1.5 kiradan fazla gideri olan gerçek gider yöntemini seçmeli
Kira vergisi öderken 7 bin liralık istisnanın ardından ya yüzde 15 götürü gider indirimi yapıyorsunuz veya gerçek gider indirimi yoluyla harcamalarınızı vergiden düşüyorsunuz. Kira vergisi öderken eğer 1.5 kiradan fazla indirilecek gideriniz varsa gerçek gider indirimini seçmeniz daha az vergi ödemenizi sağlar.
Kira vergisi yazı dizimize bugün önemli bir konu ile devam ediyoruz. Bu konuda en önemli husus vergi öderken bu yıl için 7 bin liralık istisnadan sonra ya yüzde 15 götürü gider indirimi yapılacak olması veya gerçek gider indirimi yoluyla harcamaların vergiden düşülmesi. İşte tam da bu konuda altın ipucunu yakaladık. Gelir İdaresi Başkanlığı internet sitesinden Hazır Beyan Sistemi ile kolayca ödenebilen kira vergisinde nedir bu ipucu?
Bildiğiniz gibi 2021’de elde ettiğiniz tüm kira geliri üzerinden vergi ödemiyorsunuz. Önce 2021'de elde ettiğiniz yıllık kazançlarınız toplamı 190 bin liradan az olmak kaydıyla 7.000 lira istisnayı indiriyorsunuz. Sonra ise giderlerinizi düşüyorsunuz. Bunun iki yöntemi var. Birincisi hiçbir belgeye ihtiyaç duymadan gelirin (7.000 lira istisna edilmiş) yüzde 15’ini indiriyorsunuz. Peki bu kârlı mı? Eğer kiradaki ev için yaptığınız harcama fazlaysa değil. Fazla olup olmadığını nereden bileceğiz? İşte size şimdi altın ipucunu veriyorum.
İŞLEME DEVAM BUTONUNA BASIN
Eğer giderleriniz toplamı 1.5 aylık kira gelirinizi geçiyorsa mutlaka gerçek gideri seçin. Aksi halde Gelir İdaresi Başkanlığı’nın internet sitesinde vergi ödemeye girdiğinizde bilgisayar otomatik olarak zaten yüzde 15 götürü gider indirimini seçiyor. Sizin zahmet etmenize gerek yok. Kısaca 1.5 aylık kira gelirinden az gideriniz varsa vergi öderken işleme devam butonuna basın yeter. Maliye götürü gideri, gerçek gider yönteminde neredeyse 1.5 aylık kira tutarı kadar indirilebilecek rakama denk gelecek şekilde hesaplamış.
Şimdi bir örnek ile ne demek istediğimizi anlatalım. Aylık 2 bin lira kira getirisi olan birisi yıllık 24 bin lira gelir sağlıyor. Bu vatandaşın 7 bin liralık istisnası düşüldüğünde kalan 17 bin liradan götürü gider yöntemi seçildiğinde 2.550 lira indirilecek ve geriye vergiye tabi gelir 14 bin 450 lira kalacak. Aynı vatandaş eğer gerçek gider yöntemini seçerse (1.5 kira kadar gerçek gideri olduğu hesabıyla) bu durumda şu formül uygulanıyor: İndirilecek gider=(toplam gider x Vergiye tabi hasılat)/Toplam hasılat. Vergiye tabi hasılat ise toplam hasılattan 7 bin liralık istisnanın düşmüş halini ifade ediyor. Bu durumda indirilecek gider (3.000 x17.000)/24.000=2.833 lira olarak çıkıyor. Yani hemen hemen 1.5 kira bedeli kadar. Diğer yandan bu rakam aynı zamanda götürü gider indirimi yapılması halinde indirilebilecek 2 bin 550 liraya neredeyse eşdeğer.
