesini temsil eden ve aynı zamanda 2016'dan 2020'ye kadar Birinci Başkan Yardımcısı olarak görev yapan reformcu politikacıdır. 2001-2005 yılları arasında Muhammed Hatemi Hükûmeti'nde İran Sağlık ve Tıp Eğitimi Bakanı olarak görev yaptı. 5 Temmuz 2024'te Cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ikinci turunda en çok oyu alarak 9. İran Cumhurbaşkanı olmuştur.

İLK YILLARI VE EĞİTİMİ

İran'da Türk bir baba ve annenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Soyadı Farsça'da "Doktorlar" anlamına gelen Pezeşkiyan, Tebriz Üniversitesi Tıp Fakültesinden mezun oldu.1973 yılında diplomasını alarak zorunlu askerlik görevini yapmak üzere Zabol'a taşındı. Bu dönemde tıpla ilgilenmeye başladı. Hizmetini tamamladıktan sonra memleketine döndü ve burada tıp fakültesine girdi ve genel tıp alanında dereceyle mezun oldu. İran-Irak Savaşı (1980-1988) sırasında Pezeşkiyan sık sık ön safları ziyaret etti ve burada sağlık ekipleri göndermekten, savaşçı ve doktor olarak çalışmaktan sorumlu oldu. Pezeşkiyan, Pratisyenlik kursunu 1985 yılında tamamladı ve tıp fakültesinde Fizyoloji dersleri vermeye başladı.

Savaştan sonra Tebriz Tıp Bilimleri Üniversitesi'nde genel cerrahi ihtisasını yaparak eğitimine devam etti. 1993 yılında İran Tıp Bilimleri Üniversitesi'nden kalp cerrahisi yan dal uzmanlığını aldı. Daha sonra kalp cerrahisi uzmanı oldu ve 1994 yılında Tebriz Tıp Bilimleri Üniversitesi'nin rektörü oldu ve bu görevi beş yıl sürdürdü.

KARİYER YAŞAMI

Pezeşkiyan'ın eşi jinekologdu.Pezeşkiyan, 1993 yılında eşini ve çocuklarından birini trafik kazasında kaybetti. Geriye kalan iki oğlunu ve kızını tek başına büyüttü ve bir daha evlenmediKızı Zahra Pezeşkiyan, Şerif Teknoloji Üniversitesi'nden kimya alanında yüksek lisans derecesine sahip ve Ruhani hükûmeti iktidara gelmeden önce Jam Petrokimya'da çalışıyordu.

26 Şubat 2016'da parlamentonun açık oturumunda, Tanrı'nın kendisini bir Türk olarak yarattığını ve hiç kimsenin Türklerin dili ve kültürü ile alay etme hakkına sahip olmadığını, İran'daki Türklerin ve diğer etnik grupların Anayasa'nın 15. maddesine göre okullarda kendi dillerinde yazabilmeleri, konuşabilmeleri ve öğrenebilmeleri gerektiğini söylemiştir. Pezeşkiyan, İran'da Azerbaycan takımı olan Traktör takımın taraftarıdır.

CUMHURBAŞKANLIĞI

2013 İran cumhurbaşkanlığı seçiminde yarıştı ancak çekildi ve 2021 İran cumhurbaşkanlığı seçiminde tekrar aday oldu ancak reddedildi. Pezeşkiyan 2024 İran cumhurbaşkanlığı seçimlerinde aday olmuş ve kazanmıştır. 29 Haziran'da yapılan cumhurbaşkanlığı seçimlerinden yüzde 43 oyla ilk sırada çıkmış ve ikinci tura kalmıştır.İkinci turda oyların %53,3'ünü alarak cumhurbaşkanı seçilmiştir.

28 Temmuz 2024'te İran yüce lideri Ali Hamenei tarafından resmen cumhurbaşkanı olarak atandıNve 30 Temmuz'da İran parlamentosu önünde yemin etti.

Hamas'ın siyasi lideri İsmail Haniye, Mesud Pezeşkiyan'ın göreve başlama törenine katıldıktan sonra sabahın erken saatlerinde İran'ın Tahran kentindeki evinde suikasta kurban gitmiştir. Mesud Pezeşkiyan suikastı kınamış ve İran'ın toprak bütünlüğünü koruyacağını ve sorumluları eylemlerinden pişman edeceğini söylemiştir.