3 AYLIK KİRA KADAR GİDERİ OLAN 255 LİRA DAHA KÂRLI
Ancak eğer 1.5 aylık kiradan fazla örneğin 3 aylık kira kadar gideriniz varsa bu durumda kesinlikle gerçek gideri seçin. Eğer 3 aylık kira kadar gideriniz varsa ve aylık 2.000 lira kira geliri elde ediyorsanız bu durumda gerçek gider yöntemini seçerseniz vergiye tabi gelir 12 bin 750 lira olur. 255 lira daha az vergi ödersiniz. Tabii kira geliri ve gider miktarı da arttıkça gerçek gider yöntemi daha az vergi ödenmesini sağlar. Örneğin eğer aylık 5 bin lira (yıllık 60 bin lira) kira geliri elde ediyorsanız ve 3 aylık kira geliriniz kadar gerçek gideriniz varsa götürü gider indirimi yerine gerçek gider indirimi yöntemini seçerseniz bu durumda ise 5 bin 300 lira daha az vergi ödeyebilirsiniz.
KREDİ KULLANAN, KİRA VEREN İÇİN ‘GERÇEK’ DAHA İYİ
Peki gerçek gider yöntemini seçmek için gerekli harcamalar neler? Eğer gerçek gider yöntemini seçerseniz yaklaşık 11 maddelik bir gider indirimine gidebilir ve belki de hiç vergi ödemeyebilirsiniz. Öncelikle eğer evi yeni hele de kredi ile aldıysanız kesinlikle gerçek yöntemi seçin. Çünkü kiraya verdiğiniz ev için aldığınız borçların faiz giderlerini ve her şeyden önemlisi konutun satın alındığı yıldan itibaren 5 yıl süre ile satın alma bedelinin yüzde 5’ini gider olarak yazabiliyorsunuz. Evini kiraya verip başka bir evde kiralık oturanlar da gerçek usulü seçerse belki de kira bile ödemez.
GELİRDEN İNDİRİLECEK KALEMLER
Giderlerin yanı sıra başka bir takım harcamalar ise gelirden düşülüp kalan vergi ödenebiliyor. Bunlar, şahıs sigorta şirketlerine ödenen primler, eğitim ve sağlık harcamaları, bağış ve yardımlar ve en önemlisi sponsorluk harcamaları olabiliyor. Üstelik eğer amatör spor dallarına sponsor olmuşsanız sponsorluk bedelinin tamamını vergiden düşebiliyorsunuz. Profesyonel spor dallarına sponsor olmuşsanız bedelin yüzde 50’sini gelirinizden düşüyorsunuz. Önemli bir ayrıntı da sizin, eşinizin ve çocuklarınızın hayat sigortalarına ödenen primlerin yüzde 50’si de indirim konusu oluyor. Ölüm, kaza, hastalık, sağlık, engellilik, analık, doğum ve tahsil gibi şahıs sigorta primlerinin ise tamamı indirilebiliyor. Eğitim ve sağlık harcamaları ise beyan edilen gelirin yüzde 10’unu aşmaması şartıyla yıllık gelirden indiriliyor.
GELİRDEN İNDİRİLECEK YARDIM VE BAĞIŞLAR
Diğer kanunlara göre tamamı indirilecek bazı bağış ve yardımlar şunlar:
• 222 sayılı İlköğretim ve Eğitim Kanunu'na göre yapılan bağış ve yardımlar,
• 278 sayılı Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu Kurulması Hakkında Kanun'a göre yapılan bağış ve yardımlar,
• 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu'na göre yapılan bağış ve yardımlar
• 2828 sayılı Sosyal Hizmetler Kanunu'na göre yapılan bağış ve yardımlar,
• 2876 sayılı Atatürk Kültür Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Kanunu'na göre yapılan bağış ve yardımlar,
• 3294 sayılı Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Kanunu'na göre yapılan bağış ve yardımlar,
• 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu'na göre yapılan bağış ve yardımlar,
• 4122 sayılı Milli Ağaçlandırma ve Erozyon Kontrolü Seferberlik Kanunu'na göre yapılan bağış ve yardımlar,
• 717 4 sayılı Kapadokya Alan 1 Hakkında Kanun'a göre yapılan bağış ve yardımlar ile sponsorluk harcamaları,
• 7269 sayılı Umumi Hayata Müessir Afetler Dolayıyla Alınacak Tedbirlerle Yapılacak Yardımlara Dair Kanun'a göre yapılan bağış ve yardımlar
